عمران فائضی
مدیر عامل آرن افرا
حضور آرن افرا را در نمایشگاه باید به فال نیک گرفت، زیرا این شرکت در سال‌های گذشته کمتر در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی شرکت می‌کرد. از طرف دیگر، حضور او دو طیف مهم از دست‌اندرکاران صنعت بسته‌بندی یعنی کارتن‌سازی و قوطی‌سازی را به بازدید از نمایشگاه، ترغیب می‌کند.
غرفه این شرکت در سالن ۳۵، در قلب کارتن‌سازی‌ها، محل مراجعه بسیاری از مدیران واحدهای بزرگ کارتن‌سازی بود.
عمران فائضی، مدیر عامل آرن افرا، نمایند انحصاری خط چاپ و کروگیت TCY تایوان، از خرید یک خط کامل کارتن‌سازی و چاپ توسط یک مجموعه بزرگ و شناخته شده (کاوه سلولز) خبر می‌دهد. که به زودی نصب و راه‌اندازی می‌شود.
آرن افرا نمایندگی چند شرکت آلمانی، انگلیسی، اسلوانی و ایتالیایی را در صنعت قوطی‌سازی و چاپ فلز نیز دارد؛ شاخص‌ترین آنها، K.B.A metal Print است که ماشین‌آلات چاپ فلز و نیز کوره‌های LTG را به واحدهای چاپ فلز رائه می‌دهد.
بنابراین، فائضی چهره ای صاحب نظر برای اظهارنظر درباره دو صنعت کارتن‌سازی و قوطی‌سازی قلمداد می‌شود. از او می‌خواهم با توجه به حضور نمایشگاهی در این دوره و مراجعات بازدیدکنندگان، از وضع صنایع بسته‌بندی و نیاز بازار در دو بخش کارتن‌سازی و قوطی‌سازی، برایمان سخن بگوید.
«تا سال ۲۰۱۲ ماشین‌آلات به روز دنیا در ایران نصب می‌شد، اما اکنون نزدیک به ده سال است که ورود خط جدید در این صنایع (به ویژه قوطی‌سازی) تقریباً بسیار کم شده است و با توجه به تحریم‌ها، اغلب شاهد به صفر رسیدن واردات از کشورهای اروپایی و خریداری و نصب خط‌های دست دوم و در مواردی برندهای غیرمعتبر هستیم که البته مشکلات خاص خود را در پی دارد.
سپس برای مثال می‌گوید اگر لاک قوطی‌های مواد غذایی، از نوع مناسب نباشد یا به درستی پوشش داده یا خشک نشود، عملکرد مناسبی نخواهد داشت و ازاین رهگذر ممکن است با ترکیب شدن لایه فلزی با مواد غذایی، آسیب‌های جدی به طیف وسیعی از مصرف کننندگان وارد شود.
اما با توجه به وقفه ده ساله در زمینه واردات خطوط تولید قوطی‌سازی، در این سال‌ها این شرکت چه فعالیت عمده‌ای داشته است؟ پاسخ این است که با توجه به تجربه و ارتباطات شرکت با صنعت چاپ و بسته‌بندی، در این سال‌ها اغلب به تأمین مرکب و مواد مصرفی و قطعات یدکی برای چاپخانه‌ها مشغول بوده‌اند، هر چند که به گفته فائضی در این شرایط، روشن نگه داشتن چراغ هر کسب و کاری با رنج بسیار میسر می‌شود و مصداق سرخ نگه‌داشتن صورت با سیلی است.
فائضی با توجه به ملاقات‌هایی که در نمایشگاه داشته است، اظهار می‌دارد:
جامعه و صنعت‌گران، اغلب خواهان طرح‌ها و بسته‌بندی‌های جدید هستند، اما موانع جدی در برابر آن‌هاست. وی سپس در تشریح این موانع به اختصار می‌گوید:
از طرفی تحریم‌ها، راه ورود بسیاری از کالاها را به کشور ما بسته است و از طرف دیگر مقررات دست و پا گیر در زمینه مالیات، مقررات گمرکی و ترخیص، و نیز تصمیمات ناگهانی و دستورالعمل‌های نامناسب، موانعی بر سر راه ما می‌گذارند در چنین شرایطی اغلب به ماشین‌آلات مستعمل و دستگاه‌های متفرقه روی می‌آورند.
