چاپ دیجیتال پس از گذشت ۲۵ سال از ورودش به صنعت چاپ، موقعیت تثبیت شدهای در این صنعت بهدست آورده است.
به همین دلیل همه انتظار دارند بازار دست دوم پرمنفعتی نیز بهوجود آمده باشد که چاپکاران زیرک بتوانند از طریق آن، ماشینآلات دیجیتال را با قیمت مناسب بخرند.
یکی از مکانهایی که معمولا چاپخانهداران جستجوی خود را برای خرید ماشینآلات دیجیتال دست دوم در آن آغاز میکنند، سایت اینترنتی press Xchange است. با بازدید از این سایت متوجه میشوید که تعداد ماشینآلات دست دوم دیجیتال عرضه شده چندان زیاد نیست. مثلاً در اول آوریل ۲۰۱۹ تنها ۵۵ ماشین چاپ دیجیتال دست دوم در سایت عرضه شده بود که در مقایسه با هزاران ماشین افست دست دوم موجود در همین سایت، بسیار اندک بهنظر میرسد. بیشتر این ماشینهای دیجیتال از نوع اچپیایندیگوو دستگاههایجوهرافشان فرمتعریض هستند.
جان رودنایت، بنیانگذار و مدیرعامل سایت «پرس اکسچنج» میگوید. «تعداد اندک ماشینهای دیجیتال دست دوم عرضه شده در این سایت به معنی بازار کم جنب و جوش این نوع ماشینها نیست بلکه دلالان بزرگ ماشینآلات دستدوم هنوز تمایل زیادی برای ورود به این عرصه از خود نشان نمیدهند.»
یانبندی، مدیر فروش شرکت «اکسل پرینتینگ ماشینری» که از عرضهکنندگان عمده ماشینآلات دستدوم است، میگوید: «افرادی مثل ما که تمام تمرکزمان بر فروش ماشینآلات افست ورقی و صحافی است، احساس میکنیم خرید و فروش ماشینهای دیجیتال سود چندانی نداشته و در عین حال کار پیچیدهای است، زیرا در این ماشینها از نرمافزار و تجهیزات الکترونیک فراوان استفاده شده است. بسیاری از دلالان ماشینآلات دست دوم حاضر نیستند وارد عرصهای شوند که سود کافی برای آنان ندارد و در عین حال برای ارایه خدمات به مشتریان اینگونه دستگاهها فروشندگان ماشینآلات دست دوم تا حد زیادی باید متکی به سازندگان اصلی این تجهیزات باشند.»
مارک شلدرریک، مالک شرکت DPM نیز میگوید: «بازار چاپ دیجیتال اکنون به مرحله بلوغ رسیده است. بسیاری از شرکتهای فروشنده تجهیزات دست دوم ۱۰ سال پیش با شوق و ذوق فراوانی وارد بازار ماشینآلات دیجیتال شدند ولی بسیاری از کسانی که در این عرصه سرمایهگذاری کردند، شکست خوردند، زیرا سود فروش این ماشینآلات بسیار اندک و دردسرهای آن زیاد است. به همین خاطر است که فروشندگان بزرگ تجهیزات دست دوم دیگر خود آلوده این بازار نمیکنند.
با این حال مثل دیگر جنبههای زندگی، مسایل پیچیدهتر از آنچیزی است که به نظر میآید. بیشتر ماشینآلات چاپ دیجیتال دست دوم در بازار از نوع ورقی تونری و یا چاپگرهای دیجیتال جوهرافشان فرمت عریض هستند. ولی این تکنولوژیها تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند به همین دلیل بازارهای متفاوتی را نیز پوشش میدهند.
در بازار ماشینآلات چاپ دیجیتال ورقی، دستگاههای بازسازی شده، مشتریان فراوانی دارد. معمولاً پس از اینکه یک ماشین نو ورقی، چندین سال در چاپخانهای به کار گرفته شد، این ماشین به کارخانه اصلی عودت داده میشود. سپس تمام قطعات آن از شاسی جداشده و بازسازی میشوند. دلایل بسیار خوبی برای این کار وجود دارد. البته این فرآیند بیشتر به نفع سازنده اصلی دستگاه است تا دلال دستگاههای دیجیتال دست دوم.»
کریس ماتیوز، مدیر بخش ماشینآلات دیجیتال هایدلبرگ میگوید: «بدون دخالت و همکاری سازنده اصلی، فروش ماشینآلات دیجیتال دست دوم بسیار دشوار خواهد بود. این سازنده است که باید قطعات و مواد مصرفی ازجمله تونر، فیوزر و نوردها را به مشتری ارایه کند. ماشینی که از سایت اینترنتی e- Bay خریداری شده باشد، هرگز به خوبی سرویس نشده است. هر چه باشد، شما ماشین را میخرید که پول درآورید. اگر ماشین کار نکند، شما هم نمیتوانید پول درآورید. ولی اگر تعداد ویزیتهای تعمیرکار شرکت سازنده افزایش یابد، شما هم رفته رفته پول از دست میدهید.
