نویسنده: Andy Thomas
strategic director of Labels & Labeling
ترجمه از: بیتا توفیقیان
شاید به لیبل‌های پشت چسبدار، به شکل یک نوع کالا با تولید ساده نگاه کنید، ولی باید بدانید که انتخاب صحیح مواد اولیه تشکیل دهنده لیبل، به گونه‌ای که با کارکرد و نحوه استفاده کالایی که قرار است بر روی آن چسبانده شود، سازگار باشد، کاری بسیار مهم و تخصصی است.
لیبل‌های پشت چسبدار همه جا هستند، تقریبا دیگر هیچ محصولی را پیدا نمی‌کنید که بر روی بسته بندی یا خود آن، لیبل نخورده باشد. در واقع تمام کسب و کارهای دنیا در هر زمینه‌ای که فعالیت کنند، برای درج اطلاعات مورد نیاز مشتری، بر روی محصولاتشان لیبل می‌چسبانند. اما بی شک لیبل‌ها نسبت به زمینه و محصولی که برای آن تولید می‌شوند، ویژگی‌های خاصی دارند که با انواع دیگر متفاوت است. در‌این مقاله نگاهی داریم به کاربردهای مختلف لیبل‌ها و ویژگی هر کدام.
تمام لیبل‌های پشت چسبدار، دارای سه قسمت اصلی رویه ، چسب و زیره هستند. هر کدام از‌این قسمت‌ها ویژگی‌های خاص خودشان را دارند که نسبت به‌این ویژگی‌ها، در انواع و مدل‌های مختلفی هم تولید می‌شوند. رویه لیبل، همان قسمتی ست که بر روی محصول دیده میشود و چاپ لیبل بر روی آن انجام میشود. هنگام چسباندن لیبل، زیره از آن جدا میشود و لیبل از سمت چسبدار، بر روی کالا چسبانیده میشود.
ویژگی‌های قسمت رویه لیبل، مشخصا به ظاهر لیبل و ویژگی‌های محصولی که قرار است بر روی آن چسبانده شود، بستگی دارد. مثلا لیبل نوشیدنی‌های گران قیمت، معمولا دارای یک پوشش و عملیات تکمیلی اضافه مثل امباسینگ، و وارنیش است. لیبل محصولات روغنی، باید بسیار مقاوم باشد و به همین خاطر، اکثرا از پلی اتیلن ساخته میشود. همچنین همه لیبل‌ها باید از مقاومت اولیه کافی برای قرار گرفتن در محیط‌های خشن مثل فریزرها با دمای بسیار پایین یا محیط‌های بسیار گرم را داشته باشند و در بعضی محصولات، قابلیت کنده شدن و چسبیدن‌های چندباره بر روی محصول را داشته باشند. پس علاوه بر ویژگی‌های رویه لیبل، سمت چسبدار لیبل و نوع چسب هم، بسته به کاربرد لیبل می‌تواند ویژگی‌های مختلفی داشته باشد. زیره‌ها نیز بسته به نوع چسبی که برای لیبل، انتخاب می‌شوند. کاربرد خود لیبل، انواع مختلفی دارند و به سه روش دستی، نیمه دستی و کاملا اتوماتیک صورت می‌گیرد.
انواع لیبل پشت چسیدار
همان‌طور که از نامش پیداست، لیبل‌های پشت چسبدار برای‌این تولید می‌شوند که بر روی سطح مورد نظر چسبیده شوند و در جای خود ثابت بمانند، انواع مختلف‌این لیبل‌ها در دو طبقه بندی متفاوت دسته‌بندی می‌شوند: لیبل‌های دائمی‌که بعد از چسبانده شدن بر روی محصول، قابلیت جدا شدن از آن (بدون پاره شدن) را ندارند، و لیبل‌هایی که به سادگی کنده می‌شوند. انواع دیگر‌این لیبل‌ها به شرح زیر است:
• لیبل‌هایی با قابلیت کنده شدن آسان و بسیار آسان (که در تولید آن‌ها از چسب‌های نرم تر و ضعیف‌تر استفاده میشود.)
• لیبل‌های مخصوص محصولات فریز شونده، جایی که لیبل‌های معمولی قابل استفاده نیستند.
• لیبل‌های مقاوم به آب که قابلیت ماندگاری کیفیت، هنگام غوطه ور شدن در آب را دارند.
• لیبل‌های امنیتی که در تولید آن‌ها تمهیداتی به کار رفته که از جعل و دستکاری محصول جلوگیری کند.
انواع چسب لیبل
یکی از اصلی ترین عواملی که انواع مختلف لیبل‌ها را از هم متفاوت می‌کند، نوع چسب آن است. مهمترین انواع چسب‌ها به قرار زیر است:
• چسب‌های پایه آب. که در انواع مختلف لیبل‌های دائم و جدا شدنی کاربرد دارند. این چسب‌ها از انواع دیگر رایج‌تر هستند و عملکرد چسب‌های پایه آب در محیط‌های خشک، عالی است، اما در محیط‌های مرطوب و خیس پوسته پوسته شده و پاره می‌شوند.
• چسب‌های‌هات ملت معمولا برای محصولاتی که در یخچال‌ها و فریزها نگهداری می‌شوند، استفاده میشود.این نوع چسب توانایی مقاومت در مقابل رطوبت را دارد و برخی از انواع آن‌ها می‌تواند در مقابل آب زیاد هم مقاومت کند.این نوع چسب نسبت به چسب‌های آکریلیک نرم تر هستند و هنگام اعمال بر سطوح ناهموار و زبر مانند مقواهای بازیافتی بدون پوشش، عملکرد بسیار بهتری از خود نشان می‌دهند. چسب‌های‌هات ملت از آنجایی که دارای پایه پلاستیکی هستند، در مقابل حرارت بالا و اشعه یووی مقاومت کمی‌دارند و نباید برای مدت‌های طولانی در هوای آزاد نگه داری شوند.
