چاپ صلاحی با تولید ماسک سه لایه بهداشتی به مصاف کرونا رفت
با یک سبد گل به بیمارستان مسیح دانشوری رفتیم و با دستی پر برگشتیم، پر از ایده و انگیزه، همین شد که دست به کار تغییر خط تولید شدیم و ۲۰ روز بعد ماسک‌های سه‌لایه تولید خود را در اختیار وزارت بهداشت گذاشتیم.
«وقتی در فضای مترو، جعبه‌های ماسک محصول خودمان را دیدم که چیده شده‌اند و مردم برای گرفتن ماسک، آنجا مراجعه می‌کنند، اشک در چشمانم جمع شد. ما واقعاً موفق شدیم ماسک سه‌لایه بهداشتی تولید کنیم که هموطنانمان برای محافظت در برابر کرونا از آنها استفاده کنند. این احساس شوق‌انگیز را یک بار دیگر نیز در ساعت ۵/۱۰ شب ۱۳ فروردین تجربه کرده بودم، وقتی برادرم تلفن زد و مژده داد، دستگاه روبراه شده، داریم ماسک تولید می‌کنیم! آن شب، نتیجه دو هفته تلاش بی‌وقفه و آزمون و خطا و هزینه کردن‌ها را گرفتیم.»
فرید صلاحی، مدیر چاپخانه صلاحی، وقتی این حرفها را می‌زند، چشمانش برق می‌زند.
روایت یک حماسه
چاپ صلاحی با ویژگی پیشرو و خلاق، در خانواده چاپ ایران شناخته شده است. از روزی که به همت حاج مسلم صلاحی در کوچه خواندنیها پایه‌گذاری شد و با همت فرزندانش به عنوان یکی از مدرن‌ترین چاپخانه‌ها و ارائه‌دهنده باکیفیت‌ترین کارهای رنگی زبانزد شد، تا به امروز پیوسته پیشگام نوآوری بوده است. اما این آخری، یعنی تولید ماسک سه‌لایه بهداشتی در این روزهای حساس کرونایی، حکایتی است متفاوت. حماسه‌ای است باشکوه از نوعدوستی، احساس مسئولیت و سخت‌کوشی و خلاقیت.
برادران صلاحی؛ فرید، مجید و حمید صلاحی این حماسه را چنین روایت می‌کنند:
«با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی کسب و کارها، هر روز خبر تعطیل شدن یک واحد تولیدی و چاپخانه را می‌شنیدیم. در فضای شب عید خبر تعدیل کارکنان و ترک کار گروهی کارگران، خیلی تلخ بود. سایه این نگرانی روی چاپ صلاحی هم افتاده بود. سفارش کیسه‌های تبلیغاتی هم که هر سال در اسفندماه به اوج خود می‌رسید، کم شده بود. اما وقتی ما دور هم جمع می‌شدیم بیشتر از این که نگران وضع اقتصادی باشیم، از خطر کرونا و تلاش ارزشمند کادر درمان و از خودگذشتگی آنها برای نجات بیماران کرونایی سخن می‌گفتیم.»
رشته‌ی سخن بین برادران صلاحی دست به دست می‌شود، یکی جمله‌ای می‌گوید، دیگری دنبالش را می‌گیرد:
«فکر کردیم برای ابراز قدردانی از فداکاری کادر درمان، سبدی پر از گل‌های زیبای بهاری به بیمارستان مسیح دانشوری ببریم که قطب مبارزه با کروناست.
همه کارکنان از این تصمیم خوشحال شدند. از آنجا که قصد هیچگونه بهره‌برداری تبلیغاتی از این کار نداشتیم. به جای این که بنویسیم از طرف چاپ صلاحی، بهتر دیدیم بنویسیم از طرف یک شهروند.
وقتی وارد بیمارستان شدیم و فضای آنجا و بیماران و پرستاران و پزشکان را دیدیم، خیلی تحت تأثیر قرار گرفتیم. شاید مشاهده چهره مهربان آنها با ماسک و عینک بود که ما را متوجه جنس ماسک‌های سه‌لایه کرد و این فکر جرقه زد که دست به کار تولید ماسک شویم.»
«در شرایطی که همه‌جا صحبت از کمبود و گرانی الکل و ماسک بهداشتی بود، گفتیم به هر قیمتی شده، باید خط تولید خود را تغییر دهیم و ماسک تولید کنیم. کاری که ابتدا آسان به نظر می‌رسید، هر چه بیشتر پیش می‌رفتیم، دشوارتر می‌شد. ماشینی که برای تولید کیسه‌های نسبتاً بزرگ یک‌لا طراحی شده بود، باید کلی تغییر می‌کرد تا برای تولید ماسک‌های سه‌لایه ۹×۲۴ سانتی‌متری آماده شود. بعضی قسمت‌های ماشین را حذف کردیم. چند قطعه را جابجا کردیم، بالاخره با ساخت قطعات جدید و کلی آزمون و خطا توانستیم، ترکیب‌بندی ماشین‌ّها را به صورتی درآوریم که ماسک سه‌لایه استاندارد، با مجوز وزارت بهداشت تولید کند!»
