با اين‌که تقريبا نيمي از سال ۲۰۱۷ را پشت سر گذاشتيم، هنوز اثرات پربار دروپاي گذشته را بر روزهاي امسال حس مي‌کنيم؛ نمايشگاه “ليبل اکسپو امريکاز”، رويدادي است که نه تنها موفقيت‌هاي تحولات ۲۰۱۶ را به يادمان مي‌آورد، بلکه پيش‌درآمدي بر تحولات امسال هم بود. در سال ۲۰۱۶، شاهد ادغام و خريداري و تاسيسات جديد فراواني در زنجيره تامين صنعت‌چاپ بوديم که فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در چاپخانه‌ها و شرکت‌هاي تامين‌کننده را در زمينه‌هاي مختلف پيش از چاپ، نرم‌افزارها و تجهيزات، چاپ ديجيتال و عمليات تکميلي، فراهم آورد.
بسياري از ابداعات فناوري و پيشرفت‌هاي توليدات صنعت بسته‌بندي و ليبل در ۱۰ سال گذشته، مديون ديجيتالي شدن بخش پيش از چاپ، مديريت‌رنگ، فناوري‌هاي چاپ ديجيتال، تحولات چاپ فلکسو و ماشين‌هاي ترکيبي، و راه‌اندازي خطوط عمليات تکميلي پيچيده و متفاوت است. اين تحولات تا زماني که نياز به خطوط توليد طولاني‌تر، روش‌هاي متفاوت و در نهايت ليبل‌هاي خاص و متفاوت، احساس مي‌شود ادامه خواهد داشت. در بالاي هرم اين تغييرات، فشارهاي مربوط به هزينه‌ها، سرمايه‌گذاري و مسايل مربوط به حاشيه سود مطرح مي‌شود و اغلب نيز از مسايل بسيار مهمي مثل حفظ محيط زيست، پايداري چاپ، نياز زنجيره تامين و گرايش‌هاي نوين جهاني چشم‌پوشي مي‌شود. اين تغييرات بدون‌شک، باعث پيچيده‌تر شدن چاپ ليبل و بسته‌بندي مي‌شود که همين نيازمند مديريت چاپ است، به گونه‌اي که هم داراي ظرفيت رشد و تغيير سريع باشد و هم سوددهي را حفظ کند. در نتيجه‌ي تمام اين تقاضا‌ها و فشارها، مشاهده مي‌کنيم که شرکت‌هاي ليبل و بسته‌بندي به سرعت به سمت اتوماسيون‌سازي فرايندهاي جريان کاري پيش مي‌روند و از سيستم‌هاي MIS پيچيده‌اي استفاده مي‌کنند که خود نيازمند تجهيزات پيچيده‌تر و نرم‌افزارهاي مديريت رنگ تخصصي است. هدف نهايي، دسترسي به جريان کاري کاملا اتوماتيک و بدون نياز به دخالت انسان، سيستم سفارش‌گيري الکترونيکي EDI، استفاده از پتانسيل‌هاي سيستم‌هاي محاسبات ابري، خط توليد کاملا اتوماتيک(استفاده از واي‌فاي براي کنترل از راه دور) و ارتباط مناسب با بخش نقل و انتقالات است. از آنجايي که دنياي ليبل به سرعت در حال تغيير است، برخي از تمايلات اين صنعت در سال ۲۰۱۷ به قرار زير بوده است:
- در حال حاضر اپراتورهاي داراي مهارت‌هاي چاپ بسيار کاهش يافته‌اند و بيشتر آنها را نيز کارمنداني با سنين ۵۰ تشکيل مي‌دهند. نسل جديد ماشين ها، نيازمند کارمندان اپراتوري جديد خواهد بود.
- شرکت‌هاي بزرگ داراي سرمايه‌هاي هنگفت بازار را متحول مي‌کنند. شرکت‌هاي کوچک يا بايد توسط شرکت‌هاي بزرگ خريداري شوند و يا خود بزرگ و پيچيده‌تر شوند، در غير اين صورت از بين خواهند رفت.