واقعا اگر مانع تراشی‌های دولت نباشد، کارها بهتر پیش می‌رود، توجه کنید ما داریم برای صنعت چاپ قطعه وارد می‌کنیم، ممکن است تا حالا بیشتر قطعات مکانیکی و الکترونیکی آورده باشیم و امروز چاپخانه‌ای قطعه پنوماتیکی بخواهد، وزارت صمت می‌گوید اگر تا حالا چنین قطعه‌ای نیاورده‌ای، الان هم نمی‌توانی وارد کنی. حالا این مقررات کمی تعدیل شده ولی هنوز مشکل برطرف نشده است. این در حالی است که ما نه وام می‌خواهیم، نه ارز ترجیحی و دولت دارد در مورد کار ما تصمیم می‌گیرد. نتیجه این محدودیت ها ما چه می‌شود؟ راه برای قاچاق باز می‌شود.
صحبت ما با مدیرعامل آرن افرا، فراتر از بحث نمایشگاه و فعالیت غرفه این شرکت، به وضعیت صنعت و تجارت کشیده می‌شود. درادامه این پرسش را مطرح می‌کنیم که با توجه به محدودیت واردات، به هرحال به نظر می‌رسد، بسته‌بندی محصولات غذایی، بهداشتی و صنعتی کم و بیش انجام می‌شود. آیا واقعاَ ظرفیت و امکانات چاپ و بسته‌بندی جوابگو هست؟
فائضی در پاسخ به نکته جالبی اشاره می‌کند:
بله کم و بیش جوابگو هست ولی بسته به این که چه سطح استانداردی را در نظر بگیرید و خود را با کدام کشور مقایسه کنید. اگر خود را با بازار آلمان و حتی ترکیه مقایسه کنیم، می‌بینیم که از نظر فناوری و راندمان تولید و تنوع محصول، روز به روز داریم عقب می‌مانیم. توجه کنید که تولید با امکانات قدیمی، پرهزینه‌تر و مشکل‌سازتر می‌شود و امکان رقابت را از ما می‌گیرد.
فناوری‌های جدید از نظر کاهش مصرف انرژی، اشغال فضا، تعداد نیروی کار و نیز سرعت تولید، برتری دارند، با دستگاهی که چندین سال پیش نصب شده، مثلاً می توان ۳۰۰ درب قوطی در ساعت تولید کرد، در حالی که دستگاه جدید، ۲۰۰۰ درب تولید می‌کند. همچنین با توجه به مشکلات در زمینه تأمین انرژی و به ویژه برق، سیستم‌ها و کوره‌های قدیمی، ممکن است در سال‌های آینده بسیار پرهزینه و مشکل ساز باشند.
پس با دستگاه های موجود عملا هزینه تمام شده محصولات تولید داخل بالا می‌رود، آیا با این وضع توان صادراتی محصولات ایرانی کاهش نمی‌یابد؟
فائضی تأکید می‌کند: با این وضعیت، ما فرصت‌های صادراتی را از دست می‌دهیم. من در دبی دیدم که کارخانه کارتن‌سازی، سفارش صادرکننده میوه ایرانی را انجام می‌داد چرا که صادر کردن به اروپا، به کارتن و بسته‌بندی استانداردی که آنها تعیین کرده‌اند، نیاز دارد، اگر در ایران تولید چنین کارتنی به صرفه باشد، کسی آن را به دبی سفارش نمی‌دهد. واقعاً اینها مسائل مهمی است که تنها با بگیر و ببند حل نمی‌شود، کما این که تا به حال این روش ها جواب نداده است. بیم آن می‌رود که با این رویه‌ها ما حتی بازار داخل را هم از دست بدهیم، چون سلیقه بخش زیادی از مردم و جمعیت جوان کشور، طرح‌ها و بسته‌بندی‌های جدید را طلب می‌کند.
در پایان می‌پرسیم با توجه به ارتباط صاحبان صنعت با این شرکت تأمین کننده، آیا به زودی شاهد حرکتی برای نوسازی و توسعه چاپ و بسته‌بندی (به ویژه کارتن‌سازی و قوطی سازی) خواهیم بود؟
فائضی می‌گوید: همان طور که گفتم تمایل برای نوسازی بسیار زیاد است، ولی گذشته از تحریم‌ها، قدرت سرمایه‌گذاری در صنعت پائین آمده است. به ویژه که پس از کرونا قیمت‌ها بین ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده و قیمت لوازم یدکی مشخصاً ۱۵ درصد افزایش یافته است، صنعت‌گران ایرانی علاوه بر این مشکل جهانی، با بالا رفتن نرخ ارز و نیز تشدید تحریم‌ها هم دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین با شرایطی دشوار روبرو هستند. با این همه، عرق ملی و عطش صاحبان صنعت چاپ و بسته‌بندی به توسعه و نوآوری، بسیار دلگرم کننده و کارساز است. ما شاهد تلاش‌هایی توأم با ریسک‌پذیری از سوی آنها هستیم که جای امیدواری دارد. ما هم به همین دلیل اینجا هستیم و در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی امسال حضور پیدا کرده‌ایم.
