صادرات محصولات چاپی استان سال گذشته ۴۰درصد رشد داشت

اداره ارشاد خراسان رضوی در کانون تحولات صنعت چاپ این استان قراردارد. صدور مجوز تاسیس چاپخانه و واحدهای وابسته، نظارت و بازرسی و حتی مجوز صادرات کارهای چاپی و غیره توسط این اداره و زیر نظر معاونت فرهنگی و رسانه‌ای صورت می‌گیرد، بنابراین بهترین مرجعی که می‌تواند تصویری واقعی از وضعیت صنعت چاپ این قطب صنعت چاپ در برابر ما ترسیم کند، همین معاونت است. این شما واین پرسش‌های ما و پاسخ‌های دکتر افشین تحفه‌گر.

تعداد چاپخانه‌ها، لیتوگرافی‌ها و سایر واحدهای مرتبط با چاپ و بسته‌بندی در استان خراسان رضوی را لطفا اعلام فرمائید.
درحال حاضر استان خراسان رضوی با دارابودن ۳۸۵ واحد چاپی در رسته های پیش ازچاپ، چاپ و پس از چاپ جزو یکی از سه استان پیشرو و برتر کشور در حوزه صنایع چاپ و بسته بندی است.
چند چاپخانه افست و چندچاپخانه چاپ لفاف و چاپ لیبل در مشهد فعالیت دارد؟
۲۱۷ چاپخانه در زمینه افست،۲۵ واحد در حوزه لفاف (فلکسو) و تعداد۵ واحدچاپی در زمینه لیبل فعالیت دارند. بقیه واحدهای چاپی نیز در عرصه لیتوگرافی، چاپ سیلک، چاپ دیجیتال و عملیات تکمیلی پس از چاپ فعالیت دارند.
به جز مشهد کدام شهرهای استان، امکانات چاپ قابل ملاحظه‌ای دارند؟
در بین شهرستان‌های استان خراسان رضوی ، پس از مشهد شهرستان‌های نیشابور، سبزوار، تربت حیدریه و کاشمر در میان سایرشهرستان‌های استان از امکانات چاپی نسبتاً مناسبتری برخوردار هستند.
در یکی دو سال اخیر، چه واحدهای جدیدی در رشته چاپ افست، چاپ فلکسو و گراور و نیز کارتن سازی و تولید ظروف و IML و چاپ فلز و غیره در مشهد یا استان ایجاد شده است؟
در ۲ سال اخیر مجموعا تعداد ۲۳ واحد چاپی به مجموع واحدهای چاپی استان افزوده شده‌اند که به تفکیک ۱۱ واحد چاپ افست ، ۵ واحد چاپ فلکسو و گراور ، ۵ واحد چاپ کارتن و ۲ واحد چاپ فلز را شامل می شوند.
آیا صنایع متنوع موجود در استان ـ به ویژه صنایع غذایی ـ از ظرفیت چاپ و بسته‌بندی و نیز کیفیت کار آن‌ها در استان رضایت دارند و نیازهای آنها در استان تامین می شود؟
البته رضایت نسبی وجود دارد‌ ولی باتوجه به مزیت نسبی استان در حوزه تولیدات کشاورزی ، باغی و دامی و تعدد صنایع تبدیلی و تکمیلی موجود در استان، متاسفانه در برخی رسته‌های چاپی مثل چاپ فلز، تتراپک‌ها و چاپ‌ چند لایه با کمبودهایی مواجه هستیم.
در چه زمینه‌هایی نیاز به توسعه مشاهده می‌شود؟
همان طور که قبلا عرض کردم نیازمند توسعه وتجهیز ناوگان صنایع چاپ و بسته‌بندی استان به دستگاه‌ها و ماشین‌آلات مدرن بویژه در زمینه افست ،چاپ فلز، تتراپک‌ها و چاپ‌های چند لایه هستیم.
با توجه به این که چند دوره اوایل نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی مشهد، با حضور کشورهای عضو اکو برگزار می‌شد، اکنون چرا این کشورها حضور پیدا نمی‌کنند؟
البته آغاز و شروع سلسله نمایشگاه‌های بین‌المللی چاپ و بسته بندی استان خراسان رضوی که نهمین دوره آن از تاریخ ۲۶تا۲۹ آبانماه ۱۴۰۰درمشهد برگزارشد مرهون برگزاری موفق ، فاخر و مطلوب دو دوره نمایشگاه بین‌المللی صنایع چاپ و بسته‌بندی کشورهای عضوسازمان همکاری‌های فرهنگی اقتصادی اکو(پکو) در سال‌های گذشته می‌باشد که در محل دائمی نمایشگاه‌های مشهد مقدس و باحضور کشورهای ۱۰گانه عضو شامل ایران، ترکیه، افغانستان، پاکستان، آذربایجان، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان،قزاقستان وقرقیزستان برگزارگردید. البته باتوجه به مصوبات و تفاهم نامه کشورهای عضو اکو کشورهای عضو ملزم به شرکت درنمایشگاه بودند که این الزام و اجبار در سایرنمایشگاه‌های خارج از تفاهم نامه اکو برای اعضا وجود ندارد. اما یکی از دلایل افت نسبی نمایشگاه های چاپ در کشور از جمله نمایشگاه بین‌المللی چاپ و بسته‌بندی مشهد، شیوع ویروس کرونا ، رکود و محدودیت‌های داخلی و جهانی حاکم بر صنعت و اقتصاد ، نوسانات قیمت ارز و تحریم‌های ظالمانه غرب برعلیه کشورمان از جمله دلایل اصلی کم فروغی نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی می‌باشد.
