وظیفه توزیع و کار تجاري صنف چاپ به عهده تعاونی است، نه کارگروه

لطفا گزارش مختصری از عملکرد تعاونی در سال‌های گذشته ارایه فرمایید.
علی‌رغم اینکه ما با مشکلات زیادی درمورد مسائلی مانند؛ تحریم‌ها، شرایط اقتصادی و راکد شدن کسب و کارها و اصلا همین بیماری کرونا، مواجه بوده‌ایم، می‌توانم بگویم که تعاونی در سال ۹۹، بهترین سال خود را پشت سر گذاشت. از این نظر که ما بالاترین میزان فروش را داشتیم و فروش ما در همین یکسال نزدیک به ۴۰درصد افزایش یافت. به جز سال ۹۲که به خاطر افزایش سرمایه‌گذاری، تعاونی عملکرد بالایی داشت، چنین رشدی را تجربه نکرده بودیم. جالب است که در همین سال ۹۹ علیرغم رکود اقتصادی نزدیک به ۷۰۰ میلیون تومان سود داشتیم و سال موفقیت آمیزی برای تعاونی چاپخانه‌داران بود. همین عامل می‌تواند برای سهام‌داران ما، مهم باشد.

آیا چاپخانه‌دارانی که سهام‌دار نیستند هم از تعاونی خرید کرده اند؟
تعاونی برای تمام چاپخانه‌دارانی که دارای مجوز هستند آماده فعالیت است، حتی ما به شهرستان‌ها هم، خدمات رسانی می‌کنیم. درواقع چاپخانه‌های غیر سهام‌دار می‌توانند به صورت عضو ودیعه‌دار از خدمات تعاونی استفاده کنند. البته باید توجه داشت که سهام‌دار با ودیعه‌دار، متفاوت است. سهام‌داران، کسانی هستند که از ۲۰سال پیش، سهام تعاونی را خریده‌اند اما درمورد خدمات رسانی خیلی تفاوتی نمی‌کند و دوستان باید به تعاونی بیایند. درحال حاضر، تعداد سهام‌داران ما ۴۶۲نفر است و تعداد ودیعه گذاران ما، تقریبا، حدود ۱۰۰۰نفر هستند. اما دوستان باید این نکته را مدنظر قرار بدهند که الزاما چون عضو تعاونی نیستند به این معنا نیست که نمی‌توانند خدمات دریافت کنند، حتی چاپخانه‌های شهرستان هم می‌توانند با گذاشتن ودیعه، خدمات دریافت کنند. بنابراین این تعاونی امور مربوط به ملزومات و نیاز چاپخانه‌ها را به‌صورت سرمایه‌گذاری‌های مستقل از طرف افراد و یا از طریق سرمایه ای که در اختیار خود تعاونی هست، برآورده می‌کند. از گذشته تا به حال هم، روال همین بوده است و سرمایه گذاران می‌آمدند و سرمایه‌گذاری می‌کردند، درواقع سرمایه خود تعاونی به تنهایی، پاسخگوی نیاز چاپخانه‌ها، به ویژه چاپخانه‌های بزرگ نخواهد بود. از آنجایی که تعاونی دارای کارت بازرگانی و اعتبار بانکی است، متقاضیان می‌توانند بدون مشکل، سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام دهند و تعاونی هم همکاری‌های لازم را با آن‌ها خواهد داشت.

چند ماه پیش کارگروه ملزومات چاپ در اتحادیه چاپخانه‌داران تهران تشکیل شد. تعاونی و این کارگروه چگونه با هم تعامل دارند؟ عملکرد کارگروه ملزومات در تامین اقلام مورد نیاز چاپخانه‌ها چه تفاوتی با تعاونی دارد؟

یکی از مواردی که در جلسات کارگروه درباره آن، بحث می‌شود کارکردن روی تعرفه‌های گمرکی و ایجاد سهولت برای واردکردن ملزومات موردنیاز چاپخانه‌هاست که البته این موارد در هیات مدیره اتحادیه هم مورد بررسی قرار گرفته است. کارگروه در زمینه واردات ملزومات برای رفع تشریفات اداری مثل مقررات بانک مرکزی وغیره می‌تواند به خوبی عمل کند و برای کسانی که واردات را انجام میدهند مسیر را هموارتر کند. همچنین کارگروه می‌تواند برای حذف تعرفه‌های مزاحم تلاش کند. باید توجه کنیم که تعرفه‌ها باید به گونه‌ای تعیین شوند که به تولیدکنندگان داخلی هم آسیب وارد نشود و درعین حال رقابت بازار هم از بین نرود. اما دربرخی زمینه‌ها که امکان تولید در داخل نداریم، صنعت چاپ باید بتواند از کالاهای وارداتی با قیمت پایین تر استفاده کند و زمینه این مورد را هم کارگروه باید فرآهم آورد. اما در زمینه توزیع کالا، چه برای چاپخانه‌های بزرگ و چه چاپخانه‌های کوچک، تعاونی باید وارد عمل شود و این، وظیفه کارگروه ملزومات نیست.
امیدواریم که این تفکیک وظایف میان کارگروه و تعاونی انجام شود چراکه هدف اتحادیه هم همین است تا بتوان لوازم و ملزومات را به راحتی برای چاپخانه‌ها فراهم کرد. البته همچنان جلساتی در اتحادیه برگزار می‌شود تا این ابهامات را رفع کنند. مثلا در زمینه فروش ملزومات چاپ، کارگروه نباید به صورت مستقیم دخالتی داشته باشد، البته کارگروه می‌تواند تسهیلاتی را در این زمینه ایجاد کند، مثلا می‌تواند کنترل قیمت‌ها را متذکر شود.