در این لحظه هر سه با هم از «سعید خان»، «تراشکار همسایه» و «آقای صفرپور» نام بردند. کسی که در خیابان خاقانی و در نزدیکی چاپ صلاحی، سالهاست تراشکاری دارد.
«اگر همت و همکاری آقای سعید صفرپور، استاد تراشکاری نبود، ما در این کار موفق نمی‌شدیم. چرا که ما در واقع ساختار ماشین را تغییر دادیم و این کار بدون نصب قطعات جدید میسر نبود.»
«تغییر خط تولید چالشی دشوار و نفس‌گیر بود، چندین بار ناامید می‌شدیم، با این حال دست‌بردار نبودیم، بچه‌های فنی چاپخانه و ما دو هفته شبانه‌روز کار کردیم و تست گرفتیم. در این میان جا دارد از همکار قدیمی خودمان آقای فرهاد یوسفی پور تقدیر ویژه ای داشته باشیم که در کنار همکاران دیگر، سهمی اساسی در این تلاش‌ها داشت.»
«دو قالب گران‌قیمت ماشین در این آزمون و خطا سوخت، این روزها قیمت این قالب‌ها به ۱۴ هزار دلار رسیده است. ما قطعات جدیدی به جای آنها ساختیم. این سختی و رنج و بیم و امید، شیرینی موفقیت را بیشتر می‌کند.»
۲۲:۳۰ سیزدهم فروردین، چاپ صلاحی
فرید می‌گوید: «سیزدهم فروردین،پس از ساعتها کلنجار رفتن با یک اشکال در کشش پارچه، درمانده و نومیدانه از شدت خستگی، روانه خانه شدم.»
مجید می‌گوید: «ساعت ۵/۱۰ شب توانستیم آن اشکال را برطرف کنیم، تست گرفتیم و مطمئن شدیم که دستگاه از هر نظر درست کار می‌کند. زنگ زدم به فرید مژده دادم.»
حمید ادامه می‌دهد: «بلافاصله تلفن زدیم به تک تک بچه‌ها، گفتیم فردا بیایند سرکار. از وقتی شروع کردیم تا الان، هر روز سه شیفت کار کرده ایم.»
بی‌شک از این پس ساعت ۵/۱۰ شب سیزدهم فروردین در تقویم چاپ صلاحی به عنوان لحظه‌ای تاریخی ثبت می‌شود. این نقطه عطفی است که جهشی مبارک را در مسیر نوآوری و پویایی این چاپخانه رقم زد.
فلاش بک
چاپ صلاحی اگر نه از این جور لحظه‌ها، دست کم از این روزها چندین بار داشته است. بد نیست همین‌جا گریزی بزنیم به سابقه چاپ صلاحی و به اختصار مروری داشته باشیم بر نوآوری‌های این عضو نوگرای خانواده بزرگ چاپ.
چاپ صلاحی را حاج مسلم صلاحی سال ۱۳۵۸ پایه گذاشت؛ در کوچه خواندنیها، جایی که سالها کارگر صحاف بود. خیلی زود آوازه چاپ صلاحی با کارهای رنگی چشم‌نوازی که به چاپ می‌رساند، بین طراحان و سفارش‌دهندگان پیچید. سال ۱۳۷۷ اولین دستگاه چاپ ترموگرافی در این چاپخانه نصب شد.
نصب دستگاه‌های ورنی UV سیلندری و موضعی و سپس سلفون‌کشی، در سالهای دهه هفتاد، چاپ صلاحی را به نقطه عطفی رساند که علیرغم شهرت و اعتباری که در کار چاپ داشت، تنها به خدمات پس از چاپ بپردازد. سال ۸۲ که چاپ صلاحی به ساختمان جدید خود در خیابان خاقانی نقل مکان کرد، دیگر یک مرکز تخصصی خدمات پس از چاپ بود. شاید اولین مرکزی که خدمات پس از چاپ(صحافی، ورنی UV و سلفون‌کشی) را با استانداردهای اروپایی ارائه می‌داد. خود ساختمان چاپخانه با طراحی معماری تخصصی برای خدمات پس از چاپ نیز در نوع خود در چاپخانه‌های بخش خصوصی کم‌نظیر بود.
