با وجود تنوع مدل‌هاي چاپگرهاي جوهرافشان موجود در بازار، انتخاب چاپگري که مناسب با اهداف مشتري باشد، اغلب سخت است. بعضي از چاپگرها براي استفاده در خانه طراحي شده‌اند و بعضي ديگر مصارف اداري دارند. خروجي بعضي از مدل‌ها فقط عکس است و براي چاپ عکس‌هاي فوري مناسب است درحالي که بعضي از مدل‌ها براي چاپ متن و گرافيک مناسب هستند و مي‌توان به وسيله آنها چاپ کارهاي با کيفيت‌تر و با ارزش‌تر را انجام داد. چاپگرهاي خانگي، براي چاپ عکس‌هاي شخصي طراحي شده‌اند که حجم چاپ در آنها معمولا از چند بار در روز تجاوز نمي‌کند. آنها معمولا روميزي هستند و فضاي زيادي را اشغال نمي‌کنند.
کيفيت گرافيک و متن
تمام جوهرافشان‌هاي موجود در بازار، کيفيت گرافيک و متن قابل‌قبولي ارائه مي‌دهند ولي براي آن که کيفيت چاپي، مورد رضايت افراد حرفه‌اي باشد، بايد انتخاب دقيق‌تري داشته باشيم.
کيفيت متن چاپي، پاشنه آشيل چاپگرهاي جوهرافشان است. از آنجايي که در مدل‌هاي جوهرافشان، مرکب بر روي کاغذ پاشيده مي‌شود، چاپ متن با کيفيت براي نامه‌هاي اداري مهم يا رزومه توسط يک جوهرافشان، کمي سخت‌تر از چاپگرهاي ليزري است. چاپ متن با کيفيت در جوهرافشان‌هاي اداري به نسبت جوهرافشان‌هاي خانگي بيشتر است ولي باز هم آن کيفيت دقيق متن، با لبه‌هاي شارپ و بدون سايه‌اي که يک چاپگر ليزري به ما مي‌دهد را نمي‌توان از يک جوهرافشان انتظار داشت. خصوصا آنکه متن چاپ شده توسط چاپگر جوهرافشان، با ريختن مايعي بر روي آن و يا استفاده از ماژيک‌هاي هايلايتر، پخش مي‌شود و چاپ را خراب مي‌کند.
همه جوهرافشانها، قابليت چاپ متني که براي کاربرد‌هاي غيرمهم روزانه استفاده مي‌شود را دارند، ولي جوهرافشاني که کيفيت متن عالي خلق کند را کمتر مي‌توان پيدا کرد؛ با اين‌حال اندک شماري از مدل‌ها را مي‌توان در بازار پيدا کرد که داراي کيفيت متن بالايي هستند.
کيفيت تصوير
کيفيت چاپ يکي از مهمترين ويژگي‌هاي يک پرينتر محسوب مي‌شود. شمار نقطه‌هايي که پرينتر مي‌تواند در هر اينچ مربع از کاغذ چاپ کند، رزولوشن چاپگر ناميده مي‌شود. دقت پرينترهاي جوهرافشان به‌‌طورمعمول در حدود ۱۲۰۰ × ۲۴۰۰ است (البته در نمونههاي جديد دقت اين چاپگرها به ۱۲۰۰ × ۴۸۰۰ رسيده است). رزولوشن پرينترهاي ليزري از ۱۲۰۰ × ۱۲۰۰ تا ۱۲۰۰ × ۲۴۰۰ متغير است که اين دقت براي چاپ تصاوير گرافيکي و عکس‌ها با بهترين کيفيت، بسيار مناسب است. البته در پرينترهاي ليزري تک رنگ رزولوشن در حدود ۶۰۰ × ۶۰۰ است که جهت چاپ تصاوير و متن‌هاي سياه و سفيد مناسب است. کيفيت تصوير در تمام چاپگرهاي جوهرافشان، به قدري خوب هست که رضايت يک کاربر عادي را تامين کند، چاپگرهاي اداري نيز، غير از چند مورد استثنا، کيفيت قابل‌قبولي را در چاپ عکس عرضه مي‌کنند. در ميان چاپگرهاي در حد متوسط حتي مي‌توان چاپگري را پيدا کرد که کيفيت تصوير آن رضايت افراد حرفه‌اي مانند عکاسان را نيز تامين کند.