بگذارید این‌گونه بگویم؛ مشکل این است که تبیین اهداف به صورت تجربی به دست می‌آید و اگر از ابتدا به صورت شفاف مشخص میشد چنین مشکلاتی به وجود نمی آمد و باید بدانیم که کارگروه باید به صورت بازوی مشورتی برای اتحادیه فعالیت کند. درواقع این نکته باید مشخص شود که وظیفه توزیع و کار تجاری صنف چاپ به عهده تعاونی است و تعاونی می‌تواند از تمام امکانات و افرادی که در این صنف فعال هستند برای واردات اقلام موردنیاز چاپخانه‌داران، بهره بگیرد و همچنین برای جلوگیری از افزایش نرخ‌ها و قیمت‌ها هم اتحادیه می‌تواند نظارت کند و از چاپخانه‌دارانی که عضو تعاونی هستند هم حمایت کند. اما تاکید می کنم که هیچ نوع کار تجاری نباید توسط کارگروه صورت گیرد. اگر نیازی به جذب سرمایه باشد، باید از طریق تعاونی صورت گیرد که متعلق به خود صنف و نهادی عمومی است. بنابراین، بیانیه‌ها و اظهار نظرات به ویژه از سوی کارگروه باید به صورت شفاف و با احتیاط باشد تا برای اتحادیه شائبه ای ایجاد نشود.

اما در اظهارات بعضی مسئولان درباره نقش کارگروه ملزومات، به صراحت از تامین کالا برای چاپخانه‌ها و حتی برای تعاونی چاپخانه‌داران توسط این کارگروه صحبت می‌شود.
لازم است بگویم که من، عضو هیات مدیره اتحادیه هستم و به عنوان قدیمی ترین عضو، خزانه‌دار اتحادیه نیز هستم و کاملا در جریان مباحث و جلساتی که در اتحادیه برگزار می‌شود، قرار دارم. از آن طرف هم به عنوان مدیرعامل تعاونی و تنها تشکل تجاری صنف، صحبت‌های افرادی را منتقل می کنم که برای رشد و فعالیت تعاونی، مشتاق هستند. زیرا هدف تعاونی، کسب سود و سودآوری نیست بلکه هدفش، تعدیل و تنظیم بازار است و ما همیشه با سود حداقلی کار می‌کنیم و تا جایی که بتوانیم قیمت‌ها را پایین نگه می‌داریم. طبیعی است که شرکت‌های خصوصی چنین شیوه ای برای قیمت گذاری و فروش ندارند. تا آنجا که من به درستی از هیات مدیره اتحادیه خبر دارم، نقش کارگروه ملزومات ارایه مشاوره به اتحادیه برای شناخت موانع تامین ملزومات چاپ و ارایه راه حل برای برطرف کردن آن‌هاست. بنابراین هرگونه تعبیر دیگر که گویا اتحادیه فرصتی در اختیار چند شرکت می گذارد تا به چاپخانه‌ها ملزومات بفروشند، نوعی سوء تفاهم است.
مزیت تعاونی چاپخانه‌داران نسبت به دیگر بخش‌ها از جمله کارگروه، برای تامین ملزومات چیست؟

تعاونی به عنوان یک مجموعه توزیعی که بیشتر خُرده فروشی می‌کند، عاملی است که هیچ گاه، قیمت‌ها را براساس نوسانات بازار تنظیم نمی‌کند بلکه براساس قیمت خرید خود تنظیم کرده و براساس آن به اعضا، می‌فروشد بنابراین مزیت تعاونی در همین نکته مشخص می شود. اما شرکت‌های عضو کارگروه چه تولیدی و چه واردکننده، واحدهای بخش خصوصی هستند و ملاك و معیار و محاسبات سود آن‌ها تابع شرایط بازار است.

مثلا الکل مورد نیاز چاپخانه‌ها که به خاطر شیوع کرونا در اوایل سال گذشته به کیلویی ۹۰۰۰۰ تومان رسید، در تعاونی به همان قیمت قبلی، توزیع می‌شد. برای مثال بعد از تعطیلات نوروز ، قیمت‌ها کمی بالاتر رفت که باز تعاونی، قیمت‌ها را تغییر نداد و با همان قیمت قبلی ادامه دادیم. درمورد خرید کالاها هم باید بگویم که ما براساس مصرف و نیاز موجود، کالا خریداری می‌کنیم اما درمواردی مثل مرکب، سیستم مرکب ایران اصول خودش را برای قیمت‌گذاری دارد. درصورتی که همه باید طبق همان قیمتی که کارخانه اعلام می‌کند، کار کنند. اما ما بازهم برای کسانی که عضو تعاونی هستند از نظر مدت پرداخت، تسهیلاتی ایجاد می‌کنیم تا بتوانند راحت تر خرید کنند.

