غفاري رهبر: چرا مجريان نمايشگاه دروپا، نمايشگاهي که ۲۳ دوره از آن برگزار شده است را رها کرده و با يک مجري تازه وارد تعامل ميکند که در تهران نمايشگاه برگزار کند؟
طي ماه گذشته هم تدارک برگزاري IPAP توسط برگزارکننده و هم مخالفت بخشهايي از جامعه چاپ با آن ادامه يافت. بدنبال يادداشت کارشناسي (مطلب صفحات قبل) گفتوگويي انجام دادهايم با جليل غفاري رهبر، رييس اتحاديه صحافان که در زمره مخالفان برگزاري IPAP است. از ايشان به دليل موافقت با انجام اين گفتوگو متشکريم.
مخالفت مجموعه برگزارکننده نمايشگاه صنعت چاپ با برگزاري نمايشگاه جديد به طور اصولي بر چه مباني استوار است؟
اعلاميه صنف مربوط به کل اصناف بود. ما مخالفت خود را به طور صنفي اعلام کرديم و اتحاديهها مسئول صنف هستند. در مورد برگزاري اين نمايشگاه جديد بايد به گونهاي عمل ميشد که ابعاد کارشناسي و اقتصادي نمايشگاه سنجيده ميشد. به نظر ميرسد مجريان اين نمايشگاه بعد کارشناسي نمايشگاه را در نظر نگرفتهاند و فقط بعد اقتصادي آنرا ملاک قرار دادهاند. به نظر ميرسد يک مجري قرار است يک کاسبي و کار اقتصادي انجام داده و به دنبال برگزاري نمايشگاهي با وسعت ۵ هزار يا ۱۰ هزار متر است تا سودي از اين راه نصيبش شود. مخالفت ما با برگزاري اين نمايشگاه بر سر موضوعات کارشناسي است. عضو نمايشگاه تماس ميگيرد تا درباره شرکت در نمايشگاهها با ما مشورت کند. من هم به عنوان مسئول اتحاديه، وظيفه دارم مشکلات ناشي از شرکت در اين نمايشگاه را به او متذکر شوم. زيرا اگر قرار باشد آن فرد در کنار مبلغي که هر سال براي شرکت در نمايشگاه چاپ و بستهبندي پرداخت ميکند، مبلغي را نيز به منظور شرکت در نمايشگاه جديد پرداخت کند؛ اين کار براي آن توليد کننده و چاپخانهدار مقرون به صرفه نخواهد بود. مگر يک چاپخانهدار در طول يک سال در چند نمايشگاه ميتواند شرکت کند. يکي از دلايل مخالفت با برگزاري نمايشگاه، فضاي نمايشگاه و ديگري زمان برگزاري نمايشگاه است. از آن گذشته وقتي در يک شهر قرار باشد در هر ثانيه يک نمايشگاه برگزار شود، ذهنيت واحد صنفي را به کدام سمت ميبرد. به اصطلاح آن واحد صنفي در بلاتکليفي ميماند که آيا در اين نمايشگاه شرکت کنم يا نه. چنانچه بخواهد در همه نمايشگاهها شرکت کند، مجبور است هزينه زيادي پرداخت کند. همچنين سالنهاي نمايشگاه شهر آفتاب مناسب برگزاري نمايشگاه چاپ و بستهبندي که به ۵ الي ۶ هزار متر فضا احتياج دارد، نيست. کل سالنهاي شهر آفتاب ده هزار متر هم نيست. در صورتي که گويا قرار است در کنار اين نمايشگاه جديد چاپ، دو نمايشگاه ديگر نيز برگزار شود. در حال حاضر خود ما در نمايشگاه چاپ و بستهبندي به ۳۰ هزار متر فضا احتياج داريم.