- نياز به شناخت ماشين‌آلات و بازار، بسيار بيشتر مي‌شود. شرکت‌ها بايد سرمايه‌گذاري‌هاي خود را بسيار دقيق و با نقشه‌اي بدون اشتباه انجام دهند.
- ارتباط با مشتريان بيشتر از طريق وب‌سايت‌ها انجام مي‌گيرد. ارتباطات رو در رو کاهش مي‌يابند زيرا از طريق وب، موضوعات شفاف‌تر بيان مي‌شوند و تفاوت آگاهي بين مشتري و کمپاني بسيار کم‌تر مي‌شود. امروزه بزرگترين چالش توليد‌کنندگان و چاپخانه‌داران، تماس مستقيم با مشتري به منظور آگاهي از نيازها و علاقه‌مندي‌هاي آنها است؛ انجمن صنعت چاپ فلکسوگرافي اروپا، پيش‌بيني کرده که در سال ۲۰۱۷، سرعت قدم‌هاي تغيير در اين صنعت رو به افزايش خواهد رفت؛ تکنولوژي، نقل و انتقالات محصولات را آسان‌تر کرده و اينترنت پروسه تصميم‌گيري و خريد را براي مشتري وسيع‌تر و قابل دسترسي‌تر کرده است. با پيشرفت‌هاي اخير، رقابت بازاريابي و فروش هم بسيار تنگاتنگ و رقابتي‌تر شده است؛ حتي مدل‌هاي خرده‌فروشي هم دچار تغيير شده‌اند. برندها بايد بتوانند محصولات خود را هم به صورت آنلاين و هم در سوپرمارکت‌ها، در ديد و پسند مشتري قرار دهند. همه‌ي اين موارد، طيف وسيعي از فرصت‌ها را در حوزه‌ي شخصي‌سازي بسته‌بندي براي توليد‌کنندگان فراهم مي‌آورد. صاحبان برند بايد براي ايجاد تمايز، در بسته‌بندي‌هاي خود ارزش‌افزوده ايجاد کنند. مثلا بسته‌بندي‌هاي هوشمند در بازاريابي‌هاي ديجيتال امروزي، انواع طرح‌هاي گرافيکي پيچيده و پوشش‌هاي جديد، استفاده از تکنولوژي‌هاي ترکيبي فلکسو و افست براي ايجاد خط توليد سريع‌تر، جزئي از قواعد صنعت بسته‌بندي امروز شده است. دنياي صنعت ليبل در هر جهت وبا هر روشي در حال گسترش است؛ امروزه ليبل‌ها نه فقط حاوي اطلاعاتي درباره‌ي خود محصول هستند، بلکه نماينده‌ي هويت برند محصول به روش‌هاي نويني هستند که ده سال پيش حتي تصورش را هم نمي‌کرديم؛ انواع طراحي گرافيک و بسته‌بندي‌هاي پيچيده، شخصي‌سازي، انواع کيوآر‌کدها و بارکدها، قابليت شناسايي محصول پس از خريد و هوشمندي بسته‌بندي در محصولات فاسد‌شدني مانند داروها و غذا‌ها از جمله‌ي اين ويژگي‌هاست. ليبل‌هاي پوشاننده، ليبل‌هاي اسليو با تکنولوژي‌هاي جديد، بسته‌بندي‌هاي انعطاف‌پذير و چاپ مستقيم بر روي محصول، از جمله تمايلات بازارهاي جهاني در سال ۲۰۱۷ بوده است. در حالي که پيچيدگي ليبل‌ها از هر نظر در حال گسترش است، تکنولوژي “رادار” هم از جمله ويژگي‌هاي جديدي است که به اين صنعت افزوده شده است. در سال‌هاي آتي، انتظار داريم که از ترکيب مزيت‌هاي چاپ ديجيتال و آنالوگ، و همچنين استفاده از مرکب‌هاي قابل رديابي پيشرفته، صنعت‌چاپ گام در مسير‌هاي جديد و طي نشده‌اي بگذارد. چاپ ديجيتال، روند چند نسخه‌سازي محصولات و چند زبانه کردن ليبل‌ها را آسان و پرسرعت‌تر کرده است.
