باشد يا نباشد؟

بر اساس خبرهاي ماه گذشته قرار است امسال علاوه بر نمايشگاه چاپ‌و‌بسته‌بندي که هر سال در محل نمايشگاه‌هاي بين‌المللي تهران برگزار مي‌شود، نمايشگاه ديگري در زمينه چاپ فعاليت کند. اين نمايشگاه که گويا در حوزه چاپ‌و‌بسته‌بندي مواد غذايي فعاليت مي‌کند، توسط شرکت برساز رويداد پارس برگزار خواهد شد. نمايشگاه نامبرده که به گفته رضا رحماني مدير اجرايي و قائم‌‌ مقام شرکت برساز رويداد پارس با مشارکت نمايشگاه drupa تحت برند بين‌المللي IPAP و بخش بسته‌بندي آن با مشارکت نمايشگاه interpack و تحت برند بين‌المللي Pacprocess اجرا خواهد شد از تاريخ ۲۰ الي ۲۳ مهر‌ماه در نمايشگاه بين‌المللي شهر آفتاب تهران برگزار مي‌شود. خبر برگزاري اين نمايشگاه موجب برانگيختن برخي واکنش‌ها و عنوان شدن برخي اظهارات شده است. در گزارش پيش رو به برخي از اين موارد اشاره مي‌شود.
در اوايل تيرماه رضا رحماني در خصوص اين نمايشگاه به پايگاه خبري عصر نمايشگاه گفت: اين نمايشگاه بر اساس قرارداد ما با نمايشگاه دوسلدورف آلمان و شهر آفتاب به صورت بلند‌مدت برنامه‌ريزي شده است و جزو نمايشگاه‌هايي محسوب مي‌شود که سالانه برگزار خواهد شد. مدير اجرايي اين نمايشگاه با اشاره به رويکرد برگزاري نمايشگاه‌هاي تخصصي عنوان کرد: از آنجا که هدف از برگزاري هر نمايشگاه تخصصي معرفي جديدترين دستاوردها و فناوري‌ها است. بنابراين رويکرد اين نمايشگاه نيز معرفي جديدترين تکنولوژي‌ها، ماشين‌آلات و تجهيزات و همچنين مهيا کردن شرايطي است که شرکت‌هاي توانمند ايراني در کنار رقباي خارجي خود بتوانند سهم خود را در بازار داخلي و خارجي افزايش دهند. رحماني در ادامه توضيح داد: ما با مشارکت و همکاري‌ با drupa بزرگ‌ترين نمايشگاه چاپ دنيا و interpack بزرگ‌ترين نمايشگاه بسته‌بندي سعي بر آن داريم مطابق نقشه راه تعيين شده توسط شرکت برساز رويداد پارس و نمايشگاه دوسلدورف آلمان اين نمايشگاه را تبديل به يک نمايشگاه مرجع در حوزه چاپ‌و‌بسته‌بندي در منطقه‌ کنيم و به عنوان يک نمايشگاه پر مخاطب در تقويم نمايشگاهي در سطح بين‌المللي ثبت شود. وي اظهار داشت: باعث افتخار است که بگوييم، نمايشگاه iPAP تهران با پيوستن به اتحاد جهاني نمايشگاه‌هاي Drupa، در کنار نمايشگاه‌هاي PACKPRINT تايلند، pacpro چين، printpack الجزاير، indoprint اندونزي و AllinPrint چين و نمايشگاه Pacprocess تهران با پيوستن به اتحاد جهاني نمايشگاه هاي interpack alliance، در کنار نمايشگاه‌هاي دوسلدورف، مسکو، شيکاگو، شانگ‌هاي، دهلي‌نو، جاکارتا و بانکوک قرارگرفت. رحماني گفت: تا‌کنون کشورهاي فرانسه، ايتاليا، بلژيک، چين، کره‌جنوبي و ترکيه اولين شرکت‌کنندگان نمايشگاه IPAP و Pacprocess هستند که در اين نمايشگاه حضور خواهند يافت. مدير اجرايي نمايشگاه‌ IPAP و Pacprocess در خصوص نحوه اطلاع‌رساني عنوان کرد: از آنجايي‌که نمايشگاه IPAP و pacprocess يک نمايشگاه کاملا تخصصي مي‌باشد، بخش اعظم تبليغات و اطلاع‌رساني نيز بايد در راستاي جذب متخصصين اين صنايع جهت مشارکت و بازديد از نمايشگاه باشد. در اين راستا واحد بازديد کننده متخصص شرکت برساز رويداد پارس مسئول شناسايي و اطلاع‌رساني نمايشگاه به جامع متخصصين در سراسر کشور است. وب‌سايت‌هاي رسمي که در حال اطلاع‌رساني نمايشگاه در حوزه بين‌المللي و داخلي مي‌باشند www.interpackalliance.com ، www.drupa.com ، www.pacprocess-tehran.com ، www.ipapexpo.ir‌ هستند. همچنين کانال رسمي اطلاع‌رساني اين نمايشگاه در تلگرام و ساير شبکه‌هاي اجتماعي فعال مي‌باشد. در حوزه بين المللي نيز نمايندگي‌هاي نمايشگاه دوسلدروف در سراسر دنيا در حال اطلاع‌رساني اين نمايشگاه مي‌باشند. وي در ادامه با اشاره به تويت رسمي drupa در خصوص برگزاري نمايشگاه iPAP_Tehran و معرفي رسمي نمايشگاه
