کلیسای نوتردام با چاپ سهبعدی بازسازی میشود
رئیس جمهور فرانسه امانوئل مکرون تعهد کرده که ظرف پنجسال، کلیسای نوتردام در پاریس را که چندی پیش طعمه حریق شده بود، بازسازی کند. بازسازی کلیسا در طول پنج سال، با استفاده از شیوههای سنتی ساختمانسازی، کاری بسیار دشوار و تا حدی غیرممکن است، ولی یک شرکت هلندی مدعی شده با استفاده از چاپ سهبعدی چنین کاری امکانپذیر است.
مکرون میخواهد عظمت و شکوه از دست رفته نگین تاج معماری پاریس را تا سال ۲۰۲۴ به آن بازگرداند. ولی برخی از متخصصان معتقدند این ضربالاجل تا حد زیادی خوشبینانه است و مخالفان سیاسی نیز ماکرون نیز او را متهم میکنند که میخواهد به عملیات بازسازی شتاب بخشد تا کلیسا در سال ۲۰۲۴ که بازیهای المپیک در پاریس برگزار میشود بهطور کامل بازسازی شده باشد.
گزینه دیگر، بازسازی آن به سبک امروزی و معاصر است. ولی شهر پاریس همواره در برابر تغییر از خود مقاومت نشان داده است. هرم شیشهای که روبهروی موزه لوور ساخته شد و آن همه جار و جنجال به راه انداخت، و یا هنگامی که دانیل بورن ستونهای راه راه را در حیات کاخ سلطنتی فرانسه برپا کرد و لعن و نفرین همه فرانسویها را برای خود خرید را به یاد میآورید؟ با این حال یک شرکت طراحی هلندی به نام Concr3de ادعا کرده نه تنها بازسازی امکانپذیر است، بلکه میتوان آن را طی ۵ سال به پایان رساند. در عین حال میتوان طرح اصلی کلیسا را حفظ کرد و هزینه آن نیز کمتر از مبلغی خواهد بود که تاکنون برای بازسازی کلیسا جمعآوری شده است. آنها حتی میگویند میتوان از قطعات سوخته کلیسا در فرایند بازسازی استفاده کرد.
اریک گبورز از بنیانگذاران شرکت Concr3de در گفتگو با شبکه خبری France24 گفت: «با آشکار شدن ابعاد خرابی کلیسا، وقت آن رسیده تا در مورد بازسازی این بنای یاد بود مقدس که تاریخ زیادی را پشت سر گذاشته، تفکر کنیم. ما پیشنهاد یک استراتژی مدرن برای بازسازی نوتردام ارایه کردیم. روشی که میتواند روح و تاریخ چند لایه این ساختمان را حفظ کند.
بازسازی با مصالحی که آتش بهجا گذاشت
شرکت Concer3de پیشنهاد میکند مواد قدیمی با تکنولوژیهای جدید در هم آمیخته شود. آنها خاکسترها و گرد و خاک و سنگهای سوخته به جا مانده را جمعآوری کرده و به پودری قابل استفاده در چاپگر سهبعدی تبدیل میکنند.
گبورز میگوید: «این پورد به رنگ خاکستری مایل به زرد شبیه سنگهای پاریسی است. این پودر را با بقایای چوبهای سوخته شده قاطی میکنیم. ما میتوانیم مستقیم از این پودر برای چاپ بخشهای سوخته شده کلیسا استفاده کنیم. خاکستر و آهک باقیمانده نیمی از مواد موردنیاز ما را برای بازسازی تأمین میکند. سپس ما آنها را در هم میآمیزیم. ولی به هیچ وجه از پلاستیک یا زرین استفاده نمیکنیم. این روش بسیار طبیعی و خالصتر از روشهای معمول ساخت و ساز است.
در این مرحله امکان ندارد بتوانیم زمان لازم برای این فرایند را اعلام کنیم، ولی تردیدی نیست که کار بازسازی ظرف پنجسال تمام خواهد شد. کار بازسازی با استفاد ه از روش پیشنهادی ما ۵ بار سریعتر از برش سنگ انجام میشود. البته کاری سخت و طاقتفرسا ولی امکانپذیر است. با یک چاپگر بزرگ شما میتوانید دو متر مکعب در یک روز تولید کنید.»