برندهاي امروزي در اروپا، به دنبال بالا بردن کيفيت و هم‌زمان پايين آوردن هزينه‌هاي کار هستند به‌گونه‌اي که جنبه‌هاي اقتصادي اين صنعت را به صرفه‌تر کنند. مثلا شرکت Hangary در جمهوري چک، اعلام کرده که تا ۱۲ ماه آينده، هيچ تغييري در فرمت ليبل‌هاي توليدي خود نخواهند داد و تمرکز خود را فقط بر روي بهينه‌سازي خطوط توليد فعلي خود گذاشته است. اين شرکت، يکي از کانال‌هاي اصلي توزيع ليبل در کشورهاي چک،اسلواکي و هلند است. از ديگر موضوعات مطرح سال ۲۰۱۷ در صنعت بسته‌بندي، پايداري محصولات در طول زنجيره‌ي توليد است؛ مديريت ضايعات، يکي از مهم‌ترين موضوعات در اين زمينه است که در انجمن‌هاي مربوطه، در سراسر دنيا مطرح مي‌شوند. استفاده از پوشش‌ها و لمينيت‌هاي با کيفيت، با ارزش افزوده‌ي بالا، و البته برگشت‌پذير به چرخه‌ي بازيافت، يکي از موضوعات محوري در زمينه‌ي گفت‌و‌گوهاي مربوط به محيط زيست و پايداري محصولات است. سال ۲۰۱۶ براي صنعت ليبل، سال پر‌باري بود؛ مثلا در نمايشگاه ليبل اکسپو امريکاز شاهد رونمايي از ماشين‌هاي چاپ ديجيتال جديدي بوديم که در حين توليد با کيفيت، به چاپخانه‌داران امکان بهينه‌سازي اقتصادي را هم مي‌دادند. و يا کمپين‌هايي که با رونمايي از فناوري‌هاي جديد جوهرافشان، صنعت چاپ فلکسو را از ماشين‌هاي سنتي به سيستم‌هاي نوين ترکيبي ديجيتال رسانده و آن را متحول کرده است. اين ديجيتالي شدن صنعت ليبل، در سال ۲۰۱۷ هم به راه خود ادامه داده است؛ فروش بالاي ماشين‌هاي فلکسوي ديجيتال به‌جاي انواع سنتي در شش ماه اول سال، شاهد اين ادعاست. اگرچه اين اتفاقات، چالش ميان چاپخانه هاي ليبل را عميق‌تر و رقابتي‌تر کرده است؛ توليد‌کنندگان اين صنعت بايد بتوانند راه‌هاي جديدي براي ايجاد ارزش افزوده بيشتر براي محصول و سرويس‌هاي خود پيدا کنند. به عبارت ديگر، صنعت ليبل در سال هاي آينده، نيازمند خلاقيت و مديريت و طرح استرتژي‌هاي جديد است که توانايي پاسخ‌گويي به نيازهاي در حال تغيير و متنوع مشتريان و همچنين توان رقابت با ديگر کمپاني‌هاي بزرگ رقيب را داشته باشد. سال ۲۰۱۷ در صنعت بسته‌بندي و ليبل، داراي سه محوريت اساسي است: افزايش سفارشي‌سازي و پيچيدگي ليبل‌ها، پايداري زيستي محصولات و جهاني‌سازي. افزايش سفارشي‌سازي ليبل‌ها در سال جاري باعث توليد ماشين‌هايي با تکنولوژي جديد مثل ماشين‌هاي چند لايه، مجهز به چند بستر مختلف، چند بخش لمينيت‌کاري و ديگر فرايندهاي پيجيده شده است. اضافه شدن انواع هولوگرام‌ها بر روي ليبل محصولات لوکس مثل عطر و ادکلن و نوشيدني‌ها براي بالا بردن امنيت و اصالت برند، تناسب دقيق و هنرمندانه رنگ‌ها چه