اگه به‌دنبال چاپگري هستيد که کار چاپ عکس‌هاي خانوادگي، به اضافه چند مورد از متون اداري شما را انجام دهد، قطعا بايد يک چاپگر جوهرافشان خريداري کنيد. جوهرافشان‌هاي خانگي در دو دسته طبقه‌بندي مي‌شوند: چاپگرهاي ارزان قيمت، که قيمت آنها معمولا از ۱۰۰ دلار براي مدل‌هاي تک کاربردي و ۱۵۰ دلار براي MFPها بيشتر نمي‌شود، و چاپگرهاي فوتوسنتريک با کيفيت بالا که قيمت آنها از ۱۵۰ دلار براي مدل‌هاي تک کاربردي، و ۳۰۰ دلار براي MFPها بيشتر نمي‌شود.
چاپگرهاي گروه اول، داراي ويژگي‌هاي محدودتري در چاپ عکس هستند؛ مثلا قابيلت چاپ عکس مستقيم از حافظه گوشي، يا PictBridge در دوربين را ندارند. چاپگرهاي گروه دوم، علاوه‌بر قابليت‌هاي بالا، معمولا داراي ال سي‌دي‌هايي براي پيش نمايش عکس‌ها، قبل از چاپ هستند. آنها معمولا تاچ‌اسکرين هستند که کاربري آنها را آسان‌تر مي‌کند. MFPهاي گران‌قيمت، قابليت اسکن فيلم‌هاي ۳۵ ميلي‌متري و چاپ بسيار با کيفيت عکس، مستقيما از اسلايدها، کارت‌هاي حافظه، نگاتيو‌ها و دوربين‌ها را دارند. از ديگر ويژگي‌هاي خاص اين چاپگرها که کمتر معمول هستند، مي‌توان به هدايتگر اپتيکال داخلي چاپگر، که اجازه ذخيره عکس‌ها و چاپ مستقيم از ديسک، و چاپ ليبل بر روي ديسک‌ها را مي‌دهد، اشاره کرد.
در آخرين رده از چاپگرهاي فوتو سنتريک، چاپگرهاي مدل near-dedicated وجود دارند. آنها ماشين‌هايي تک کاربردي هستند که قابليت چاپ متن، گرافيک و عکس را با کيفيت بسيار بالا دارند. نمونههاي گران قيمت‌تر از همين مدل چاپگر، قابليت چاپ عکس‌هاي با کيفيت خارق‌العاده و مناسب براي نمايش در گالري‌ها را فراهم مي‌کند. آنها داراي چندين مخزن مرکب هستند که هرمخزن براي يک رنگ تعبيه شده است. افزايش تعداد رنگ‌ها، به کامل شدن طيف رنگي چاپ کمک مي‌کند. مثلا، در بعضي نمونه‌ها مي‌توان چند مخزن مجزا براي انواع رنگ مشکي و انواع درجات خاکستري پيدا کرد که تصاوير سياه و سفيد بسيار با کيفيتي توليد مي‌کند. معمولا، هرچه چاپگر گران‌تر باشد، مرکب مورد استفاده آن ارزان‌تر خواهد بود. اين چاپگرها، ماشين‌هاي بزرگي هستند که امکان چاپ قطع روزنامه‌‌اي با سايز ۱۳ تا ۱۹ اينچ را دارند. در بعضي مدل‌هاي حرفه‌اي‌تر، چاپ بر روي هر دو نوع کاغذ ورق يا رول قابل انجام است.
