اولین نشست تخصصی کارگروه لیبل در سال ۹۸ در محل اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران برگزار شد. در این نشست سعید علیاکبری و علی بیات از پردازش تصویر رایان، علیاصغر کیایی از آذین نقش دوران (کیاما)، محمد دلیری از خانه چاپ چکاوک (آذر هولوگرام)، افشین سبزوار زاده از ایران هولوگرام، نیما زاهدیان و هدی احمدی از ایران رول و بابک عابدینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران حضور داشتند.
ضرورت تجدیدنظر در تعرفههای گمرکی
در ابتدای میزگرد، بابک عابدینی ضمن ارزیابی کلی از شرایط اقتصادی و تجاری کشور و بیان پارهای توضیحات راجع به وضعیت تولید و صنعت، به برخی بایدها و نبایدها در جهت کارایی هر چه بیشتر در حوزه صنعت چاپ پرداخت. وی در تبیین موقعیت صادراتی صنعت چاپ کشور، با تمرکز بر حوزه لیبل و هولوگرام و بستهبندیهای صادراتی، به لزوم توجه هر چه بیشتر به مزیتهای رقابتی رقیبان تجاری صنعت چاپ ایران (از جمله چاپکاران ترکیه) و ضرورت تقویت این مولفهها برای چاپکاران صادرکننده کشور اشاره کرد.
وی سپس به مقوله حمایتهای تعرفهای گمرک اشاره کرد و با بیان اینکه حمایتهای نادرست تعرفهای، آسیب زیادی به صنعت چاپ بهویژه در حوزه صادرات زده است، بر ضرورت تجدیدنظر در تعریف مواد واسطهای و اولیه صنعت چاپ و به دنبال آن تصحیح دستورالعمل وضع تعرفههای گمرکی برای واردات این مواد تأکید کرد. وی در اینباره خاطرنشان کرد: حمایت تعرفهای اگر تا به حال جواب داده بود، باید در طول این چند دهه تأثیر مثبت خود را بر رشد تولید در داخل کشور میگذاشت. بسیاری از تولیدکنندگانی که با حمایت تعرفهای گمرک راه را برای توسعه دیگر تولیدکنندگان بستهاند، هنوز نمیتوانند نیاز داخلی را رفع کنند، چه برسد به صادرات! وقتی مواد اولیهای که برای صنعت چاپ کاربرد دارد، با هدف نادرست حمایت از صنایع بالادستی، تحت عنوان مواد واسطهای تعریف میشود، و به دنبال آن تعرفه بالایی برای این مواد وضع میشود، چاپخانههای صادراتی کشور با هزینه تولید بالایی که به موجب این تعرفهها متحمل میشوند، نمیتوانند با رقیبان ترکیهای رقابت کنند. در شرایطی که همه میگویند باید به صادرات اهمیت داد، چرا راههای کاهش هزینه تولید بر روی چاپخانههای صادراتی بسته میشود؟ وی با اعلام این نظر بر ضرورت آیندهنگری و پرهیز از تمرکز بر اهداف کوتاه مدت تأکید ورزید.
تأمین آسان مواد اولیه، زمینهساز تبدیل تهدیدها به فرصتها
علیاصغر کیایی مدیرعامل چاپ کیاما مشکل اصلی تولیدکنندگان لیبل را تأمین مواد اولیه عنوان کرد. وی با اعلام این نظر، رفع موانع موجود در تأمین مواد اولیه را مهمترین عامل در تبدیل تهدیدهای صنعت چاپ به فرصتهای پیش روی فعالان این صنعت برشمرد و با تأکید بر نقش سازنده دولت در ایجاد بستری مناسب برای بهرهمندی آسان و کم هزینهترِ چاپکاران لیبل و سایر محصولات چاپی صادر شونده از مواد اولیه گفت: «تأمین مواد اولیه باید از طریق دولت پیگیری شود.»
کیایی خاطرنشان کرد: «به نظر من اگر دولت راههای دسترسی آسان تولیدکنندگان محصولات چاپی (مانند لیبل و هولوگرام و غیره) را به مواد اولیه فراهم کند، امسال میتواند سال خوبی برای صنعت چاپ کشور به ویژه در بخش صادرات باشد.»
