نگاهی به سومین نمایشگاه بین‌المللی تجارت با اوراسیا در تهران EURASIA EXPO 2025
نمایشگاهی کم‌رمق در غیاب چاپخانه‌ها
سومین نمایشگاه بین‌المللی تجارت با اوراسیا طی چهار روز از ۳ تا ۶ اسفند (۲۱ تا ۲۴ فوریه ۲۰۲۵) در چهار سالن ۳۸، A38 و B38 و ۳۵ نمایشگاه بین‌المللی تهران با حضور ۱۱۶ غرفه‌گذار، برگزار شد.
در این نمایشگاه بیشترین فضا به شرکت‌های بزرگ پتروشیمی، نفت، فولاد، لوازم خودرو و شرکت‌های دولتی یا نهادهای عمومی اختصاص داشت. مناطق آزاد و اتاق‌های بازرگانی نیز غرفه‌های بزرگی را تصرف کرده بودند. شرکت‌های روسی و کشورهای اوراسیا اندک بودند و بیشترین حضور خارجی‌ها (عمدتا روسی) به چند تشکل دولتی یا اطلاع‌رسانی و تسهیل‌گر تجارت خارجی با روسیه خلاصه می‌شد. روی‌هم‌رفته با نمایشگاهی خلوت و کم جنب‌وجوش روبرو بودیم، حالا علت آن را می‌توان در سرمای فزاینده اوایل اسفند، ضعف اطلاع‌رسانی، مشکل تجارت خارجی، حضور اندک شرکت‌های خارجی و یا ارایه نشدن محصولات و کالاهای متنوع جستجو کرد.
چنانچه می‌دانیم در شرایط تحریم و در غیاب تجارت فعال با اروپا و آمریکا، آنچه با ایران میسر است، ایجاد راه‌هایی برای تجارت با همسایگان یا کشورهایی است که می‌توانند با بازار ایران معامله کنند.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا شامل: ایران، روسیه، بلاروس، قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان، در تبلیغات و مصاحبه مقامات برگزارکننده نمایشگاه به‌عنوان یک بازار ۸۰۰ میلیارد دلاری با جمعیت ۲۴۰ میلیون نفر معرفی می‌شود که پتانسیل بالایی برای صادرات محصولات ایرانی دارد. اما بازدید از این نمایشگاه کافی است که در واقعی بودن این «بازار ۸۰۰ میلیارد دلاری» تأمل بیشتری کنیم.
برای خرید و فروش ماشین‌آلات، تجهیزات و مواد مصرفی کلیک کنید!
در غرفه‌های بعضی کشورها اصلا هیچ غرفه‌دار خارجی دیده نمی‌شد. مثلا در غرفه بزرگ ترکمنستان، هیچ اثری از مسافران ترکمنستانی نبود. در عوض چندین شرکت کوچک ایرانی بیشتر از خراسان شمالی و خراسان رضوی و گلستان و … هرکدام چند متر را اشغال کرده بودند و کسب‌وکارهای کوچکی را با پتانسیل صادرات، به نمایش گذاشته بودند.
چنانچه در خبرها شنیدیم، دولت چهاردهم توجه ویژه‌ای به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا نشان می‌دهد، سفر رئیس‌جمهور پزشکیان به برخی از این کشورها گواه این مدعا است. بر اساس توافق‌های صورت‌گرفته، تعرفه گمرکی ۸۷ درصد از کالاها با کشورهای عضو این اتحادیه صفر است.
علیرغم این تبلیغات، در عمل حتی کسری از این ظرفیت ۸۰۰ میلیارد دلاری در معاملات ایران و اوراسیا محقق نمی‌شود و در حسرت مقابله با تحریم‌ها، این کشورها ظرفیت جبران فناوری‌های پیشرفته را که کشورهای عربی از ایران دریغ می‌دارند را ندارند. به گفته یکی از بازرگانان بازدیدکننده از نمایشگاه اوراسیا، این نمایشگاه با هدف دور زدن تحریم‌ها و ایجاد حسن رابطه با روسیه و کشورهای همسایه تشکیل‌شده و برای انتقال فناوری پیشرفته، ظرفیتی بسیار محدود دارد.
یکی از شرکت‌کنندگان که تسهیل‌گری در صادرات کالاها و خدمات را برای شرکت‌ها و تولیدکنندگان ایرانی در روسیه فراهم می‌کند، ضمن ارائه توضیحات درباره خدمات خود از مطالعه بازار یاد کرد و گفت:
“برخی شرکت‌های پر سابقه در تهران که محصولی پرفروش در ایران دارند (مثلا باطری اتومبیل تولید می‌کنند)، خواستار مطالعه بازار برای صادرات باطری‌ها در بازار روسیه بودند. اما پس از چند ماه بررسی، در گزارشی که به دستشان رسید، متوجه شدند قیمت تمام شده باطری آن شرکت حدود ۲۰ درصد گران‌تر از قیمت فروش باطری مشابه آن است، بنابراین صادرات آن در بازار مسکو، چندان هم آسان نخواهد بود.”
اما یک نکته، با وجود این که همیشه در بسیاری از نمایشگاه‌ها در تهران و شهرستان‌ها، چندین چاپخانه حضور دارند، معلوم نشد که چرا در نمایشگاه اوراسیا خبری از آن‌ها نبود.