سالانه چه مقدار از کارهای چاپی خراسان رضوی به سفارشات خارجی از کشورهای همسایه اختصاص دارد؟ لطفاً در صورت امکان به تفکیک اعلام فرمائید.
با توجه به پیگیری‌های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی صدور مجوز چاپ و صادرات محصولات و فرآورده‌های چاپی صادراتی به صورت مستقل توسط اداره کل انجام می‌شود. از جمله مزیت‌های نسبی استان خراسان رضوی همجواری با کشورهای مسلمان و پارسی زبان آسیای میانه از جمله افغانستان ترکمنستان قزاقستان و تاجیکستان می‌باشد که واحدهای چاپ و بسته‌بندی استان بخش قابل توجهی از سفارشات چاپی آن کشورها را جذب می‌کند. در سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان با ارزش وزنی بیش از ۳۰ میلیون کیلوگرم محصولات چاپی و بسته بندی توسط واحدهای چاپی استان تولید و صادر شده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۸ که ۹۰۰ میلیاردتومان بوده است بیش از ۴۰%درصد رشد را نشان می‌دهد. فراورده‌های چاپی صادراتی در قالب کارتن خالی، لفاف، لیبل،جعبه مقوایی، کیسه خالی ودرب بطری نوشابه بوده است. ضمنا در ۶ماهه اول سال ۱۴۰۰ مجوز چاپ ، تولید و صادرات حدود ۵۰۰ میلیاردتومان محصولات و فرآورده‌های چاپی توسط اداره کل فرهنگ وارشاداسلامی خراسان رضوی صادرشده است.
آیا پس از استقرار حکومت جدید در افغانستان، تغییری در ارسال کارهای چاپی صورت گرفت و آیا اکنون به روال عادی برگشته است؟ آیا صادرات چاپی به افغانستان اکنون بیشتر از سال گذشته است یا کمتر؟
معمولاً با تغییر دولت‌ها و حکومت‌ها تغییراتی در وضعیت اقتصادی و تجاری کشورها ونیز روابط تجاری آنها با سایر کشورها بویژه کشورهای همسایه و مجاور به وجود می آید. تحولات سیاسی ایجاد شده در کشور افغانستان و استقرار حکومت طالبان ابتدای امر مشکلاتی را برای صاحبان صنایع ، تجار و تولیدکنندگان به وجود آورد که می‌توان به عدم صدور وتمدید پروانه آیسا ونیز مشکلاتی در گمرکات مرزی در خصوص خروج محصولات چاپی اشاره کرد که خوشبختانه مشکلات تاحدودی مرتفع شده است و در حال حاضر مشکل خاصی وجود ندارد.
در زمینه تولید موادمصرفی چاپ مثل کاغذ، مقوا، ورق کارتن، فیلم‌های بسته بندی، مرکب و داروهای شیمیایی و غیره، چه ظرفیت‌هایی در خراسان رضوی داریم؟ لطفا واحدهای بزرگ را در این زمینه‌ها، نام ببرید.
در حال حاضر در زمینه تولیدورق کارتن شرکت پاژ پارس ،در زمینه تولید رنگ ، مرکب و داروهای شیمیایی موردنیازحوزه چاپ شرکت آلتین نام آور و در حوزه تولیدفیلم های بسته بندی شرکت آریا فیلم در شهرکهای صنعتی شهرستانهای مشهد، چناران و گلبهار مشغول فعالیت میباشند.
توسعه شهرک چاپ در شهرک صنعتی مشهد چه روندی را طی می‌کند؟ چه طرح‌ها و پروژه‌‌های جدیدی در زمینه چاپ و بسته‌بندی در راه است؟
شهرک چاپ و نشر مشهد واقع درفاز ۴ شهرک صنعتی توس اولین شهرک چاپ ونشر کشورمی‌باشد که در زمینی به مساحت حدودا ۲۳ هکتار تاسیس و راه‌اندازی شده است. خوشبختانه باتوجه به استقبال خوب واحدهای چاپی، شهرک چاپ و نشر از وضعیت خوبی برخوردار است. با کمک واهتمام شرکت شهرک‌های صنعتی مشهد زیرساخت‌های اساسی ایجادشده وموانع استقرار واحدهای چاپ و نشر وبسته بندی تاحدود زیادی مرتفع شده است. باتوجه به تعدد مراکز چاپی و بسته بندی مشهد، توسعه شهرک از طریق الحاق اراضی مجاور توسط شرکت شهرک‌های صنعتی مشهد در دست مطالعه و بررسی می‌باشد.