همچنین، تعاونی به صورت رسمی کار انجام می‌دهد یعنی فعالیت‌های تعاونی براساس فاکتورهای رسمی انجام می‌شود و تعاونی نه می‌تواند بدون فاکتور کالایی را خریداری کند و نه می‌تواند بدون فاکتور فروشی انجام دهد. درحال حاضر که همه باید دفاتر قانونی داشته باشند و وزارت دارایی برای صدور فاکتور، سخت‌گیری‌هایی دارد، این یک مزیت برای تعاونی حساب می‌شود. البته این را هم باید بگویم که با وجود همه این مزیت‌ها، ما کمی در زمینه اطلاع رسانی ضعیف عمل کرده ایم و باید بیشتر در این زمینه کار کنیم.
چند چاپخانه عضو اتحادیه و از این تعداد، چند درصد ار آن‌ها سهام دار تعاونی هستند؟
درحال حاضر اتحادیه بیش از۱۰۰۰نفر عضو دارد اما می‌دانیم که خیلی از واحدها هستند که یا بدون مجوز کار می‌کنند و یا مجوز وزارت ارشاد را گرفته‌اند اما پروانه کسب را دریافت نکرده‌اند اما با این وجود و با احتساب همه چاپخانه‌ها، چه واحدهایی که مجوز دارند و چه واحدهایی که مجوز ندارند می‌توانیم بگوییم که بیش از ۲۰۰۰چاپخانه در تهران فعالیت دارند. البته با وزارت ارشاد هم گفتگوهایی داشته ایم که آمار دقیقی از چاپخانه‌های تهران که دارای مجوز هستند به ما بدهد تا مشخص شود که بسیاری از چاپخانه‌ها در تهران یا مجوز ندارند و یا عضو اتحادیه نیستند. تعداد سهام‌داران تعاونی، حدود ۵۰درصد اعضای اتحادیه است.
لازم می دانم به این نکته هم اشاره کنم که اکثر واحدهایی که تخلف انجام می‌دهند دارای مجوز نیستند و یا حداقل، عضو اتحادیه تهران نیستند. لازم است که مسئولین هم به این نکته توجه کنند و از آن طرف امکانات بیشتری هم در اختیار اتحادیه قرار بگیرد تا بتوانند نظارت و کنترل بهتری داشته باشند.

حال که گفت و گوی ما از مسائل تعاونی کمی فراتر رفت و به نظارت و کنترل اشاره کردید، اجازه بدهید از شما به عنوان عضو هیات مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران بپرسم چگونه ادعا می‌شود برای کنترل رعایت نرخ نامهای که اتحادیه اعلام کرده، نظارت دقیق و مستمر انجام و با متخلفان برخورد خواهدشد؟
درحال حاضر امور اتحادیه فقط با حق عضویت می‌گذرد. اتحادیه، نیاز به نیروهای بیشتری دارد. مثلا چگونه می‌توان این همه واحد چاپی را کنترل کرد؟ قطعا به بازرس‌ها و نیروی بیشتری نیاز داریم. هرچند که در حال حاضر خود وزارت ارشاد اسلامی هم به عنوان یک وزارتخانه از کمبود بودجه برای نظارت رنج می‌برد.
اما بیشتر قصد داریم این تعرفه‌ها و قیمت‌های مشخص شده از سوی اتحادیه را در چاپخانه‌ها، نظارت کنیم و واحدهای چاپی ما باید بدانند نباید چیزی کمتر از آن قیمت تعیین شده سفارش بگیرند و کار کنند چراکه این، نه به نفع خودشان است و نه دیگر همکارانشان. بازهم در این مورد بازرسی، نقش مهمی را ایفا می‌کند که اتحادیه با کمبود نیرو مواجه است. درحال حاضر هم چند نیروی جدید برای اینکار استخدام شده‌اند. اما باید توجه کنیم که خود مدیران چاپخانه‌ها هم می‌توانند به صورت داوطلب، این کار را انجام دهند و واحدهای دیگر را نظارت کنند. البته الان، با اعلام نرخ نامه از سوی اتحادیه، اتفاقی که بسیاری از چاپخانه‌ها، منتظرش بودند افتاد و تعرفه‌ها تقریبا با توجه به شرایط فعلی بازار و چاپخانه‌ها، مناسب هستند. در همین راستا، چاپخانه‌داران باید بدانند که باید با این تعرفه‌ها، هماهنگ باشند و اتحادیه‌ها باید با آن دسته از واحدهای چاپی که زیر قیمت کار می‌کنند و یا تعرفه‌ها را رعایت نمی‌کنند، با روشی متعادل برخورد کنند و آن‌ها را توجیه کنند.