pacprocess_Tehran در کنفرانس بين‌المللي مطبوعاتي interpack در کشور آلمان افزود: با حمايت اتحاديه‌ها و انجمن‌هاي معتبر اروپايي و آسيايي از جمله انجمن‌ها مي توان، انجمن بسته‌بندي انعطاف‌پذير اروپا‌(fpe)، انجمن جهاني توليدکنندگان فويل‌هاي آلومينيومي در صنايع غذايي‌(ALUFOIL)، انجمن توليدکنندگان فيلم و بسته‌بندي‌هاي پلاستيکي آلمان (iK)، انجمن توليدکنندگان ماشين‌آلات چاپ و بسته بندي اسپانيا (amec envasgraf)، انجمن توليدکنندگان ماشين‌آلات بسته‌بندي ايتاليا (UCIMA)، شوراي ارتقاي تجارت بين‌الملل چين، انجمن صادرکنندگان مواد و محصولات شيميايي استانبول ، اطلاع‌رساني توسط اين انجمن‌ها نيز در در سطح بين‌المللي‌صورت‌پذيرفته‌‌‌‌است.
وي افزود: از ديگر ويژگي‌هاي ممتاز اين نمايشگاه در سال جاري، مي‌توان به برگزاري همزمان اين نمايشگاه با نمايشگاه تخصصي صنايع و ماشين‌آلات صنايع غذايي IFood Tehran نام برد. IFood يک برند بين‌المللي شبکه نمايشگاه‌هاي صنايع غذايي شناخته شده در کشور است. قائم مقام شرکت برساز رويداد پارس در خصوص تغيير زمان برگزاري نمايشگاه چاپ‌و‌بسته‌بندي تهران و کم شدن فاصله‌زماني بين اين دو نمايشگاه گفت: برنامه‌ريزي زمان برگزاري نمايشگاه IPAP و pacprocess در سال گذشته تعيين گرديد که ۲۰ الي ۲۳ مهرماه سال جاري است و بر اساس آن در دو حوزه داخلي و بين‌المللي اطلاع رساني‌ها انجام شده است. اما از آنجا که متقاضيان و شرکت‌کنندگان بر اساس پتانسيل‌هاي هر نمايشگاه و استراتژي‌هاي بازاريابي و تبليغات خود تصميم به حضور مي‌گيرند، بنابراين با تغيير تاريخ نمايشگاه مذکور و کم شدن فاصله‌زماني بين اين دو نمايشگاه، خلل چنداني در برگزاري هيچ يک ايجاد نخواهد کرد، چه بسا ما هرساله شاهد برگزاري نمايشگاه‌هاي متعددي در حوزه چاپ و بسته‌بندي در کشور هستيم. نکته قابل تامل ديگر اين است که، مشارکت با بزرگترين نمايشگاه‌هاي چاپ و بسته بندي دنيا در ايران يک اتفاق بي نظير براي فعالين اين صنايع محسوب مي‌شود و بايد همه ما به عنوان متوليان، توليد‌کنندگان، متخصصين و رسانه ها از اين فرصت بوجود آمده حداکثر استفاده را ببريم و زمينه‌ساز سرمايه‌گذاري‌هاي داخلي و خارجي بيشتر در اين حوزه بشويم.

اعلاميه اتحاديه چاپ
به دنبال شروع تبليغات نمايشگاه حقوق اتحاديه‌هاي صنعت چاپ که هر ساله نمايشگاه چاپ‌و‌بسته‌بندي را در محل نمايشگاه‌هاي بين‌المللي تهران برگزار مي‌کنند طي بيانيه‌اي مشترک ديدگاه‌ خود را در خصوص نمايشگاه مزبور عنوان کردند. در اين بيانيه آمده است: عضو گرانقدر همکارگرامي، احتراما، پيرو تماس‌ها و مکاتبات مکرر اعضا در ارتباط با همکاري اتحاديه‌ها با نمايشگاه چاپ‌و‌بسته‌بندي و مواد غذايي شهر آفتاب به استحضار مي رساند:
1- عدم ايجاد زير ساخت‌هاي ضروري و مناسب در مرکز نمايشگاهي شهر آفتاب که متاسفانه در نمايشگاه کتاب تهران بسيار نمود پيدا کرد.
