بخشهایی از فرآیند چاپ، آلایندههایی خطرناک به جا میگذارند. از جمله مهمترین مشکلات این صنعت، آلودگی هوا در فضای چاپخانه است. تحقیقات نشان میدهد تنفس برخی مواد شیمیایی که در صنعت چاپ استفاده میشود برای سلامتی کارکنان زیان بار است و احتمال ابتلا به انواع سرطان را افزایش میدهد. برای برطرف کردن این مشکل راه حلهای فنی و مهندسی خاصی وجود دارد که به سیستم هواساز موسوم است. اما در حد جزییتر، راه حل ساده و دلپذیر دیگری هم هست؛ پرورش گیاهان جاذب آلایندهها.
آلودگی هوای شهرها مشکلی اساسی است که در درجه اول ناشی از گسترش سریع و صنعتی شدن جوامع شهری است. از آنجایی که مردم در کشورهای صنعتی ۸۰ تا ۹۰ درصد وقت خود را در ساختمانها(خانه، محل کار و مکانهای عمومی) سپری میکنند، بررسی کیفیت هوای درون ساختمان اهمیت پیدا میکند.
با افزایش تجهیزات مورد استفاده در داخل ساختمانها، تأثیر آنها بر کیفیت هوای داخل و اثرات بالقوه بر سلامتی انسانها در کانون توجه قرار میگیرد. صنایع چاپ و نشر و بسته بندی هم به نوبۀ خود موضوع مهمی در این بررسیها است. برای رفع آلودگی هوا علاوه بر وظایف دولت، آگاهی مردم و نقش مدیران چاپخانهها نیز موثر است.
تجهیزات اداری که با ولتاژ بالا کار میکنند، دستگاههای فتوکپی و پرینترهای لیزری منابع بالقوه برای آلودگی اُزن درون ساختمان هستند. ورم ریوی، خونریزی، التهاب و ضایعات گسترده بر روی بافت ریه، نای و نایژهها در نتیجه قرار گرفتن در معرض ازن ایجاد می شود. لذا بررسی ازن در هوای داخل چاپخانهها ضروری است.
یکی از راههای مؤثر در رفع آلودگی هوا، پرورش گیاهانی است که آلایندهها را در منزل یا در محل کار جذب میکنند.
وجود گل و گیاه در خانه و محل کار باعث ایجاد نشاط و سرزندگی در ساکنان آن میشود. اما وجود این گیاهان به غیر از زیبایی محیط، باعث تصفیه هوای خانه و محیط کار میشود و به رفع آلودگی کمک میکند.
منابع مختلفی برای شناخت گیاهان جاذب آلایندههای هوا وجود دارد، اما شاید تعجب کنید که سازمان(NASA) یکی از بهترین مجموعهها را معرفی کرده باشد. این سازمان را به طور اختصاسی به فضانوردی و مطالعات فضا میپردازد، به عنوان ناظری از بالا، مطالعات خوبی دربارۀ زمین انجام داده است. شاید شناختهترین بخش مطالعات منتشرشدۀ ناسا دربارۀ زمین بین مردم عادی، مربوط به روند گرمایش زمین و تأثیر گازهای گلخانهای باشد. حالا ناسا یک پای اصلی در مطالعات و بحثهای محیط زیستی و حفاظت از طبیعت روی زمین به حساب میآید. توجه به گیاهان مؤثر در تصفیه هوا نیز در این چارچوب جای میگیرد.
بهترین گیاهانی که ناسا برای رفع آلودگی هوای منزل و محل کار توصیه میکند عبارتند از:
گیاه عنکبوتی، پاپیتال، آلوئه ورا، سرخس برگ شمشیری، گل داودی، نخل پروانه، فیکوس و گیاه مارپیچی. البته گیاهان دیگری مانند فیکوس، آگلونما، آکالیپتوس، نخل مرداب، اسپاتی فیلوم، ژربرا، پوتوس، دراسنا و غیره هم هستند. این گیاهان را به راحتی میتوان نگهداری کرد و از سبزی همیشگی آنها لذت برد. کافی است دستورالعملهای سادهای را درباره نوبت آبدهی و جای گلدان بهدرستی رعایت کنید.
– گیاه عنکبوتی؛ از معدود گیاهان خانگی و تصفیه کننده مناسب هوا است، این گیاه در ۲۴ ساعت ۹۰ درصد برخی آلایندهها را در هوا کاهش میدهد و به ویژه به افرادی که به گرد و خاک حساسیت دارند توصیه میشود.
– گیاه پاپیتال یا عشقه؛ آلایندههای موجود در هوا به ویژه بنزول را در یک شبانه روز تا ۹۰ درصد کاهش میدهد.
– آلوئه ورا؛ بنزن و فرمالدئید موجود در هوا را از بین میبرد و در شب اکسیژن زیادی آزاد میکند.
– سرخس برگ شمشیری؛ بیشتر از همه دشمن فرمالدئیدها، زایلن و تولوئن است.
– گل داودی؛ تصفیه کننده هوای بسیار خوبی است و مواد سمی مانند فرمالدئید، بنزن، آمونیاک زایلن و تولوئن را از بین میبرد و مقدار زیادی اکسیژن در شب آزاد میکند.
– نخل پروانه؛ قادر است مواد سمی و سرطانزای موجود در هوا (مانند تری کلرو اتیلن، بنزن، کلروفوم، مونوکسید کربن و زایلن) را از بین ببرد.
– فیکوس بنجامین؛ برای مکانهای سرپوشیده مناسب است و آلایندههای مختلف مانند بنزن، فرمالدئید و تری کلرو اتیلن را از بین میبرد.
– کاکتوس مارپیچی؛ یا زبان مادر شوهر(بیچاره مادرشوهر چه گناهی کریده؟) یکی از بهترین گیاهان برای تصفیه هوا بهشمار میرود؛ چرا که علاوه بر تولید اکسیژن در شب، دیاکسید کربن را نیز به مقدار قابل توجهی جذب میکند و آلایندههای سمی هوا مانند فرمالدئید، بنزن، اتیل و تری کلرو اتیلن را از بین میبرد.
تجربه خودتان را به اشتراک بگذارید:
همانطور که اشاره شده گیاهان دیگری را نیز میتوان در این فهرست قرارداد. در اینجا در دسترسترین و به صرفهترین گیاهان معرفی شدند، شما میتوانید این فهرست را بیشتر کنید و تجربه و اطلاعات خود را با خوانندگان مجله در این صفحه یا در شبکههای اجتماعی ماهنامه صنعت چاپ به اشتراک بگذارید. منتظر تماس شما هستیم.