اگر مکرون عزم خود را جزم کرده باشد تا از روشهای سنتی ساخت و ساز و کارگران متخصص برای بازسازی استفاده کند، عملیات ساختمانی طولانیتر خواهد شد. ژان کلود بالانژه دبیر کل Compagnons du Deoir، سازمانی که افراد را در زمینه کارها و هنرهای دستی آموزش میدهد، معتقد است بیش از ۴۰۰ صنعتگر ماهر را باید برای بازسازی این کلیسا آموزش داد. این متخصصان شامل استادان سنگ کار، نجار، بامساز، مجمسهساز و صنعتگران دیگر خواهند بود.
این تعداد صنعتگر ماهر در حال حاضر در فرانسه وجود ندارند. بالانژه معتقد است یک دهه طول خواهدکشید تا این افراد آموزش ببینند و قادر باشند تا اولین چکش را بردارند و کار بازسازی را شروع کنند.
معضل دیگر، مصالح ساختمانی است. آتش بخشهایی از کلیسای نوتردام را که در قرن ۱۲ و قرن ۱۳ ساخته شده است و به «جنگل» مشهور بود، از بین برد. این بخش شامل تیرکهای چوبی سنگینی است که از چوب درخت بلوط ساخته شده بودند، و به احتمال قریب به یقین هیچ کشوری در اروپا تعداد کافی از این نوع درختان ندارد. به همین خاطر چوب این درختان را باید از کشورهای دیگر تأمین کرد.
سنگ نیز مشکل دیگری است. نوع سنگ خاصی که از آن در ساخت نوتردام و بسیاری از ساختمانهای معروف پاریس استفاده شده، سنگ آهک لوتهتین، یا سنگ پاریسی نام دارد. این سنگ بازتابی خاکستری رنگ و گرم دارد. بزرگترین معدن این سنگ در حاشیه رود سِن قرار دارد که اکنون زیر ساختمانهای فراوان مدفون شده است.
شرکت Concr3de تمرکز خود را روی سنگ متمرکز خواهد کرد. زیرا ساخت چوب با استفاده از چاپ سهبعدی بسیار مشکل است.
ولی اخبار مربوط به آتشسوزی نوتردام جنبههای مثبتی هم دارد: طرح اصلی کلیسا حفظ شده است. گبورز میگوید: «اندروتالون، پروفسور آمریکایی، در سال ۲۰۰۰ یک اسکن سهبعدی کامل از کلیسا انجام داده،که شرکت Concr3de میتواند از این اسکن به عنوان نقطه شروع استفاده کند.
اهدا کنندگان خصوصی تعهد کردهاند بیش از یک میلیارد یورو برای بازسازی در اختیار فرانسه قرار دهند و هر روز تعداد بیشتری آمادگی خود را برای اهدای پول اعلام میکنند. ادوارد فیلیپ نخستوزیر فرانسه گفته دولت منبوعش قوانینی برای از پیش رو برداشتن موانع بوروکراتیک ـ که معمولاً باعث تأخیر در کار بازسازی ساختمانهای قدیمی پاریس میشود ـ ارایه خواهد داد.
گیورز اطمینان دارد بودجه مورد نیاز آنها برای انجام این پروژه کمتر از یک میلیارد یورو خواهد بود. «روشهای ما فرایندهای گرانقیمتی نیستند و از شیوههای سنتی بسیار ارزانترند.»
این شرکت هلندی که مقر آن در نوتردام است نمونهای از سرستونهای تندیسگونه کلیسا را با استفاده از چاپگر سهبعدی ساخته است. این مجسمه یک شیطان است که روی بام نوتردام نشسته است. مجسمه با مخلوطی از آهک و خاکستر یعنی همان موادی که آتش نوتردام برجا گذاشته، ساخته شده است. «گیورز میگوید که فرآیند آنها تنها یک قدم در بازسازی کلیسا بهشمار میآید.» چاپ مواد فقط بخشی از کل فرآیند بازسازی است. ما باید در زمینه طراحی، آماده سازی و نصب قطعات نیز با بقیه مهندسان همکاری کنیم. ما میخواهیم کلیسا مثل ققنوس از خاکستر خود سر برآورد. آتش حالا بخشی از تاریخ کهن این بنا است. این ساختمان بایدتاریخ پرفراز و نشیب خود را با افتخار به نمایش بگذارد و به دنیا نشان دهد که تاریخ را به تسخیر خود درآورده است و آتش بخشی از آینده کلیسای نوتردام خواهد بود.