چندسال پیش سه شیفت کارمی‌کردیم حالا یک شیفت
مدیرعامل چاپ و سصحافی ارشک
«بازار امسال دو، سه هفته‌ای است که استارت خورده است، در حالی که نسبت به سال گذشته در این موقع شاهد اُفت ۵۰ درصدی هستیم. وقتی همه قیمت‌ها ۵۰ – ۴۰ درصد و بعضی اقلام تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته‌اند، طبیعی است که هزینه تبلیغات در سبد شرکت‌ها کوچک می‌شود.
خود ما به عنوان تولیدکننده داریم هزینه موادمصرفی، کاغذ، حقوق کارکنان، بیمه و مالیات و غیره می‌پردازیم و می‌بینیم چه فشاری به یک مجموعه اقتصادی وارد می‌شود. ما ۵ سال پیش ۳ شیفت کار می‌کردیم، حالا فقط یک شیفت کار داریم.
وقتی تورم و رکود اقتصادی باشد، ارگان‌ها و شرکت‌هایی که تبلیغات را با هدف فروش بیشتر انجام می‌دهند، سیاست‌هایشان را تغییر می‌دهند، یا موقتاً دست نگه می‌دارند تا ببینند شرایط به چه سمتی می‌رود.
شرکت‌هایی که در تأمین حقوق کارکنان دچار مشکل می‌شوند، اول باید هزینه‌های اساسی را تأمین کنند، بعد بیایند سراغ تبلیغ و برندسازی. بعضی شرکت‌ها هم ناگزیر این هزینه‌ها را حذف یا بسیار محدود می‌کنند.
با این حال اوضاع چندان هم نومیدکننده نیست.»
داشتیم فکر می‌کردیم که اگر صحبت‌ها به همین روال پیش برود، همین ابتدای کار باید قید گزارش تقویم و سررسید را بزنیم که این جمله کوتاه مدیر ارشک، باعث شد نفس راحتی بکشیم.
«با این حال اوضاع چندان هم نومید کننده نیست.»
از این نقطه عطف استفاده می‌کنیم و درباره سلیقه مشتریان می‌پرسیم. می‌گوید:
از نظر سطح سلیقه، تفاوت چندانی، با سال‌های گذشته احساس نمی‌شود. تقویم‌های روزشمار، همچنان طرفدار بیشتری دارند. از نظر جنس کاغذ و جلدسازی، مردم ما خوش سلیقه هستند ولی به هر حال فاکتور قیمت برای بسیاری از مشتریان نقش تعیین کننده دارد. به نظر من اولین معیار اکونومی بودن محصول است.
با این همه، محصولات لوکس بازار خاص خود را دارند، هر چند بازار کوچکتری را شامل می‌شود.»
از تنوع محصولات می‌پرسیم و می‌شنویم:
«منهای تقویم دیواری، انواع تقویم و سررسید را تولید می‌کنیم؛ سررسید در چند قطع بزرگ و کوچک و پالتویی و ستِ مدیریتی. سعی کرده‌ایم برای هر سلیقه‌ای، محصولی داشته باشیم.
نسبت به پارسال ۵ – ۴ کار جدید ارائه کرده‌ایم. همه کاربردی و شکیل، قابل جا شدن در جیب یا کیف و با رنگ‌بندی‌های پرطرفدار». یکی از کارهای ما پارچه مخمل با چاپ اسلیمی ایرانی است.
او اشاره‌‌ای هم به رنگ سال می‌کند که جوان‌‌ها نسبت به آن تمایل نشان می‌دهند.»
قلمکار گلایه‌ای هم از بعضی کپی برداری‌ها دارد و قبل از این که بپرسیم جواب ما را می‌دهد که:
اگر بخواهیم دنبال این کارها برویم، از کار اصلی خود بازمی‌مانیم. برند ارشک در بازار شناخته شده است. ثبت کردن و ثبت نکردن هم فرقی ندارد و خیلی نمی‌توان برای جلوگیری از کپی‌برداری جنگید. باید به شناخت مشتریان اعتماد کنیم که خودشان تشخیص بدهند و از حقوق پدیدآورنده حمایت کنند. ببینیم آیا کارهای خاص به سفارش مشتری هم تولید می‌کنند؟ معمولاً سفارشی‌سازی انجام می‌شود. با چاپ چند صفحه مخصوص مشتری و قراردادن آن‌ها در ابتدای سررسید، یا طلاکوبی و داغ‌زنی لوگوها، این‌ها کارهای روتین حساب می‌شوند. اما اگر مشتری نمونه خاصی بیاورد که کل طراحی و مشتریان و تکنیک‌‌های اجرایی، فرق کند، باید بررسی کنیم که با چه قیمتی می‌شود چنان کاری کرد. راستش بعضی کارها به ویژه در جلدسازی ماشینی با ابزار و آپشن‌های خاص قابل انجام هستند و در صحافی سنتی، ممکن است نتوانیم عین آن‌ها را پیاده کنیم.
حالا که صحبت به اینجا می‌کشد، سراغ تقویم‌های وارداتی را هم می‌گیریم. قلمکار با افسوس می‌گوید که هر سال مقدار سررسید آماده یا جلدهای آماده وارد می‌شود. و در توضیح بیشتر از آن‌چه کار تولید کننده ایرانی را مشکل می‌کند، می‌گوید:
«کسانی هستند که از چین، سررسید وارد می‌کنند. آنجا هر چه سفارش بدهی و هر فایلی بدهید برایتان چاپ می‌کنند. جالب است که هزینه چاپ با خرید کاغذ یکجا حساب می‌شود. یعنی همین که کاغذ را می‌خرند، با همان هزینه، سررسید را هم چاپ می‌کنند. وقتی مقایسه می‌کنیم با هزینه‌های سنگین چاپخانه که یک «لاستیک یک میلیون تومان، یک بشکه الکل ۴ – ۳ میلیون تومان و هزینه تعمیرات ماشین و کارگر و غیره، واقعا خودش رقمی می‌شود.
جلدسازی هم برای آن‌ها به صورت ماشینی ارزان‌تر تمام می‌شود. با این شرایط تولیدکننده ایرانی، حاشیه سود پائینی دارد و با چنگ و دندان اشتغال را حفظ می‌کند. ما خودمان کارگاه چاپ و صحافی داریم و با این مشکلات آشنا هستیم.»
تولیدکنندگان موادمصرفی هم یک پای قضیه هستند. آیا جنس‌های ایرانی طرفدار دارند؟
ما برای بعضی از محصولاتمان از گالینگور و ترمو ایرانی استفاده می‌کنیم. جنس‌های خوبی تولید شده. گالینگور ایرانی و خارجی هر کدام مزایا و معایب خود را دارند، این طور نیست که همیشه جنس ترک و ایتالیایی بهتر باشند. اگر ما تولیدکننده‌های سررسید خوب کار کنیم، فرهنگ اعتماد به جنس ایرانی جا می‌افتد و مصرف‌کننده آن را می‌پذیرد. الآن بعضی روکش‌ها و نیز پلاک و چسب ایرانی استفاده می‌کنیم و از کیفیت آن‌ها راضی هستیم.
