تکنیک‌های چاپ در محافظت از اصالت برند

منبع: نشریه Label & Labeling
بیتا توفیقیان

نقش صنعت چاپ لیبل و بسته‌بندی در محافظت از برند همیشه قابل ملاحظه بوده است.
در اینجا گزارشی از دوره پیشرفته محافظت از برند را که لیبل آکادمی برگزار کرده است، می‌خوانید.

سومین دوره پیشرفته Label Academy با تمرکز بر پیشرفته‌ترین فناوری‌های مربوط به حافظت از برند و تمهیدات ضدجعل در حوزه چاپ لیبل و بسته‌بندی برگزار شد. جیمز بوان، رئیس موسسه مشاوره Vandagraf بیان داشت: مساله جعل در جهان بسیار وخیم شده است. سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، حجم کالاهای جعلی و تقلبی در جهان را ۵۰۹ میلیارد دلار تخمین زده که معادل ۳ درصد از حجم کل تجارت در جهان است. اما حتی همین رقم قابل ملاحظه هم به هیچ وجه رقم دقیقی نیست زیرا این رقم فقط شامل آن دسته از کالاهایی می‌شود که در سرتاسر جهان توسط کمرگ یا دیگر مقامات دولتی توقیف شده و آن حجم از کالاهای غیراصلی که به طرق مختلف وارد بازار می‌شوند را به حساب نیاورده است. همچنین آمارهای این منبع فقط کالاهای مصرفی روزانه و محصولات دارویی را شامل می‌شود و قطعات صنعتی و تکنولوژیک مانند میکروچیپ‌ها، قطعات تولید خودرو و قطعات سازنده کالاهای الکتریکی و الکترونیکی به حساب نیامده است.
کفش، بزرگترین سهم از کالاهای جعلی جهان را تشکیل می‌دهد و بعد از آن، البسه، کالاهای چرمی و وسایل الکتریکی بیشترین محصولات جعل شده در جهان هستند. موضوع نگران کننده دیگر این است که ۷ درصد از سهم کل کالاهای جعلی، مربوط به تجهیزات و محصولات پزشکی و دارویی است. بوان می‌گوید که با شیوع پاندمی کرونا و افزایش خرده فروشی‌های آنلاین، فروش محصولات قاچاق و جعلی در سرتاسر جهان آسانتر شده که یکی از قابل ملاحظه ترین آنها، فروش داروها و کیت‌های تست کروناست.
اما یکی از راه‌هایی که مشتری می‌تواند از طریق آن کالای اصل را از غیر اصل تشخیص دهد، بسته‌بندی مناسب محصول است. ویژگی‌هایی مثل بسته‌بندی سالم، استفاده از مواد اولیه باکیفیت در ساخت بسته‌بندی، کیفیت چاپ مناسب و عملیات تکمیلی‌های باکیفیت از جمله ویژگی‌هایی ست که مشتری را متقاعد می‌کند که کالایی که خریداری کرده اصل است. عملیات تکمیلی خوب و باکیفیتی که بر روی بسته‌بندی اعمال می‌شود، مانند انواع امباسینگ، کولاژها و ورنی‌های موضعی یکی از راه‌های تشخیص کالای اصل از غیراصل است زیرا بسته‌بندی کالاهای غیراصل معمولا با همن ویژگی‌ها ساخته نمی‌شوند.
واکنش فناوری به جعل کالا
پاول داون، رئیس انجمن بین المللی تولیدکنندگان هولوگرام توضیح می‌دهد که فناوری هولوگرام چگونه به عنوان یکی از تمهیدات پیچیده و مهم در سیستم چند لایه امنیتی کالا توسعه یافت و مورد استفاده قرار گرفت. او می‌گوید بعد از استفاده از ساختارهای اپتیکال در سطح نانو، به عنوان نمونه مطالعاتی یک لیبل امنیتی برای کمپانی لامبورگینی تولید کرد. این لیبل از لایه‌های فوق امنیتی ضدجعل ساخته شده و دارای هولوگرام، شماره‌گذاری ترکیبی اعداد و حروف الفبا (UID) و کیو آر کد است. لیبل‌هایی که روی کارت‌های فروش و ضمانت نامه‌های محصول چسبانده می‌شوند، دارای وارنیش‌های یووی فوق امنیتی و تمهیدات ضدجعل هستند. با استفاده از این لیبل‌ها که توسط پلتفرم opsec insight پشتیبانی می‌شوند، می‌توان تمام مراحل تولید تا توزیع و تحویل محصولات را تحت نظر گرفت و با نظارت کامل و مستمر بر کانال‌های فروش، فروشندگان غیر معتبر را شناسایی کرد. مشتریان هم می‌توانند از طریق کیو آر کد روی لیبل، خرید خود را ثبت کنند.