از نظر دانش گرافيک و چه تکنولوژي‌هاي مورد استفاده و يا توليد ليبل‌هايي مشابه ليبل‌هاي دست‌ساز که ارزش و اهميت و وقار محصول را بسيار بالا مي‌برد، از مثال‌هاي بارز سفارشي‌سازي ست. پايداري زيستي محصولات از ديگر موضوعات مطرح امسال بوده است؛ همان‌طور که گفتيم تکنولوژي‌ها و فناوري‌هاي صنعت بسته‌بندي و ليبل در سال‌هاي اخير و امسال، قدم‌هاي زيادي را به سمت پايداري محصولات و تجديد‌پذير بودن آنها برداشته است ولي اين کار نيازمند صرف هزينه‌هايي براي ساخت زيرساخت اوليه است که متاسفانه هنوز بسياري از توليد‌کنندگان از آن استقبال نمي‌کنند. اچ پي يکي از شرکت‌هايي است که در سال ۲۰۱۶ قدم‌هاي خوبي در اين راه گذاشته که تا امسال هم ادامه يافته است؛ در دروپاي گذشته اچ پي با تمرکز بر بسته‌بندي ديجيتالي، ماشين‌هاي چاپي در بخش پس از چاپ و عمليات تکميلي عرضه کرد که در‌خور نياز امروز مشتري ست. با نمود پيدا کردن بيشتر چاپ ديجيتال در صنعت بسته‌بندي و ليبل، اچ پي همچنين ثابت کرد که در اين زمينه پيشگام ديگران است؛ با عرضه‌ي ماشين اچ‌پي اينديگو ۸۰۰۰ براي بسته‌بندي‌هاي انعطاف‌پذير و ليبل، و ماشين HP PageWide T1110S and T400 براي بخش کاغذ هاي کنگره‌دار و مقوايي، اين شرکت توانسته فروش خود را به دو برابر در سراسر جهان برساند. امروز اچ پي، سازنده‌ي ۸۰ درصد از ماشين‌هاي چاپ ليبل ديجيتال در سرتاسر جهان است که اتفاقا دپارتمان بسته‌بندي و ليبل آن، پر رشد‌ترين دپارتمان اين کمپاني در دو سال اخير ارزيابي شده است. از ديگر شرکت‌هاي پيشگام در اين مسير، شرکت معتبر زيکون است؛ در آن زمان که شرکت‌هاي ديگر در حال بررسي تاثير چاپ ديجيتال بر روي کسب‌و‌کار خود بودند، شرکت زايکون، کار خود را از قبل آغاز کرده بود. امروز اين شرکت با راه‌اندازه
Xeikon Café، محفلي را براي چاپخانه‌داران ايجاد کرده که دور هم جمع شوند و دانش‌هاي روز اين صنعت را از يکديگر و البته زيکون ياد بگيرند. براي آنهايي که منتظر هستند که تکنولوژي ديجيتال برايشان روش‌‌‌هايي عرضه کند که در همه مواقع و همه روش‌ها جواب دهد، بايد بدانند که اين اتفاق هرگز نمي‌افتد. مثلا در سال‌هاي آينده، براي فقط بخش ليبل، نياز به ابداع روش‌هاي مختلف ديجيتال خواهيم داشت. به عبارت ديگر، هنوز راه درازي پيش رو داريم که تمام بخش‌هاي اين صنعت، از گرافيست‌ها تا تبديل کننده‌ها، اپراتور‌ها و مديران چاپخانه‌ها با روش‌هاي نوين ديجيتال پيوند بخورند. بسياري از چاپخانه‌هاي تجاري که استفاده از چاپ ديجيتال براي آنها قدمت ۲۰ساله پيدا کرده است، مي‌دانند که يک‌پارچه‌سازي تمام فرايندها با اين تکنولوژي جديد