2-‌ نمايشگاه مذکور غير‌تخصصي است و برگزاري آن با نمايشگاه عمومي ‌مواد غذايي موجب حضور بازديد‌کنندگان غير‌ حرفه اي و اتلاف وقت و هزينه است.
3-‌ زمان برگزاري نمايشگاه نامتعارف و بسيار نزديک به بيست‌و‌چهارمين نمايشگاه بين‌المللي چاپ‌ و‌بسته‌بندي و ماشين‌آلات وابسته تهران است که باعث تداخل، هدر رفتن منابع مالي، سر درگمي و پريشاني بين فعالين محترم صنعت چاپ‌و‌بسته‌بندي خواهد شد.
4-‌ برخلاف استانداردهاي بين‌المللي و عرف نمايشگاهي متاسفانه برگزارکننده نمايشگاه به همکاري با تشکل‌هاي تخصصي و تاثير‌گذار در صنعت چاپ‌و‌بسته‌بندي و مطالبات اعضاي آنها توجه‌اي نداشته و بيشتر درپي حرکتي تجاري و درآمد‌زا است. لذا با عنايت به موارد ذکر شده و پيشگيري از مشکلات احتمالي، پيرو مصوبه هيئت مديره، به اطلاع کليه اعضاء محترم مي‌رساند، طي هماهنگي‌اتحاديه‌هاي‌صادرکنندگان‌صنعت‌چاپ‌و‌بسته‌بندي ايران، چاپخانه‌داران، ليتوگرافان و صحافان هيچگونه همکاري و فعاليتي در برگزاري نمايشگاه چاپ و بسته‌بندي و مواد غذايي شهر آفتاب نداشته و نسبت به نحوه اجرا و بروز مشکلات احتمالي در اين نمايشگاه هيچگونه مسئوليت را پذيرا نيست.

ديدگاه مقام رسمي
به دنبال اين اظهارنظرکه حاکي از بروز تضاد بين متوليان برگزاري دو نمايشگاه بود ، مديرکل دفتر امور چاپ وزارت ارشاد نيز به ابراز نظر در اين‌باره وارد شد. به گزارش پايگاه اطلاع رساني صنعت چاپ ايران، محمود رضا برازش با اشاره به همکاري و ارتباط با آلمان و نمايشگاه دوسلدورف جهت برگزاري اين نمايشگاه اظهارداشت: ارتباط بين دو مجموعه توسعه بيشتري پيدا کرده و مي‌تواند رشد داشته باشد. اميدوارم ايران و آلمان در اين نمايشگاه، شرکاي خوب و قابل اطميناني براي هم بوده و نمايشگاه به نفع دو کشور باشد.وي با بيان اينکه هرچقدر ورود دولت به بحث‌هاي تخصصي فقط حمايتي باشد نه دخالتي، بهتر است، گفت: سعي‌مان‌ بر اين است که اين نمايشگاه، نمايشگاه تخصصي و کاملا بر مبناي تکنيکال باشد. هر چقدر مسايل سياسي يا مسايل حاشيه‌اي در آن کمتر باشد، ثبات بيشتري خواهد داشت. مديرکل دفتر امور چاپ‌و‌نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تصريح کرد: بايد در نمايشگاه زمينه حضور شرکت‌هاي معتبر را فراهم کنيم، چرا که در فضاي نمايشگاهي است که امکان تعامل اطلاعاتي، تکنولوژيکي و تعامل افراد متخصص فراهم مي‌شود و ثمره نمايشگاه در پايان بايد تفاهم و همکاري ايران با ساير کشورها باشد. برازش با اشاره به اينکه در حال حاضر حضور برخي شرکت‌هاي چاپ‌و‌بسته‌بندي در ايران کم‌رنگ است، عنوان کرد: انتظار داريم حضور اين شرکت‌ها به مدد برگزاري چنين نمايشگاه‌هايي از حد يک دفتر نمايندگي خارج شده و فني‌تر شود. وي با اشاره به اينکه سياست دکتر روحاني و دکتر ظريف تعامل و دوستي با دنياست، خاطرنشان کرد: در پي توسعه روابط با کشورهاي مختلف در زمينه صنايع گوناگون هستيم و با توجه به ظرفيت‌هاي ايران در صنايع غذايي، مواد اوليه و تکنولوژي، اين کشور توانايي بالايي در حوزه صنعت چاپ‌و‌بسته‌بندي دارد و مي‌تواند روابط مثمرثمري با ساير کشورها از جمله آلمان، فرانسه و… داشته باشد که اين روابط در حال حاضر نيز وجود دارد و اميد است در آينده توسعه بيابد. مديرکل دفتر امور چاپ‌و‌نشر وزارت فرهنگ‌و‌ارشاد اسلامي با بيان اينکه صنايع چاپ‌و‌بسته‌بندي، يکي از صنايع در ايران است که به شدت در حال توسعه مي‌باشد، اظهار داشت: ايران کشور وسيع و با تنوع آب و هوايي زياد است. منابع اوليه براي چاپ‌و‌بسته‌بندي خوب و همين‌طور تنوع توليدات غذايي و محصولات صنعتي براي بسته‌بندي وجود دارد. بنابراين مي‌تواند پايگاهي براي کشورهاي همسايه باشد که ما بتوانيم هم به لحاظ تکنيکي و هم به لحاظ مواد اوليه کمک کنيم هم اين‌که بعضي از محصولات را به صورت بسته‌بندي شده به کشورهاي ديگر صادر کنيم.

