فعاليت نمايشگاهي صنعت چاپ بايد با انتزاع موضوعي بيشتري روبه‌رو شده و از صاحبنظران و پيشکسوتان برگزاري نمايشگاه صنعت چاپ در ايران انتظار مي‌رود آنچه را براي بهتر شدن يک نمايشگاه آموخته‌اند به برگزارکنندگان نمايشگاه جديد انتقال دهند. اين خلاصه ديدگاه مهرداد باقري کارشناس برجسته چاپ و مدير يکي از شرکتهاي بزرگ نمايندگي صنايع چاپ درباره کشمکش تولد نمايشگاه جديد چاپ است. ماه گذشته ديدگاه‌هاي جلال ذکايي را در اين زمينه عرضه کرده بوديم که با استقبال خوانندگان روبه‌رو شد و با توجه به ادامه بلاتکليفي در مورد برگزاري دو نمايشگاه صنايع چاپ در سال جاري، يادداشت باقري را نيز که از موضع تجربه و پيشکسوتي در ميان اهل نظر، ناظر بر صنعت چاپ نگاشته شده به خوانندگان تقديم مي‌کنيم. از ايشان به خاطر ارايه اين يادداشت سپاسگزاريم.
به خاطر دارم از چندين سال قبل، شايد نزديک به ده سال، تعداي از دلسوزان، که عموما از افراد نزديک و فعال و اعضاي اتحاديه‌هاي صنعت چاپ بودند، تلاش‌هايي را جهت شناخت آنچه که عامل عدم استقبال و رونق نمايشگاه بين‌المللي چاپ، بسته‌بندي و صنايع وابسته است به عمل آوردند. جلساتي برگزار شد، افراد مختلفي اظهار نظر کردند، گزارش‌ها و جمع‌بندي‌هايي تهيه شد، مسئولين وعده‌هايي دادند و . . .، اما نشد که نشد. آنچه که از برخي جلسات به يادم مانده اين است که مواردي همچون زمان برگزاري نمايشگاه در زمستان، کيفيت خدمات عمومي داخلي نمايشگاه، خدمات‌‌رساني اختصاصي در محل برگزاري، وضعيت تاسيسات داخل سالن‌ها، هزينه اجاره غرفه‌ها بخصوص براي شرکتهاي نمايندگي، رعايت استانداردهاي نمايشگاهي، حضور سازندگان خارجي و شرکتهاي نمايندگي و نمايش ماشين‌آلات و نه کاتالوگ، تبديل نمايشگاه از مرکز تجمع چاپخانه‌داران به حضور صاحبان صنايع و محصولات و ملزومات جديد و ارايه فن‌آوري‌هاي نوين، تغيير نهادهاي ناظر و برنامه ريز و برگزارکننده نمايشگاه و . . .، از جمله مهم‌ترين کاستي‌هايي بودند که همگان به آن اذعان داشتند. قضاوت با بازديد‌کنندگان نمايشگاهي است که طي اين چند سال، تا چه حدود از اين کاستي‌ها که تشخيص داده شده بود رفع شده و چه ميزان از آن باقي مانده است.
اما در مورد نمايشگاه جديد:
هميشه تغييراتي که شکل مي‌گيرند و يا در آستانه شکل‌گيري هستند با مقاومت‌هايي مواجه مي شوند. اين تغييرات، موافقين و مخالفيني هم دارد که هر يک بنا به ميزان اشراف خود به دلايل و عوامل شکل‌گيري تغيير، با آن همسو و موافق شده يا از آن دوري جسته و پرچم مخالفت بر‌مي‌دارند. چنين مقاومتي را در مورد تولد مبارک نمايشگاه چاپ ديجيتال نيز شاهد بوديم و کم و بيش چراهايي را در مورد تفکيک مقوله چاپ ديجيتال از نمايشگاه بين‌المللي چاپ و… مي شنيديم، اما هر آنچه که در شخصيت مستقل نمايشگاهي شکل گرفت، نه خود‌خواهي بود و نه موازي‌کاري، بلکه ضرورت فناوري، بازاريابي و نياز مشتريان بود که به حق هم به آن توجه شده بود. چه بسا با توجه به روند گشايش‌هاي اخير در عرصه بين‌الملل و توسعه مراکز چاپ درکشور، بايد اين انتظار را داشت که نمايشگاه فعلي دچار انتزاع موضوعي بيشتري شده و کاربرد سالانه خود را از دست بدهد و در کنار آن، نمايشگاه‌هاي سالانه ديگري با موضوع‌هاي مشخص متولد شوند. علاوه بر آن، در طول هر سال، نمايشگاه‌هايي در شهر‌هاي ديگر کشور با موضوع مشابه با نمايشگاه بين‌المللي هدف‌گذاري و برگزار مي شوند و هر يک از اين نمايشگاه‌ها نيز مخاطبين خود را دارند و کسي هم به آنها اعتراض نمي‌کند. نمايشگاه جديد نيز از اين شرايط مستثني نخواهد بود و مخاطبين خود را پيدا خواهد کرد. در مجموع بايد اين مهم را درک کرد که برگزار کنندگان نياز به برگزاري نمايشگاه ندارند، بلکه اين مخاطبين، اعم از بازديد‌کنندگان و عرضه‌کنندگان محصولات و فناوري‌ها هستند که لازم مي‌دانند مناسب‌ترين راه حل رفع نياز خود را در مکاني به عنوان نمايشگاه بيابند. پس به اين نکته احترام بگذاريم که اگر هر يک از اين دو گروه مخاطبين به جمع‌بندي برسد که نمايشگاه فايده‌اي براي او ندارد، از حضور خود منصرف خواهد شد و نمايشگاه کاربرد خود را از دست خواهد داد. اما امروز گروه جديدي با فکر جديد و سازماندهي جديد، هدفي را با نام IPAP ترسيم کرده اند.