وی تأکید کرد: هجوم کشورهای منطقهای به سمت ایران، فرصت خوبی برای رشد و توسعه صنعت چاپ ایجاد میکند. باید از این فرصتها استفاده کرد. الان نگاههای بسیاری به ایران است. ما میتوانیم سهم قابلتوجهی در بازار منطقه داشته باشیم. نباید این فرصتها را از دست داد.» وی در ادامه با بیان اینکه تعرفه گمرکی هزینه تولید را ۴۰ درصد افزایش می دهد، ضمن انتقاد از این رویکرد دولت، تجدیدنظر در سیاستهای گمرکی را نقطه آغازی بر حمایتهای دولتی در راستای افزایش توان رقابتی تولید کنندگان صنعت چاپ کشور قلمداد کرد.
شفافیت به مثابه موتور محرک کارآمدی صنعت چاپ
افشین سبزوارزاده از ایران هولوگرام با اشاره به ابهامی که در آینده صنعت چاپ کشور وجود دارد، بر تأثیرات منفی نبود شفافیت در بستر فعالیتهای اقتصادی کشور تأکید کرد و آن را زمینهساز توقف سرمایهگذاریها و یا انجام سرمایهگذاریهای نادرست و بینتیجه قلمداد کرد. به گفته وی، وقتی ابهام از آینده وجود دارد، نگرانی از به نتیجهنرسیدن، منجر به تصمیماتی میشود که در اغلب موارد ناکارآمدی را به دنبال خواهد داشت.
وی با بیان این مطلب بر لزوم گسترش شفافیت در صنعت چاپ کشور و بروز مولفههای قابل اتکا در این صنعت تأکید کرد و تحقق این شفافیت را موتور محرکی برشمرد که موجب تسریع در رفع نواقص و تقویت قابلیتهای بخشهای مختلف صنعت چاپ خواهد شد.
به سوی صادرات؛ فرصت مهیاست
سعید علی اکبری، مدیرعامل پردازش تصویر رایان در این جلسه خاطرنشان کرد: طی چند دهه گذشته مشکلات زیادی در حوزه اقتصاد و صنعت داشتهایم. برای رفع این مشکلات نمیتوان به راهحلهای کوتاه مدت که تأثیر کوتاه مدت هم دارند، اکتفا کرد. وی با بیان این مطلب ضمن تأکید بر ضرورت توجه هر چه بیشتر به مقوله صادرات و برشمردن آن به عنوان یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در رفع مشکلات اقتصادی خاصه در بخش صنعت گفت: «الان فرصت خوبی ایجاد شده که بتوانیم صادرات خود را افزایش دهیم. کشورهای بسیاری بودهاند که در زمان رکود اقتصادی، از طریق افزایش میزان صادرات، خود را از ورطه خطر بیرون کشیده و چه بسا توسعه قابلتوجهی هم داشتهاند. ما هم میتوانیم از این الگو استفاده و بهترین بهره را از آن ببریم.»
علیاکبری در ادامه با اظهارنگرانی از افزایش نرخ تعرفهها، به آسیبهایی اشاره کرد که به موجب اعمال نرخ بالای تعرفه بر واحدهای صنعتی وارد میشود. وی اضمحلال تدریجی انگیزهها و سیر نزولی توان رقابتی واحدهای تولیدی را از مهمترین نتایج افزایش غیرکارشناسی تعرفهها عنوان کرد و رشد فعالیتهای صنعتی و تقویت مولفههای رقابتی تولیدکنندگان را در گرو تعدیل این تعرفه و وضع عادلانه آن دانست. وی در پایان اظهاراتش به شرایط بحرانی و بروز احتمالی تخلفاتی اشاره کرد که به دنبال تسری این شرایط در برخی واحدهای چاپی صورت میگیرد. به باور وی وقتی شرایط بازار بحرانی میشود، چاپخانههای کوچک اقدام به تخلفاتی چون کاهش وزن کالای چاپی، کاهش کیفیت سفارشات و تلاش در جهت افزایش سوددهی روی میآورند که در نهایت به پیکره صنعت چاپ و خودِ آن چاپخانهها ضربه میزند. وی البته چاپخانههای بزرگ و معتبر را مشمول انجام این تخلفات ندانست.
برگزاری سومین سمینار بینالمللی