موشیکو لوار، مدیر بخش امنیت و حافظت از برند شرکت Graphics Business, HP Solution درباره نقش چاپ دیجیتال در حفاظت از برند توضیح می‌دهد و سیستم‌های امنیتی چند لایه‌ای را توصیف می‌کند که دارای تمهیدات امنیتی آشکار (Overt) پنهان (Covert) و نیمه پنهان (Semi-Covert) است: از طریق چاپ دیجیتال می‌توان از انواع فناوری‌های ضد جعل در داخل یک لیبل استفاده کرد که از میان آنها می‌توان به میکرو کیو آر کدها، میکروتکست‌ها، مرکب‌های امنیتی، الگوهای گیلوش و کیو آر کدهای قابل خوانش توسط انسان اشاره کرد.
فناوری‌های امنیتی آشکار، انواع کیو آر کدها یا میکروتکست‌هایی هستند که در کنار تمهیدات دیگر، مثل مرکب‌های امنیتی برای بالا بردن امنیت کالا استفاده می‌شوند. این کیو آر کدها امکان کپی کردن محصول را غیرممکن می‌سازد.
نوع دیگری از ترکیب عناصر ضد جعل را می‌توان بر روی بسته‌بندی اسمارت فون‌ها دید که در آن از نوعی کیو آر کدهای مخصوص در کنار الگوهای گیلوش استفاده می‌شود. این نوع از تمهیدات امنیتی که از نوع آشکار است، هم امنیت محصول را بالا می‌برد و هم به تعامل هرچه بیشتر مشتری با برند کمک می‌کند. تمهیدات امنیتی نیمه پنهان هم آنهایی هستند که برای تشخیص آنها به وسایلی مانند ذره بین نیاز است.
قطعات و چیپ‌های هوشمند ضد جعل
تونی فاژو یکی از مدیران شرکت Avery Dennison درباره رشد اپلیکیشن‌های وابسته به چیپ‌های الکترونیکی برای حفاظت از برند از جمله برچسب‌های ضد دستکاری، رمزگذاری و اعتبار بخشی به کالا، ثبت کالا از طریق تلفن‌های هوشمند و پیگیری اصالت کالا از طریق بلاکچین صحبت می‌کند: یکی از مزایای چیپ‌های NFC به عنوان یک ابزار ضدجعل این است که می‌توان آنها را به راحتی پشت تزیینات لیبل مخفی کرد. مشتری می‌تواند از طریق ردیابی چیپ NFC با گوشی هوشمند خود هم از اصالت کالا مطمئن شود و هم تمام اطلاعات مورد نظرش را از تولید کننده دریافت کند و به این شکل، تعامل مشتری با برند بیشتر می‌شود. از طریق چیپ‌های NFC که بر روی کیت‌های تست کرونا نصب می‌شود می‌توان هم از امنیت و اصالت کالا مطمئن شد و هم دستورالعمل‌های مهم درمورد استفاده از کالا و نحوه تشخیص بیماری را از خود برند دریافت کرد.
لیبل‌های ضددستکاری، سال‌های زیادی ست که از المان‌های مهم برای مبارزه با جعل و دستکاری کالاها به شمار می‌روند. مایکل ولش، مدیر بخش تولید شرکت Avery Dennison درباره نحوه کاربرد آنها توضیح می‌دهد: لیبل‌های ضددستکاری از یک نوع چسب قوی و یک پوشش سطحی پاره شدنی ساخته می‌شود که موقع کنده شدن از روی کالا، به شکل لایه لایه پاره می‌شود. این لیبل‌ها در دو نوع آشکار و پنهان تولید می‌شوند. نوع آشکار آنها برای تشخیص کالای جعلی و نوع پنهان آن برای تشخیص کالاهای دزدی و قاچاق استفاده می‌شود. لیبل‌های Void هم نوع دیگری از لیبل‌های ضدجعل است که هنگام کنده شدن، یک لایه با نوشته Void یا Open Void بر روی کالا بر جای می‌ماند.