یک ماشین چاپ دیجیتال تونری که ۴ یا ۵ سال از عمر آن گذشته و قیمت نو آن ۴۵ هزار یورو بوده، میتواند با قیمتی معادل ۷ یا ۸ هزار پوند خریداری شود. به نظر معامله پر منفعتی میآید ولی در عین حال ممکن است خرید این ماشین باعث ضرر و زیان خریدار شود. ماتیوز میگوید:
«اگر سازنده اصلی از وضعیت ماشین آگاهی کافی نداشته باشد، از مشتری میخواهد که آن را مورد بازدید قرار دهد و چک کند. به خاطر همین کار و احتمالاً تعمیر و تنظیم ماشین از مشتری پول خواهد گرفت. هزینه متخصص شرکت و ساعتهایی که روی ماشین کار میکند، به همراه هزینه قطعات مورد استفاده، گاهی میتواند آنقدر بالا برود که خرید ماشین را به عملی بیهوده و ضررده تبدیل کند. به همین خاطر ماشینهای دست دومی که از ابتدا توسط خود سازنده اصلی ماشین بازسازی شده باشند، میتواند گزینههای جذابتری باشند، این نوع ماشینهای دست دوم ۲۰ تا ۲۵ درصد ارزانتر از ماشین نو هستند ولی در بسیاری موارد مثل ماشین نو میمانند.»
اندی پایک، مدیر بازاریابی ماشین اچپی ایندیگو میگوید: «ما ماشین دست دوم خودمان را با نام R که مخفف Remanu factured (بازسازی شده) است ارایه میکنیم. ماشینهای کار کرده به کارخانه فرستاده میشوند، تمام قطعات آنها از شاسی جدا شده و با قطعات نو و سالم عوض میشوند. البته قابلیتهای آنها مثل جدیدترین ماشین شرکت نخواهد بود. به عنوان مثال استفاده از مرکب متالیک و چاپ HP با آن امکانپذیر نخواهد بود. با این حال استفاده از مجموعه R میتواند یک راهحل مناسب برای مشتری باشد. مگر اینکه او به ظرفیت بالا و جدیدتر و ویژگی های فنی نسل جدید ماشینآلات دیجیتال یک سازنده نیاز داشته باشد.
در حال حاضر ایندیگو مدل بازسازی شده ماشین چاپ دیجیتال دو ورقی خود را که میتواند نیازهای بسیاری از چاپکاران را برآورده کند، به بازار عرضه کرده است. این ماشینها اکنون توجه بسیاری از چاپکاران تجاری را جلب کرده است.»
مایتوز میگوید: «ما ماشینهای مدل CP و CV را بازسازی میکنیم. هنگامی که مشتری، ماشینِ ۴ ساله یا ۵ ساله خود را با ماشین نو عوض میکند، ما آن ماشین دیجیتال را برای بازسازی به کارخانه ایندیگو در تلفورد میفرستیم. ماشین را پیاده کرده و موتور، نوردها و دیگر قطعات کهنه و فرسوده عوض میشود. این ماشین برای چاپکارانی که یک ماشین دیجیتال دارند و میخواهند دومی را نیز در اختیار بگیرند، تا ظرفیت خود را افزایش دهند، راهحل خوبی است. تردیدی نیست که میزان تولید نسلهای مختلف ماشینهای دیجیتال متفاوت است به همین خاطر داشتن یک جفت ماشین دیجیتال که مدل مشابه داشته ولی سال ساخت آنها تفاوت دارد، میتواند راهحل ایدهآلی باشد.»
عمر ماشینهای چاپ دیجیتال محدود است، ولی تکنولوژی این ماشین به مرحلهای از بلوغ رسیده که یک ماشین چاپ دیجیتال اکنون میتواند عمر مفید قابل قبولی داشته باشد، از آنجا که ماشینهای نو معمولاً با اقساط ۳ تا ۵ ساله خریداری میشوند، در حال حاضر مجموعه گستردهای از ماشینهای دیجیتال در بازار وجود دارد که میتوان آنها را بازسازی کرد.
بیشتر سازندگان، ماشینهای دیجیتال خود را برای ۵ سال پس از اینکه آخرین ماشین از یک مدل، از کارخانه بیرون آمد، گارانتی میکند.
ماتیوز میگوید: «تولید مدل CP ما سال گذشته متوقف شد و نسل جدید جایگزین آن است. پس میتوان ادعا کرد که CP هنوز عمر مفید خوبی پیش رو دارد. در حالی که دیگر بازار خوبی برای نسل اول این ماشینها ـ که لاینوپرینت نام داشت و براساس ماشین C901 ریکو ساخته شده بود ـ وجود ندارد. زمانی میرسد که عمر مفید یک مدل از ماشین چاپ دیجیتال به سر میرسد و از لحاظ اقتصادی، تعمیر و بازسازی آن به صرفه نیست. در چنین وضعیتی ما گزینههای خوبی به مشتریانمان برای جایگزین کردن ماشین قدیمیشان ارایه میکنیم.
از سوی دیگر امکان دارد قبل از به سر آمدن عمر مفید یک ماشین برای شما از لحاظ اقتصادی به صرفه باشد که آن را با یک ماشین جدید عوض کنید.»
ماتیوز میگوید: هر بار که نسل جدیدی از یک ماشین چاپ دیجیتال به بازار عرضه میشود، کیفیت چاپ این ماشینها نیز افزایش پیدا کرده و ویژگیهای فنی جدیدی به آن اضافه میشود، در عین حال هزینه کلیک شارژ آن نیز کاهش پیدا میکند. زیرا تونرهای جدید تیراژ بیشتری چاپ میکنند.»
البته رسیدن به نقطهای که خرید یک ماشین نو برای چاپکار به صرفه باشد، تا حد زیادی به موقعیت و بازاری که آن چاپکار در آن فعالیت میکند و به حجم کارهای چاپی او و مدیریت مالی چاپخانه بستگی دارد. زمانی که مزایای کاهش هزینه کلیک شارژ به هزینههای اضافی یک ماشین دست دوم بچربد، آنگاه تصمیمگیری بسیار آسان خواهد بود، ولی اگر شما به تازگی وارد عرصه چاپ دیجیتال شدهاید و یا حجم کاری شما چندان زیاد نیست، آنگاه، خرید یک ماشین دست دوم میتواند سودآورتر باشد.