بعضي مدل‌هاي near-dedicated، چاپگر عکس‌هايي با فرمت‌هاي کوچک هستند؛ قطع چاپ آنها ۴ در ۶ اينچ، ۵ در ۷ اينچ و ديگر قطع‌هاي کوچک است. در اين مدل‌ها از فناوري داي حرارتي استفاده مي‌شود و بيشتر آنها از نوع جوهرافشان هستند. براي خريد آنها، بايد به چند نکته مهم توجه کرد؛ مثلا اگر شما قصد استفاده از آن در مکان‌هايي را داريد که پريز برق به سختي دردسترس است، بايد مدلي را خريداري کنيد که داراي باتري قابل شارژ باشد. براي آنهايي که نمي‌خواهند دوربين خود را به چاپگر وصل کنند نيز وجود پورت‌هاي يو‌اس‌بي، فلش درايور، و کارت حافظه ضروري است. آخرين نکته، سايز کار چاپي است که اهميت فراواني دارد؛ در بسياري از چاپگرهاي جديد، چاپ قطع‌هاي سنتي مثل ۴ در ۶ يا ۵ در ۷ منسوخ شده است.
سرعت چاپ
يکي از مهمترين شاخصه‌هاي پرينترها، تعداد صفحاتي است که در واحد زمان مي‌توانند چاپ کنند. اين شاخصه با واحد ppm (page per minute) سنجيده مي‌شود. درصورتيکه سرعت پرينتر براي شما اهميت زيادي دارد و محدوديت قيمتي هم نداريد، پيشنهاد مي‌شود از پرينترهاي ليزري استفاده کنيد. زيرا سرعت چاپ در پرينترهاي ليزري به‌مراتب بيشتر از پرينترهاي جوهرافشان است. طبيعتاً هر چه سرعت چاپ در پرينتر افزايش يابد، قيمت آن نيز افزايش پيدا مي‌کند. يک ويژگي مهم ديگر که باعث افزايش سرعت کار هم مي‌شود، امکان چاپ همزمان دو طرف کاغذ است. پرينترهايي که چاپ دو روي اتوماتيک (Automatic Duplexing) دارند، صرفه‌جويي بسيار خوبي در کاغذ دارند و هزينه‌هاي کاغذ را به نصف مي‌رسانند. اين ويژگي در برخي از پرينترهاي شخصي و بسياري از پرينترهاي اداري وجود دارد. اين ويژگي در برخي از پرينترها به‌صورت دستي وجود دارد که در صورت استفاده مداوم، مي‌تواند آزاردهنده باشد.
قابليت اتصال
چاپگرهاي جوهرافشان با قالبليت‌هاي اتصال مختلفي عرضه مي‌شوند. مدل‌هاي ارزان فقط داراي پورت‌هاي USB هستند، ظرفيت کاغذ آنها کم است و براي کاربراني که حجم کار چاپي آنها زياد نيست و مصارف شخصي، مناسب است. بيشتر جوهرافشانها، چه از نوع اداري يا خانگي، داراي پورت‌هاي اترنت هستند. اگر مشتاق خريد چاپگرهاي وايرلس هستيد، خبر خوب اينکه تمام جوهرافشان‌هاي جديد، داراي استاندارد واي‌فاي ۸۰۲.۱۱ هستند. از آنجايي که تقاضاي چاپ وايرلس، مخصوصا مستقيم از گوشي به چاپگر اين روزها هم در دنياي کسب‌وکار و هم در بين کاربران عادي زياد شده است، بسياري از توليدکنندگان، همراه با چاپگرخود، اپليکيشن سازگار با آن را براي سيستم عامل‌هاي مختلف مثل ويندوز، آيفون، مک، اندرويد و بلک‌بري عرضه مي‌کنند. مدل‌هاي مختلف چاپگرهاي وايرلس، داراي Wi-Fi Direct يا NFC هستند. با استفاده از هر دو نوع مي‌توان بدون اتصال به شبکه اينترنت و از راه دور کار چاپ را انجام داد. درصورتيکه از يک شبکه کابلي در يک اداره استفاده مي‌کنيد و نياز داريد که پرينتر بين تمامي سيستم‌ها به اشتراک گذاشته شود؛ يکي از ساده‌ترين راه‌ها استفاده از پرينتري است که داراي پورت اترنت است. در اين حالت کافي است از پرينتر يک کابل شبکه اترنت را به سوييچي که کامپيوترها به آن متصل هستند، وصل کنيد. به‌اين‌ترتيب تمامي کامپيوترهاي شبکه، مي‌توانند از پرينتر استفاده کنند. البته پرينترهاي بدون پورت شبکه را نيز مي‌توان بين چند کامپيوتر به اشتراک گذاشت اما براي اين کار بايد پرينتر را به يکي از کامپيوترها متصل نموده و سپس آن را Share کنيد. در اين حالت درصورت خاموش شدن کامپيوتري که پرينتر به آن متصل است، ديگران نمي‌توانند از پرينتر استفاده کنند.