• . بهترین کاربرد‌این چسب‌ها برای محصولاتی‌ست که قرار است در انبارها و محیط‌های تاریک نگهداری شوند. قرارگیری این چسب در معرض نور خورشید و اشعه یووی، به چسب آن آسیب می‌زند و لیبل را خراب می‌کند.
• چسب‌های آکریلیک. برای لیبل محصولاتی استفاده می‌شوند که مرتبا جا به جا می‌شوند و به شکل چندباره مورد استفاده قرار می‌گیرند. از لیبل‌های دارای چسب آکریلیک برای طیف گسترده‌ای از کالاها که چسب‌های دیگر برای آن‌ها مناسب نیستند مانند شیشه و چوب استفاده میشود. چسب‌های آکریلیک مقاومت بسیار بالایی در برابر انواع شرایط محیطی مثل اشعه یووی، رطوبت، حلال‌ها، مواد شیمیایی و دمای بالا دارند و به آن‌ها چسب همه کاره مقاوم هم گفته میشود و گران تر هم هستند. چسب آکریلیک ، بر روی سطح پلاستیکی نسبت به بقیه چسب‌ها چسبندگی کمتری دارد و مدت زمان لازم برای گرفتن و سفت شدن کامل آن بر روی سطوح، بیشتر است.
رویه‌ها و کاربردها
یکی دیگر از فاکتورهای مهم هنگام تولید یک لیبل، انتخاب رویه آن است. بسته به نوع کالا و شرایطی که قرار است در آن نگهداری شود، رویه لیبل‌ها هم از مواد مختلفی ساخته می‌شوند. مثلا، لیبلی که برای یک بطری شیشه‌ای تولید میشود، با لیبلی که بر روی یک تیوب خمیر دندان قرار می‌گیرد، کاملا فرق می‌کند. همچنین سطح رویی لیبل‌ها با توجه به‌اینکه محصول، غذایی، دارویی و بهداشتی باشد یا یک محصول صنعتی – شیمیایی، بسیار باهم متفاوت هستند. در فهرست زیر، انواع مواد اولیه برای تولید رویه لیبل‌ها را می‌توانید بخوانید:
کاغذ: لیبل‌های دارای رویه کاغذی کارکردهای مهم و اساسی‌ای دارند که یکی از آن‌ها، قابلیت نوشتن بر روی آن‌هاست. از‌این لیبل‌ها در محصولات آموزشی، طیف بسیار گسترده‌ای از بسته بندی‌ها و بر روی بسیاری از بطری‌ها و بسته بندی‌های کارتنی استفاده میشود.
پلی پروپیلن: از‌این ماده به خاطر چاپ‌پذیری با کیفیت بسیار بالا و ارزان قیمت بودن آن، در بسیاری از لیبل‌ها استفاده میشود.
پلی استر: مهمترین مزیت استفاده از پلی استر، مقاومت بالای آن در مقابل حرارت، باعث میشود که از‌این نوع ماده، برای تولید لیبل محصولات دارویی و صنعتی استفاده شود.
وینیل: از آنجایی که در مقابل شرایط محیطی بسیار مقاوم است، از آن برای لیبل محصولاتی که در محیط‌های بیرونی نگه داشته می‌شوند، استفاده میشود. این لیبل‌ها در مقابل انواع آسیب‌های خارجی مقاوم هستند و به راحتی کیفیت خود را از دست نمی‌دهند.
پی وی سی: مواد پی وی سی به خاطر خاصیت سازگاری و تطبیق پذیری بالا با کاربردهای مختلف، برای تولید لیبل محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. پی وی سی ماده‌ای سخت و شکننده است که در ترکیب با روان کننده‌ها، نرم و انعطاف پذیر میشود ولی مقاومت خود را نگه می‌دارد.این ماده در مقابل خراش، سایش و رطوبت بسیار مقاوم است.
پلی اتیلن: مهمترین مزیت استفاده از پلی اتیلن‌ها، انعطاف پذیر بودن آن‌هاست. از‌این ماده برای لیبل محصولاتی که تحت فشار قرار می‌گیرند مانند تیوب خمیردندان و بطری سس، استفاده میشود.این لیبل‌ها تحت فشار زیاد، کیفیت خود را از دست نمی‌دهند.
زیره لیبل
زیره لیبل‌ها، هنگام استفاده از لیبل از آن جدا شده و دور ریخته میشود. پس مهمترین ویژگی یک زیره خوب،این است که از سمت چسبدار لیبل محافظت کند و هنگام استفاه از لیبل، بدون گذاشتن بقایای خود بر روی لیبل یا کندن قسمتی از چسب لیبل، به راحتی از روی آن جدا شود.
برخلاف چسب‌ها و رویه لیبل، زیره لیبل‌ها انواع خیلی متفاوتی ندارند و در دو نوع اصلی ساخته می‌شوند:
کاغذهای پوشش دار: رایجترین نوع زیره لیبل‌ها از جنس کاغذهای دارای پوشش هستند. استفاده از‌این جنس زیره ارزان است و به راحتی از روی لیبل جدا میشود. از‌این نوع زیره بر روی طیف گسترده‌ای از لیبل‌ها استفاده میشود.
پلاستیک‌ها:این نوع زیره پلاستیکی از آنجایی که نسبت به آسترهای کاغذی دیرتر پاره میشود و مقاوم تر است، در سرعت‌های بالای ماشین‌های لیبل زنی، عملکرد بهتری دارند.