یکی از پیشرفته‌ترین انواع لیبل‌های ضد دستکاری در شرکت آمازون برای پلمپ کالاها و محصولات بهداشتی استفاده می‌شود. این لیبل‌ها مات هستند و نوعی الگوی بصری خاص و غیرقابل کپی بر روی آنها چاپ شده که هنگام کنده شدن، یک اثر بزرگ و پاک نشدنی از خود برجای می‌گذارد. همچنین این لیبل‌ها آنقدر محکم هستند که کاربر فقط به قصد باز کردن بسته‌بندی کالا می‌تواند آن را از روی بسته‌بندی جدا کند.
دکتر آدریان استیل، یکی از مدیران شرکت Mercian Labels درباره باز کردن لیبل‌های ضددستکاری توسط جاعلان حرفه‌ای و چگونگی مقابله با آن صحبت می‌کند. او درباره نمونه مطالعاتی که برای شرکت Royal Mint تولید کرده توضیح می‌دهد که دارای یک سطح رویی و یک سطح زیرین دارای پیامی مشخص و سفارشی از طرف برند است که نشان دهنده اصالت کالاست. شرکت Mercian Labels همچنین برای لیبل کارت اعتباری Verifone از نوعی فناوری استفاده کرده که پیام برند را به شکل هافتون نمایش می‌دهد. سطح لیبل شفاف است و رنگ بسته‌بندی و یک شماره سریال از زیر آن پیداست. در لیبل‌های سفارشی یک کارخانه ی تولید قطعات صنعتی هم از یک پیام پنهان که با نور یووی قابل مشاهده است، استفاده شده که در زیر مرکب‌های امنیتی کالر شیفت، پنهان شده است.
کدهای امنیتی و واترمارک‌ها
کدهای امنیتی یکی از مهمترین المان‌ها در طراحی استراتژی‌های امنیتی هستند. از این ذرات ریز امنیتی معمولا در مرکب‌های امنیتی استفاده می‌شود که بعد از چاپ، توسط یک ریدر که از خود طول موج خاصی از نور ماورا بنفش را منتشر می‌کند، قابل خوانش و ردیابی ست. همچنین این مرکب‌ها توسط نورهای خاصی عمل آوری و خشک می‌شوند و به همین دلیل، استفاده از آنها نیازمند تجهیزات پیشرفته ی چاپ است. از این مرکب‌ها می‌توان برای تایید اصالت کالا و پیگیری و ردیابی کالا استفاده کرد.
نوع دیگری از کدهای امنیتی، دیجی مارک بارکد (Digimarc Barcode) نام دارد که به شکل الگوهای دو بعدی بر روی بسته‌بندی چاپ می‌شود. این کدها که به شکل نقاطی متراکم در کنار هم هستند، برای انسان ناخواناست و فقط توسط بارکد ریدرها قابل خوانش است.
واترمارک‌ها هم از انواع بسیار معروف از تمهیدات امنیتی هستند که آنها را بیشتر از هرجا، بر روی اسکناس‌ها دیده‌اید. کاغذهای واترمارک به دو روش Fourdrinier و Mould ساخته می‌شوند که هرکدام فرآیند خاص خودشان را دارند. کاغذ واترمارکی که در فرآیند تولید ساخته می‌شود، نسبت به فوردینیر پیچیدگی‌های بیشتری دارد، گران‌تر است و به طبع از سطح ایمنی بالاتری هم برخوردار است. در این فرآیند می‌توان انواع بافت را در کاغد تولید کرد و از فیبرهای مختلف فلزی، نوری و گرافیکی هم بهره برد. از این فناوری به خاطر گرانی اکثرا در اسکناس‌ها و اوراق بهادار استفاده می‌شود. از طرف دیگر فرآیند فوردینیر نسبت به مولد ارزانتر است و پیچیدگی‌های کمتری هم دارد. در این فرآیند، خمیر کاغذ بین دو غلطک حکاکی قرار گرفته و طرح‌هایی روی آن ایجاد می‌شود. واترمارک‌هایی که در این فرآیند ساخته می‌شوند، نسبت به واترمارک‌های مولد، امنیت پایین‌تری دارند.