تغذيه خودکار ADF
تصور کنيد مي‌خواهيد صد برگ از صفحات يک کتاب يا جزوه را با پرينتر خانگي‌تان کپي کنيد. حالا تصور کنيد بايد تک تک برگ‌ها را دستي در سيني چاپ قرار دهيد و دکمه کپي را بزنيد! حتي تصورش مشکل است. سيستم تغذيه‌ي خودکار راه‌حل اين مسئله است. در اين حالت تنها کافي است برگه‌هاي خود را روي سيني مخصوص تغذيه خودکار قرار دهيد تا دستگاه به‌صورت اتوماتيک برگه‌ها را يکي پس از ديگري وارد دستگاه کرده و کپي کند. البته سيني ADF ظرفيت محدودي دارد و در بيشتر دستگاه‌ها تا ۳۵ برگ را پشتيباني مي‌کند. با اين حال مدل‌هاي ۵۰ برگي هم در بازار موجود است.
چرخه وظايف
اگرچه تا چند سال اخير اکثر چاپگرهاي جوهرافشان براي مصارف خانگي يا اداري تهيه شده‌اند، تکنولوژي جوهرافشان هر روز بيشتر و بيشتر به سمت کسب‌وکارهاي بزرگ تجاري سوق پيدا مي‌کند که آنها را در رقابت مستقيم با چاپگرهاي ليزري قرار مي‌دهد. در فناوري جوهرافشان‌هاي تجاري، از پرينت‌هدهايي به پهناي عرض کاغذ استفاده مي‌شود. اگرچه حجم کار چاپي ماهانه يک چاپگر جوهرافشان به حجم کار چاپ شده يک چاپگر ليزري نمي‌رسد، اما از آنها مي‌توان در اداره‌ها و گروه‌هاي کسب‌وکار کوچک استفاده کرد.
همچنين بايد توجه داشت که پرينترها در مدل‌هاي خانگي، خانگي سنگين، اداري سبک و اداري سنگين دسته‌بندي مي‌شوند. نکته‌ي تعيين‌کننده در‌اين‌زمينه توان کاري پرينتر است. توان کاري پرينتر معمولاً با عددي بين ۱۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ و حتي بيشتر عنوان مي‌شود. البته شايد ميزان اعلام‌شده توسط شرکت سازنده معيار خوبي براي انتخاب پرينتر نباشد. توصيه ما به شما اين است که در مرحله اول به حجم سيني ورودي پرينتر دقت کنيد. پرينترهايي که براي مصارف سبک طراحي مي‌شوند، معمولا در سيني ورودي کاغذ خود تنها پذيراي ۱۰۰ برگ هستند. اين ميزان با افزايش توان پرينتر کم‌کم بيشتر مي‌شود. درواقع مي‌توان گفت پرينتري که داراي سيني ۱۰۰ برگي است براي سبک‌ترين مصارف ساخته‌شده است و بهتر است در منزل استفاده شود. پرينترهاي با ظرفيت سيني ۱۵۰ برگي، توان بيشتري داشته و براي استفاده‌هاي متوسط خانگي و يا سبک اداري مناسب هستند. پرينترهاي ۲۰۰ برگ به بالا هم براي مصارف اداري طراحي‌شده‌اند.