نقطه نظر کارشناسان
از سوي ديگر، برخي ناظران و کارشناسان صنعت‌چاپ نيز در بحث‌هاي شفاهي و کتبي به موضوع پرداختند. از جمله جلال ذکايي مدير گروه ترنج و صاحب‌نظر مسايل صنعت‌وچاپ کشور به خبرنگار ما گفت:

بارها شنيده‌ايم که برگزاري نمايشگاه هدف نيست، بلکه نمايشگاه مي‌تواند وسيله‌اي براي رسيدن به اهداف بزرگتر باشد. اما بديهي است که برپايي نمايشگاه موفق نيز نيازمند رعايت شرايط و الزاماتي است که از آن جمله مي‌توان به هدف‌گذاري صحيح، برخورداري از تيم اجرايي مجرب و حرفه‌اي، مکان‌يابي مناسب، انتخاب زمان مناسب، برقراري ارتباطات بين‌المللي و بازاريابي حرفه‌اي و تدارک برنامه‌هاي جانبي اشاره نمود.
نمايشگاه بين‌المللي چاپ و بسته‌بندي تهران طي سال‌هاي اخير، به دليل نداشتن رقيب جدي و کارآمد به مکاني براي مراودات داخلي تبديل شده بود و هر از چندگاهي شرکت‌هاي چيني و ترک رنگ و لعابي به اين نمايشگاه داده و عنوان بين‌المللي اين نمايشگاه را متحمل مي‌شدند. از آنجا که انتقادات بسياري به نحوه برگزاري اين نمايشگاه وارد بوده و هست، لذا ظهور رقيبي جدي که مدعي‌‌ارتباط‌با‌شرکت‌ نمايشگاهي دوسلدورف (برگزارکننده نمايشگاه‌هاي دروپا و اينترپک) است، مي‌تواند نمايشگاه بيست و چهار ساله قديمي را به چالش بکشد و دست‌اندرکاران اين نمايشگاه را به تحرک بيشتر وا دارد. شايد سال‌ها پيش بايد اين اتفاق مي‌افتاد تا رقابت براي بهتر بودن و ارايه خدمات بيشتر به مخاطبين اعم از شرکت‌کنندگان و بازديدکنندگان، معنا و مفهومي دقيق پيدا کند.
برگزار کنندگان نمايشگاه دروپا مدعي برخورداري از حمايت شش اتحاديه بين‌المللي مرتبط هستند و علاقه‌مند به جلب مشارکت بيشتر شرکت‌کنندگان و بازديدکنندگان داخلي است. اما از سوي ديگر تيم برگزاري نمايشگاه سنتي چاپ و بسته‌بندي تهران نيز با چالش جدي مواجه شده‌اند، چالشي که از هم‌اکنون آنها را به تکاپو وا داشته و سعي دارند تا با تغيير زمان برگزاري و بازاريابي فعال‌تر، بازار و مخاطبان سنتي خود را از دست ندهد. البته بديهي است که اين نمايشگاه بخشي از مخاطبان خود را از دست خواهد داد و تمام کساني که به نحوه و زمان برگزاري، عدم برخورداري ستاد برگزاري از تيم حرفه‌اي، شرايط نابسامان مالي، عدم مشارکت برندهاي بين‌المللي و … معترض هستند، به نمايشگاه جديد کوچ خواهند کرد. از سويي برپا کنندگان نمايشگاه IPAP خيالشان از بابت بازديدکننده راحت خواهد بود. چرا که به‌عنوان رويدادي جديد با ادعايي بزرگ، بايد آماده پذيرايي از حجم قابل توجهي از بازديدکنندگان باشد. اما جذب مشارکت‌کنندگان داخلي، امري است که به هوشمندي و توان بازاريابي تيم جوان اما فعال اين گروه بستگي دارد.