چقدر مي‌تواند زمان‌بر باشد. چاپ جوهرافشان ديجيتال، يکي از تکنولوژي‌هايي است که در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ داراي رشد‌هاي قابل ملاحظه‌اي بوده است. شرکت‌هاي بسته‌بندي و ليبل در حال گذار از مراحل قبلي و پيوستن به دنياي تکنولوژي‌هاي جديد جوهرافشان هستند. بسياري از چاپخانه‌هاي چاپ فلکسو متقاضي استفاده از فناوري‌هاي جديد جوهرافشان هستند. زيرا به کار‌گيري تکنولوژي جديد باعث مقرون به صرفه‌تر شدن فرايندها و سرعت بخشيدن به کارها شده است. پس حرکت توليد ليبل و بسته‌بندي به سمت چاپ جوهرافشان در سال‌هاي پيش رو يکي از حرکت‌هاي پيش‌بيني شده اهالي اين صنعت است که بعد از تحول ديجيتالي شدن اول در دو دهه‌ي پيش، به‌عنوان تحول دوم از آن ياد مي‌شود. چاپ حرارتي هم از جمله تکنولوژي‌هايي است که با اين که ۳۰ سال از زمان به بلوغ رسيدنش مي‌گذرد، همچنان داراي مزيت‌هاي منحصر به فردي است؛ تميزي کارها، مقرون به صرفه بوده و قابليت اطمينان بالاي اين تکنولوژي، آن را همچنان سرپا و محبوب چاپخانه‌داران و توليد‌کنندگان ماشين‌هاي چاپي نگه داشته است. و البته که اين روش چاپي به ابداعات و پيشرفت‌هاي خود ادامه خواهد داد.با شروع موج ديجيتالي شدن چاپ، بحث پيرامون مديريت رنگ هم از سال‌هاي گذشته داغ‌تر و مهم‌تر شده است؛ مخصوصا که با روند ديجيتالي شدن چاپخانه‌هاي فلکسو، مديران اين شرکت‌ها خواستار دست‌يابي به فرمول دقيق و استاندارد چيدمان و رجيستري رنگ هستند. پيش‌بيني مي‌شود که در اين زمينه، چاپخانه‌داران ليبل، ارتباطات خود را با توليد‌کنندگان مرکب بيشتر کنند و اين کار نه فقط براي رسيدن به کيفيت بهتر محصول بلکه براي بهينه‌سازي زمان توليد، کاهش خواب ماشين و مقرون به صرفه شده کل فرايند است. چاپ بارکدها و ديگر اطلاعات متغير هم از جمله چالش‌هاي ديگري است که چاپخانه‌داران با آن مواجه هستند که در اين زمينه، فناوري‌هاي جديد چاپ ليزري قدم‌هاي بزرگ و مهمي برداشته است. بسته‌بندي هوشمند هم از جمله موضوعات مهمي است که قدم‌هاي اول را در چند سال اخير برداشته و در سال ۲۰۱۷ هم همچنان به راه رشد خود ادامه مي‌دهد. امروزه با اسکن کردن بارکد يک محصول با ابزارهاي ساده و قابل دسترسي مثل تلفن‌هاي هوشمند، مي‌توان به‌راحتي اطلاعات دقيق محصول، نام برند و تاريخ توليد و انقضاي آن را به‌دست آورد. مهم‌تر آن که مشتري امروز، متقاضي دست‌يابي به اطلاعات بيشتري مثل انواع نمايشگاه‌ها، تخفيفات، فروشگاه‌هاي دارنده محصول و اطلاعات دقيق درباره برند محصول هستند که ظرفيت اين تکنولوژي را براي پيشرفت، بيشتر کرده است.
ترجمه: بيتا توفيقيان