جوهرافشان‌هاي اداري
چاپگرهاي جوهرافشان اداري، در دو نوع تک کاربردي و MFP، براي چاپ کارهاي حجيم طراحي شده‌اند. از آنها مي‌توان به عنوان ماشين فکس نيز استفاده کرد؛ به اين ترتيب که از هارد درايو کامپيوتر شما يک فکس فرستاده مي‌شود، اطلاعات به ايميل شما اسکن مي‌شود و از آنجا به‌عنوان ضميمه چاپ خارج مي‌شود.
چاپگرهاي اداري از نوع MFP نيز، داراي سيستم تغذيه اتوماتيک اسناد(ADF) است که عمليات اسکن، فکس و کپي اسناد را آسان‌تر مي‌کند. بعضي از ADFها مي‌توانند دو طرف برگه کاغذ را اسکن کنند. در بين اين مدل‌ها نيز، آنهايي که دو طرف کاغذ را هم زمان اسکن مي‌کنند، از آنهايي که صفحات را به ترتيب اسکن مي‌کنند، بسيار سريع‌تر هستند. MFPهاي اداري، داراي ظرفيت ۲۰۰ برگ هستند. اگر مي‌خواهيد که چاپ را در دو طرف کاغذ انجام دهيد، بايد چاپگري را انتخاب کنيد که سيستم دو طرف خوان اتوماتيک داشته باشد.
اگر مي‌خواهيد کار چاپ را با دو نوع يا دو سايز متفاوت کاغذ، به‌صورت هم زمان انجام دهيد، بايد مدل چاپگري با دو سيني کاغذ خريداري کنيد. بعضي از اين چاپگرها، چاپ قطع روزنامه را نيز پشتيباني مي‌کنند.
جوهرافشان‌هاي خاص
جوهرافشانها، تنها چاپگرهايي هستند که داراي مدل‌هايي براي استفاده با موبايل هستند. (غير از بعضي چاپگرهاي حرارتي که در آنها از کاغذهاي حرارتي خاص استفاده مي‌شود). توليدکنندگان بعضي‌اوقات به پرينترهاي جوهرافشان يا ليزري، اسکنر و فکس اضافه مي‌کنند. اين وسيله که All-in-One ناميده مي‌شود، قادر است فکس ارسال يا دريافت کند، پرينت بگيرد، تصاوير يا متون را اسکن کند و يا از يک برگه کپي بگيرد. هرچند ممکن است نيازي به برخي از امکانات پرينترهاي چندکاره نداشته باشيد اما خريد آنها براي کاربران خانگي توجيه‌پذير است زيرا نه‌تنها قيمت آنها از خريد يک اسکنر و يا فکس جدا، پايين‌تر است، بلکه جاي بسيار کمتري نيز اشغال مي‌کنند. از مدل‌هاي all- in- one مي‌توان هم براي مصارف خانگي و هم اداري به‌خوبي استفاده کرد که قيمت بسيار مناسبي هم دارند. اگر مي‌خواهيد هنگامي در مسافرت يا حتي وسط جاده هستيد، اسنادتان را چاپ کنيد، شما به يک مدل جوهرافشان سازگار با موبايل احتياج داريد. البته ظرفيت کاغذ در چاپگرهاي موبايل پايين است و با قيمت متوسط ۲۵۰ دلار از چاپگرهاي غير موبايلي گران‌تر هستند.
بيتا توفيقيان
