نور امید در تاریکی رکود و افسردگی
بازار چاپ و تبلیغات و انتشارات در رکود و خمودگی و افسردگی بهسر میبرد؛ دست کسی به کار نمیرود؛ انگیزهای برای حرکتی تازه نیست؛ حتی ایدههای نوآورانه و خلاق خریداری ندارد. این توصیف بازار شب عید چاپخانههاست!
در این روزها که باید سفارش تقویم و سررسید و هدایای تبلیغاتی گرفته شده و کار چاپ آنها شروع شده باشد، خبری نیست، چرا که قیمت کاغذ به بالاترین رقم در تاریخ چاپ و نشر ایران رسیده و پائین نمیآید. گرانی کاغذ تنها یکی از دلایل این رکود است. حالا که کاری و سفارشی نیست، تقاضایی هم برای کاغذ نیست. اما قیمت آن همچنان به سقف چسبیده و در مورد سایر اقلام مواد مصرفی هم وضع کم و بیش از این قرار است.
در فضای این روزهای خانواده چاپ، نه رکود و بیکاری، بلکه بیانگیزگی و افسردگی است که نگران کننده است. شکلگیری این فضا تنها ناشی از شرایط اقتصادی یا کمبود چند قلم کالای مصرفی نیست و تنها خاص چاپخانهداران و ناشران هم نیست.
چند دهه تداوم بحران همه جانبه بر دوش جامعه سنگینی میکند و کمر بسیاری از اقشار را میشکند. حتی اگر قطره آبی پیوسته بر سنگ خارا بچکد، پس از یک سال و ده سال، آن را گود میکند یا میشکافد.
در چنین فضایی هیچ حرف حسابی هم شنیده نمیشود. اگر حرف توسعه و فناوری روز صنعت چاپ را بزنی، اغلب مثل داستانهای علمی تخیلی به آن گوش میدهند یا دهها مشکل را در این باره برمیشمرند. وقتی کارشناسان و متخصصان، حرف مدیریت و بالابردن راندمان تولید را میزنند، فغان برمیآید که ما در چنبره مشکلات ریز و درشت و درگیری با شهرداری و بیمه و مالیات و غیره، حوصله گوشدادن به این حرفها را نداریم. از محیطزیست و سلامت که چیزی بگویی، در بهترین حالت با پوزخند مواجه میشوی.
ویژگی بارز همه این رفتارها و کنش و واکنشها، افسردگی است و ناامیدی و بیتفاوتی. نتیجه آن هم، گسیختگی اجتماعی و عدم مشارکت است؛ چرخهای خطرناک که چون گرداب، جامعه را در خود فرو میبرد. راستی که حاکمان باید نگران این وضعیت باشند. البته که آنها خود بهتر از ما میدانند، چه بسا که این خود شیوهای کارآمد از حکمرانی باشد.
آنچه به ما مربوط است، روشن نگه داشتن کورسوی امید و بازتاب تلاشها و خلاقیتهایی است که اینجا و آنجا به ثمر مینشیند و میتواند انگیزهای برای خانواده چاپ و نشر و بستهبندی و تبلیغات برای رسیدن به افقی روشنتر باشد.
به امید رونق گرفتن شب عید چاپخانهها و روزهای بهتر برای خانواده هنرآفرین چاپ که اگر خود روبراه نباشند، باز هم لباس نو برتن محصولات دیگران می کنند و رنگهای شاد را در کتابهای کودکان و روی کارت تبریک و کاغذ کادو و لباس و کاغذ دیواری و بیلبودرها می نشانند.
سردبیر