به هر تقدير برگزاري دو نمايشگاه همسان؛ با ادعايي مشابه در فاصله زماني کمتر از دو ماه، آسيب‌هاي جدي را نيز به دنبال خواهد داشت که اميدواريم در سالهاي آتي اين آسيب‌ها به حداقل برسد.
به هر حال بايد منتظر ماند و ديد جدال نفس‌گير دو طرف به چه سر انجامي مي‌رسد و آيا دو گروه مدعي مي‌توانند در فضايي رقابتي و با تکيه بر توانمندي‌هاي ذاتي و اکتسابي خويش و به دور از بد اخلاقي‌هاي رايج به سرانجام مطلوب مي‌رسند؟
در جريان بحث‌هاي مرتبط با برگزاري نمايشگاه ياد شده حاشيه‌هايي نيز رويداد که حاکي از وجود اختلاف منافع و تنازع در عرصه مسايل نمايشگاهي صنعت‌ چاپ کشور بود. از جمله اين که يکي از سايت‌هاي اطلاع‌رساني صنعت چاپ ابتدا خبر از لغو نمايشگاه درب‌وپنجره و يراق‌‌آلات داد که ربطي به صنعت چاپ نداشت ولي چون در پايان آن به سرنوشت مبهم شهر آفتاب(سايت نمايشگاهي) اشاره کرده و وضعيت آن‌ را با رفتن “استاد باقر قاليباف” از شهرداري در حال پيچيده‌تر شدن دانسته بود به نظر مي‌رسيد مخالفت را در پوشش تبليغ عليه محل برگزاري نمايشگاه مورد دعوا پيچيده است. خبر شروع پيش ثبت‌نام بيست‌وچهارمين نمايشگاه چاپ‌وبسته‌بندي تهران نيز در همين زمان رخ داد که حاکي از ۲۰۰ پيش ثبت‌نام بود. همچنين اعلام شد متراژ نمايشگاه فوق در سال جاري افزايش يافته است. برخي منابع خبري نيز به دنبال انتشار اعلاميه‌ مخالفت چهار اتحاديه به درج عکس‌هايي از آب گرفتگي شهر آفتاب در جريان نمايشگاه کتاب پرداختند. کار هنگامي بالا گرفت که يک سايت خبري با درج پرسش‌هايي درباره نمايشگاه مورد بحث خبر از تهديد شدن خبرنگار خود به خاطر طرح پرسش داد.پاي شهرداري مشهد نيز به ماجرا کشيده شد. يک نوشته طعنه‌آميز اينترنتي ديگر حاکي بود شهرداري مشهد با شهرداري دوسلدورف صحبت کرده تا نمايشگاه چاپ در مرکز نمايشگاهي نيمه‌کاره تهران توسط يک برگزارکننده که “بي نام و نشان و مشهدي” توصيف شده بود برگزار شود. همچنين فرداي آن‌ روز خبر رسيد تعداد پيش ثبت‌نام نمايشگاه بيست‌وچهارم چاپ‌وبسته‌بندي تهران به ۴۰۰ شرکت معتبر داخلي رسيده است. سپس کار به گفتگوي مستقيم کشيد و يکي از فعالان با نقل قولي از مسئول برگزاري نمايشگاه ياد شده که در آن توصيه‌اي براي خودداري از انحصار‌طلبي شده بود نوشت “مسئول شرکت گمنام” برگزارکننده در حالي از انحصار صحبت مي‌کند که پرسش‌هاي بي‌شماري در ارتباط با سابقه برگزاري بين‌المللي‌اش مطرح است و اينکه چگونه شهرداري مشهد با اين شرکت گمنام در تهران مجوز گرفته… يک نفر هم به “آقاي دکتر قاليباف عزيز” و”شهرداري مشهد” پيشنهاد داد “اين شرکت مشهدي” در خود مشهد نمايشگاه برگزار کند. تا زمان انتشار مجله اين جنگ سرد به صورتي تماشايي ادامه داشت. ممکن است اين تاکيد بر مشهدي بودن پاي مقامات ديگر و سياسيون ديگر و شايد احزار «دستجات سياسي را هم به ميان بياورد. والله و اعلم.