اصل اقدام و هدف خوب است زيرا:
-يک بخش خصوصي ايراني آماده چنين اقدامي شده، و اين که بخش خصوصي بايد عهده‌دار امور باشد، خواسته‌اي است که همگان، هميشه منتظر آن بوده‌اند. پس اين اقدام و فرصت را ارج بنهيم.
- دو شرکت معتبر نمايشگاهي جهاني، تجربه ساليان متمادي خود را براي بهره‌برداري ما، و البته منافع خودشان هم، به مشارکت مي‌گذارند. شرکت‌هايي که نه تنها اکثر موافقان و مخالفان فردي يا نهادي نمايشگاه جديد در کشور، بلکه تمام صاحبان صنايع و کارخانه‌هاي برتر جهان، مشتاقانه براي حضور در نمايشگاه‌هاي آنان يعني دروپا و اينترپک انتظار مي‌کشند. نمايشگاه‌هايي که کيفيت و کميت برگزاري آنها، تعيين کننده آينده صنعت چاپ و بسته‌بندي جهان در هر دوره است. اين هنر ماست که بتوانيم منافع بيشتري را از چنين رخدادي در سطح ملي و منطقه‌اي کسب کنيم.
- همراهان بين المللي IPAP آن را در بالاترين رده‌هاي بين‌المللي صنعت‌چاپ معرفي و تبليغ مي‌کنند. تبليغي که بدون ترديد کانون توجه جهاني قرار خواهد گرفت و اميد است موجب شود تا حضور قدرت‌هاي اين صنعت با فناوري‌هاي نوين، بعد از ساليان سال در نمايشگاه‌هاي کشورمان محقق شده تا بلکه همه متخصصان عزيز بتوانند به سهولت از دستاوردهاي جديد صنعت چاپ بازديد کنند.
- زمان برگزاري نمايشگاه جديد براي خودش خوب است ولي نزديکي آن با نمايشگاه بين‌المللي چاپ و بسته‌بندي، اگرچه به نظر مطلوب نمي‌رسد، اما اين نزديکي زماني، بايد موجب خلاقيت‌هاي جديد و متفاوتي در هر دو نمايشگاه باشد تا هر يک از برگزار کنندگان بتوانند فرصت در اختيار را به نفع خود مصادره کند نه صرفا به اين دليل، نفي ديگري را دستور کار قرار دهند. درنهايت استقبال و قضاوت بازيد کنندگان تعيين خواهد کرد که نتيجه کدام نمايشگاه را مي پسندند و بهتر مي‌دانند و از اين روي، مسئولين برگزارکننده به جاي آنکه اتلاف وقت براي اشکال گرفتن از يکديگر يا پاسخگويي به طرف مقابل خود داشته باشند، بهتر است براي متفاوت‌تر برگزار کردن نمايشگاه تحت نظارت خود و جلب و جذب شرکت‌کننده و بازديد‌کننده بيشتر، خلاقانه‌تر فکر کنند.
- نه تنها از بزرگان اين صنعت که در برگزاري نمايشگاه فعلي تجارب مختلفي دارند، بلکه از ساير صاحبنظران انتظار مي رود همانگونه که از گذشته نقاط ضعف نمايشگاه فعلي را با هدف رفع آنها و بهتر شدن نمايشگاه شناسايي و به برگزار کنندگان آن توصيه کردند، آنچه را که براي بهتر برگزار شدن نمايشگاه جديد در فکر دارند به برگزار کنندگان آن نيز منتقل کنند، شايد اين تجربه مثبت تر و نتيجه بخش تر باشد. بالاخره صفت استادي و پيشکسوتي به درد چنين شرايطي هم مي‌خورد. يک درخت پر بار، به همه کساني که زير سايه او قرار و آرام مي گيرند نفع مي‌رساند.
- ما بازار خوبي براي مصرف داريم اما بهتر است کمک کنيم تا اثبات شود کشورمان مرکز خوبي براي ترويج دستاوردهاي اين صنعت بويژه در منطقه خواهد بود که به تبع آن، بيشتر منافع حاصله به خودمان خواهد رسيد.
-جذب بازديد‌کننده خارجي از نمايشگاه‌ها در صورتي ممکن خواهد بود که آنها بتوانند نيازهاي خودشان را در نمايشگاه ما بيابند و در اين صورت، تبادل تجارب فني و صنعتي، انتقال دانش فني، باز شدن گره‌هاي ارتباطي صادرات در حوزه صنعت چاپ و بسته‌بندي، ارز‌آوري و گردش اقتصادي و . . . دست يافتني خواهد بود.
- شکل‌گيري و توسعه انجمن‌هاي عملي و تحقيقاتي صنعت چاپ جهان در کشور از اين طريق تسهيل خواهد شد که اين امر، کمک به جهش‌هاي علمي در مراکز آموزشي مربوطه مي‌گردد.
- کنفرانس‌هاي علمي در طول برگزاري نمايشگاه‌ها و بعد از آن؛ قابل پيش‌بيني خواهد بود که نتايج مثبت و ارزشمند آن بر کسي پوشيده نيست.
- و بسياري امتيازات ديگر که بايد از زبان بزرگان اقتصاد و صنعت شنيد. اگر بپذيريم که فرصت‌ها همچون ابر در حال گذار هستند و بايد آنها را غنيمت شمرد، اين فرصت را نيز غنيمت شماريم و براي بهتر به ثمر نشستن آن کمک کنيم و اجازه دهيم که تک تک اهالي صنعت چاپ ادامه آن را رقم بزنند نه آنکه پيشاپيش بر آن حکم صادر کنيم.
والسلام
