روز جهانی زن، ۸ مارس، بهانه‌ای است تا به جایگاه زنان در صنعت چاپ و بسته‌بندی و شاخه‌های وابسته به آن نگاهی بیاندازیم. این مساله در ایران و جهان قابل‌بررسی است. آن‌طور که از حال و هوای کسب‌وکارهای حوزه چاپ در اغلب کشورها دریافت می‌شود، زنان در رده صاحبان یا مدیران ارشد واحدهای صنعتی چاپ، چندان پرشمار نیستند. در کشور ما -که در منطقه خاورمیانه بیشترین حضور زنان را در کسب‌وکارها دارد- نیز بانوان در جایگاه صاحبان یا مدیران واحدهای چاپ و بسته‌بندی انگشت‌شمارند. هر چند در ترکیب بعضی هیات مدیره‌ها حضور دارند و عمدتا در شرکت‌های خانوادگی نام همسران یا دختران به‌عنوان عضو هیات مدیره ثبت می‌شود ولی اغلب نقشی در تصمیم‌گیری‌ها و امور اجرایی ندارند.
از رده مالکیت و مدیریت ارشد که بگذریم، در پست‌های میانی و نیز در مشاغل پیرامونی چاپ، حضور بانوان محسوس‌تر است.
به برکت تحولات اجتماعی و فراگیر شدن اشتغال زنان کشور، کمتر چاپخانه‌ای است که یک یا چند خانم در بخش اداری آن حضور نداشته باشند. اگرچه بانوان (به جز چند مورد استثنایی) پای ماشین چاپ حضور ندارند، در کارهای پیش از چاپ و به‌ویژه در آتلیه‌های طراحی و گرافیک، حضور آن‌ها پرشمار است. در صحافی‌ها هم از سال‌های قبل از انقلاب تاکنون، زنان کم و بیش حضور فعال داشته‌اند.
با ورود نرم‌افزارها و فناوری‌های دیجیتال به عرصه حروفچینی، گرافیک، پیش از چاپ و نیز چاپ دیجیتال، زمینه برای مشارکت بیشتر بانوان در این مشاغل فراهم شد و فضای مردانه حروفچینی سربی و فرم‌بندی و چاپ پرتیراژ افست، جای خود را به دفاتر جمع‌وجور نشر رومیزی و خدمات چاپ دیجیتال و کم تیراژ داد.
آگهی‌های استخدام و کاریابی در صنعت چاپ و بسته‌بندی را در اینجا مشاهده کنید!
انجمن بانوان صنعت چاپ ایران، جلوه‌ای از حضور زنان در مشاغل صنعت چاپ بود که ده، دوازده سال از تشکیل آن می‌گذرد و به جز چند اقدام در سال‌های اولیه، به تدریج از تکاپو افتاد. در مشاغل نزدیک به چاپ، می‌توان از موسسه انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر نیز نام برد.
به هر حال بانوان ایرانی در خانواده بزرگ چاپ، نشر و بسته‌بندی، نقشی فعال دارند و خدمات آنان بر کسی پوشیده نیست. اما هنوز جایگاه شایسته خود را در رده‌های مدیریتی و مالکیتی در صنعت چاپ و بسته‌بندی پیدا نکرده‌اند.
متاسفانه هیچ آمار دقیقی از حضور بانوان در بخش‌های مختلف صنعت چاپ و نیز پردازشی درباره میزان تحصیلات، سابقه کار، تخصص‌ها، مالک یا حقوق‌بگیر بودن و پراکندگی آنان در شهرهای مختلف ایران، در دست نیست.
ماهنامه صنعت چاپ به سهم خود می‌کوشد موفقیت‌های بانوان در خانواده بزرگ چاپ و بسته‌بندی ایران را به نحو مطلوب ارائه دهد.