يعني شما اعتقاد داريد که امکان برگزاري نمايشگاه در شهر آفتاب وجود ندارد؟
ميتوان برآوردي از برگزاري نمايشگاههايي که تا اين لحظه در شهر آفتاب برگزار شده داشت و ديد که چند درصد از آنها موفق بودهاند. برخي از اين نمايشگاهها که کنسل شدهاند. تعدادي از آنها هم که برگزار شدهاند، مخاطب بسيار کمي داشتهاند. فقط يکي دو نمايشگاه در زمينه خودرو که استقبال خوبي از آن شد، برگزار شد که آن هم به دليل تخصصي نبودن نمايشگاه بود. ما مخالفتي نکرديم، بلکه ميگوييم برگزاري اين نمايشگاه در شهر آفتاب فعلا مقدور نيست و گرنه اگر شرايط برگزاري نمايشگاه در شهر آفتاب مهيا بود، خود بنده حاضر به برگزاري نمايشگاه چاپ و بستهبندي خودمان در شهر آفتاب هستم. اولين دليلي که در شهر آفتاب نمايشگاه برگزار نکرديم، کمبود فضاي نمايشگاه است.
مواردي مانند گمنامي و بينام و نشاني و مشهدي بودن آيا دلايل قابل توجهي براي مخالفت با برگزارکننده است؟
اين موارد به ما مربوط نيست. تنها چيزي که به ما مربوط است، آگاهکردن اعضاي خودمان است. سوال اين است که چرا اين نمايشگاه در مشهد برگزار نميشود. اما به هر حال اين شخص يک کاسب است. شايد هم حق اوست که ميخواهد نمايشگاه را در تهران برگزار کند.
ممکن است علت برخي مخالفتها را بتوان موضوع رقابت بر سر بازار نمايشگاهي توصيف کرد؟
بله، دقيقا. اما يکي از اصليترين سوالهاي من اين است که چرا مجريان نمايشگاه دروپا، نمايشگاهي که ۲۳ دوره از آن برگزار شده است را رها کرده و با يک مجري تازه وارد که تا کنون هيچ نمايشگاهي را برگزار نکرده است، تعامل ميکند که در تهران نمايشگاه برگزار کند. آيا کسي که کار اقتصادي انجام ميدهد، بهتر است با يک شرکت بزرگ تعامل کند تا بتواند برندسازي کرده و بازدهي بهتري داشته باشد يا با يک شرکت تازه کار.
شايد اين ادعاي شما به حق باشد ولي آيا اين شخص نميتواند از حمايتها و انديشههاي برگزارکننده نمايشگاههاي آلمان استفاده کند. آيا ميتوان به صراحت گفت که ايشان براي اولين بار است که نمايشگاه برگزار ميکند؟
اين اولين نمايشگاهي است که مجري برگزارکننده نمايشگاه جديد، برگزار ميکند. سوال من اين است که آيا شرکت نمايشگاه چاپ و بستهبندي تهران براي شرکت نمايشگاهي دوسلدورف آلمان ناشناخته بوده است. شرکت نمايشگاهي تهران در سالهاي مختلف بارها در اين نمايشگاه حضور پيدا کرده و غرفه داشته است. چه دليلي داشته است که با نمايشگاه ما همکاري نميکند و با مجري که تاکنون نمايشگاهي برگزار نکرده است، همکاري ميکند.
فارغ از اين مسايل به عقيده شخصي شما، آيا وجود چند نمايشگاه صنعت چاپ چشمانداز و فضاي توسعه اين صنعت را افزايش نميدهد؟
اگر اينگونه بود نمايشگاه دروپا هر چهار سال يکبار برگزار نميشد. دستاندرکاران صنعت چاپ آلمان چند سال است که ميخواهند نمايشگاه دروپا را از چهار سال يکبار به سه سال يکبار کاهش دهند. اما هنوز هم هر چهار سال يکبار برگزار ميشود. چون نيازي به اين کار نميبينند. بحث اينجاست، اگر نيازي به برگزاري اين نمايشگاه جديد است، که انجام شود. اما به عقيده ما نيازي به برگزاري اين نمايشگاه با اين شرايط وجود ندارد.
پس در چه شرايطي نياز به برگزاري اين نمايشگاه وجود دارد؟
من سوالم اين است که اين نمايشگاه چه چيز جديدي ارايه خواهد دهد. چون نمايشگاه برگزار نشده، نميتوانيم اظهار نظري درباره دستاوردهاي نمايشگاه بکنيم. بايد اين نمايشگاه برگزار شود تا سپس راجع به آن بتوان صحبت کرد. يک خبرنگار گفته است که برگزار کنندگان اين نمايشگاه ادعاي برندسازي ميکنند. از آنها سوال ميکنيم که کدام برند در نمايشگاه شما ثبت نام کرده است، ميگويند که بعدا اعلام ميکنيم.
