طراحی برای هر یک و برای همه

۲۷ آوریل، “روز جهانی دیزاین” است که در سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴) توسط شورای بین المللی انجمن های طراحی گرافیک International Council of Graphic Design Associations یا ایکوگرادا پایه‌گذاری شد. این شورا چند سالی است که شورای بین المللی طراحی یا ایکوـ‌دی International Council of Design (ICoD) نامیده می‌شود. این روز در ابتدا روز گرافیک نام داشت. ایکوگرادای آنروز و ایکوـ‌دی امروز در سال ۱۳۴۲ شمسی برای گردهم‌آوردن انجمن‌های گرافیک کشورهای مختلف زیر یک چتر بنیان نهاده شد. در سال ۱۹۹۴ که این روز با پیشنهاد کیم پاولسون، نایب رئیس وقت ایکوگرادا پیشنهاد و تصویب شد، تا سال ۲۰۱۲، روز گرافیک نامیده می‌شد و پس از تغییر نام این نهاد جهانی این روز هم از روز گرافیک به روز دیزاین (روز طراحی) تغییر نام داد. از آن پس بود که این روز هر سال تحت یک شعار برگزار می‌شود. شعار و نامگذاری امسال این است:
روز بین‌المللی طراحی ۲۰۲۱ ـ طراحی برای هر کس و همه
در سالهای گذشته نیز این روز نام هایی داشته که برخی از آن‌ها چنین است:
روز بین‌المللی طراحی ۲۰۱۷ ـ جوان آغاز کن
روز بین‌امللی طراحی ۲۰۱۶ ـ طراحی در جنب و جوش و زندگی
روز بین‌المللی طراحی ۲۰۱۲ ـ همگرایی
انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران هم حدود ۱۸ سال پیش به عضویت ایکوگرادا در آمد و از آن زمان تا امروز در عضویت این جامعه جهانی است. ایکوگرادای آن روز و ایکوـ‌دی امروز، هر ساله نشستی را در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌کند و مدیریت آن با آرای اعضا در این مجمع گزینش می‌شود. در اولین سال به عضویت در آمدن انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، این نهاد جهانی از انجمن گرافیک ایران درخواست کرد که یک نفر و مشخصا مرحوم استاد مرتضی ممیز را ‏،که جایگاهی بین‌المللی در این حرفه داشت،‏ برای عضویت در هیات مدیره کاندیدا کند. مجمع آن سال در ژوهانسبوک (آفریقای جنوبی) برگزار می‌شد که به رغم اصرار چندباره ایکوگرادا، مرحوم استاد ممیز از پذیرش این موضوع استنکاف کرد.
البته نمایندگان انجمن در بعضی دوره‌ها در مجمع جهانی ایکوگرادا شرکت می‌کردند. برای نمونه در مجمع استانبول، مسعود سپهر و علی رشیدی ضمن شرکت در نشست، به ایراد سخنرانی و ارائه گزارش پرداختند.
روز جهانی گرافیک از ایامی است که از زمان اولین گرامیداشت توسط انجمن صنفی طراحان گرافیک در ایران به یکی از محبوبترین و حتی بی اغراق به محبوبترین مناسبت حرفه ای در بین طراحان گرافیک کشور تبدیل شده و فعالین این حرفه، اعم از عضو یا غیر عضو در پاسداشت این مناسبت، سنگ تمام می‌گذارند تا جایی که انواع پوسترهای طراحی شده از سوی بسیاری از افراد صاحب‌نام و کمتر شناخته‌شده و حتی گمنام را به این مناسبت شاهدیم. از بعد عمومی شدن فضای مجازی، بی‌شمار پوستر را در فضای مجازی می‌بینیم که به این مناسبت طراحی و به شکل مجازی منتشر شده‌اند. شاید پربیراه نباشد که بگوئیم هیچ موضوعی در کشور ما نیست که به این اندازه و هر ساله برایش از طرف افراد مختلف با گرایشات متفاوت، بی‌هیچ چشمداشت مادی و بدون دعوت و فراخوان در موردش کار گرافیک انجام بشود و همه دست اندرکاران حرفه، وظیفه خود بدانند که با چنین رخدادی همراهی کنند.
روز گرافیک یا آن‌طور که امروز مرسوم است، روز بین‌المللی دیزاین، مهترین عامل پیوند جهانی در این حرفه است و شاید بتوان گفت آنطور که در کشورمان شاهد هستیم، تک تک طراحان گرافیک، چه طراحان حرفه‌ای و چه آنانی که هنوز در ابتدای راه و دانشجو هستند، خود را متولی این روز می‌دانند و از تلاش در این روز فروگذار نمی‌کنند.
نکته جالب در این میان‏ ابراز علاقه مدیران چاپخانه‌ها‏ و کارشناسان صنعت چاپ کشور به روز گرافیک یا روز دیزاین است. امسال در گروههای تلگرامی و سایر شبکه‌های مرتبط با چاپ‏ شاهد تبریک و یادآوری و گرامیداشت روز گرافیک بودیم‏، به‌صورتی که آن‌ها این روز را‏ روز خودشان می‌دانستند. همچنین در جامعه مطبوعاتی شاهد توجه به روز جهانی طراحی بودیم. این حساسیت و توجه جامعه نسبت به طراحی‏،‏ رفتاری ارزشمند و سازنده و مایه دلگرمی طراحان گرافیک در کشور است.