برخيها سعي ميکنند اين نمايشگاه را با درخواست از دولت براي جلوگيري از برگزاري آن مورد توجه قرار دهند. آيا اين روش مطلوبي است؟
طبق قانون براي برگزاري اين نمايشگاه بايد از سوي دو ارگان مجوز صادر شود. يکي سازمان توسعه تجارت و يکي هم اتاق اصناف است. اين نمايشگاه از هيچ کدام از اين ارگانها مجوز نگرفته است. تنها مجوزي که گرفته است، مجوزي است که از شهر آفتاب گرفته است. اين در صورتي است که خود نمايشگاه چاپ و بستهبندي مجوز توسعه تجارت را دارد. اينها وقتي شروع به تبليغ کردند، از ارگانهاي مختلف مانند وزارت صنايع، وزارت بازرگاني، استانداري و … درخواست حمايت کردند. به عقيده من اين کارها فقط بزرگنمايي کردن است. آنها ميخواهند با برندسازي در اين نمايشگاه بزرگنمايي کنند. اينکه لوگوهاي نشريات، آرمهاي مختلف سازمانهاي مختلف را در پوستر نمايشگاه چاپ کنند، به نظر من بزرگنمايي است. اگر برند واقعا برند است، احتياجي به اين کارها نيست.
اگر نمايشگاه صنعت چاپ و بستهبندي که هر سال برگزار ميشود را يک شرکت خصوصي برگزار ميکرد، آيا به نظر شما تعداد افراد مخالف کاهش نمييافت؟
در سايت نمايشگاهي شرکت نمايشگاهي بينالمللي تا سال گذشته، هر سال حدود ۸۰ تا نمايشگاه برگزار ميشد. از اين تعداد ۸۰ نمايشگاه شايد حداکثر سه يا چهار نمايشگاه که يکي از آنها نمايشگاه چاپ و بستهبندي است را اصناف برگزار ميکرد؛ در صورتي که مجري بقيه نمايشگاهها شرکتهاي خصوصي بود. بله به اعتقاد من اگر نمايشگاه چاپ و بستهبندي که هر سال برگزار ميشود، توسط يک شرکت خصوصي برگزار ميشد، انتقادات وارد به آن کمتر ميبود. زيرا در بخش خصوصي کسي مجري آن صنف را نميشناسد و مجري فقط برگزارکننده نمايشگاه بوده و وظيفه هدايتي و مشاوره براي اعضا ندارد. در بخش اصناف، به دليل اينکه مسئولين اتحاديهها يا دستاندرکاران تشکلها از آن صنف شناخت دارند، توقع کارگاهها و توليديها از مسئول آن صنف بيشتر است.
در مورد مخالفت اتحاديهها که در اعلاميهها ابراز شده بود، به نظرتان اين گفتهها که عواقب برگزاري نمايشگاه بر عهده خود اعضا است و اتحاديه مسئوليت آنها را نميپذيرد، از سر رقابت نيست؟
واقعيت را بخواهيد، خير. ولي به هر حال در ظاهر ماجرا اينگونه ديده ميشود. واقعيت اين است که اعضا از مسئولين سوال ميکنند که آيا ما در اين نمايشگاه شرکت کنيم يا خير. وظيفه ما اين است که واقعيت را به اعضا بگوييم. ما هر سال مخصوصا در دو سال گذشته در برگزاري نمايشگاه به دليل ازدياد تقاضا، با کمبود ۴ الي ۵ هزار متر فضا مواجه بوديم. به نظر ميرسد امسال نيز نسبت به تقاضايي که داريم با کمبود سالن مواجه خواهيم شد.
بالاخره در نهايت موضع شما چيست؟ آيا راهحل ميانهاي پيدا کردهايد؟ يا اوضاع همينگونه پيش ميرود؟
خير، تا اين لحظه ما هيج جلسهاي با آنها نداشتيم تا به توافقي برسيم. همچنين بحثي مبني بر همکاري با آنها در اين زمينه نيز وجود نداشته است.