تیم نسبتاً جوان ولی باتجربه پسران، به پشتگرمی اعتبار و شهرت و نفس گرم پدر، چندین سال پیشتاز خدمات تکمیلی چاپ شدند، در عین حال فعالیت R&D چاپ صلاحی در زمان حیات حاج مسلم صلاحی و پس از درگذشت وی ادامه داشت.
کیسه‌های پارچه‌ای ECO BAGS
سال ۱۳۹۴ نام چاپ صلاحی با تولید ساک‌های خرید پارچه‌ای با استفاده از پارچه‌های اسپان باند موسوم به پارچه‌های بی‌بافت Non Woven بار دیگر بر سر زبانها افتاد. این محصول با برند اکو بگزEco Bags سهم مناسبی از بازار را به خود اختصاص داد.
فرید صلاحی می‌گوید: «بعد از مطالعات دقیق و بازدید از کارخانه‌های مختلف در اروپا و آسیا، متوجه اهمیت جایگزینی کیسه‌های بی‌بافت با کیسه‌های نایلونی شدیم. به‌ویژه این که معضلات محیط‌زیستی در ایران و جهان هر روز آشکارتر می‌شد.
اجلاس پاریس ۲۰۱۵ تجلی نگرانی‌های جهانی در این زمینه بود. در راستای تأکید سازمان بهداشت جهانی برای حذف کیسه‌های پلاستیکی، راه‌حل‌های تولید کیسه‌های محیط‌زیستی را بررسی کردیم. خوشبختانه مواد اولیه لازم یعنی همان پارچه‌های بی‌بافت در ایران تولید می‌شود. صنعت بالادستی پتروشیمی در کشور ما مزیتی برای این صنعت است. ما چندین سال است که مشتری شرکت بافتینه هستیم و با برند ECO BAGS در بازار شناخته شده‌ایم. افتخار می‌کنیم که بسیاری از شرکت‌ها و برندهای معتبر، مشتری ما هستند و کیسه‌های پارچه‌ای را در ابعاد مختلف و با بهترین کیفیت چاپ و دوخت اولتراسونیک برای آنها تولید می‌کنیم .چاپ صلاحی اولین تولید کننده ساک‌های پارچه ای دوستدار محیط‌زیست است که موفق به صادرات این محصول به کشورهای اروپایی شد.»
تجربه حرفه‌ای چاپ صلاحی در زمینه چاپ افست و سیلک اسکرین، در حرفه جدید(کیسه‌های Non Woven) وجه تمایز و مزیتی بارز به شمار می‌رود.
همین صنعت، همین مواد مصرفی و همین تأمین‌کنندگان امروز برای تولید ماسک‌های سه‌لایه پزشکی به کار آمدند.
گرفتن مجوز بهداشتی
چالش‌های فنی تولید ماسک یک طرف، تأیید وزارت بهداشت هم یک طرف. ما که سالها به کیفیت چاپ و دوخت و رنگ و غیره توجه داشته‌ایم، این بار با چالش مهم دیگری روبرو بودیم و آن تأیید وزارت بهداشت بود. ما یکباره به اقلیم دیگری شیفت کرده بودیم. ماسک قبل از هر چیز محصولی بهداشتی است که باید از استانداردهای مورد نظر مراجع تخصصی برخوردار باشد.
بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت ۵۰ عدد ماسک سه‌لایه را به همراه فیلمی از فرایند تولید به اداره مربوطه تحویل دادیم. پس از ۳ روز ضمن تأیید این محصول، متخصصان وزارت بهداشت از تولید ماسک در این کارگاه مطابق نمونه‌های خارجی و مطابق استانداردهای جهانی ابراز خشنودی کردند.
بنابراین ما تولید ماسک را با ظرفیت ۲۵ هزار عدد در روز آغاز کردیم. حالا با دو دستگاه، روزانه یکصدهزار ماسک در این کارگاه تولید می‌شود.
توسعه امکانات تولید ماسک
«با توجه به نیاز کشور و تصویری که از جهان پسا کرونا ترسیم می‌شود، تولید ماسک می‌تواند به عنوان شاخه اصلی فعالیت چاپ صلاحی دنبال شود، بنابراین توسعه آینده این مجموعه تقویت امکانات، تجهیز ماشین‌آلات پیشرفته‌تر و بالا بردن ظرفیت تولید مطابق بالاترین استانداردهای بهداشتی است. در راستای این هدف، دستگاه جدیدی خریداری شده که به زودی نصب خواهد شد و با ظرفیت ۱۵۰ هزار ماسک در روز، به تنهایی بیش از دو دستگاه موجود، تولید خواهد داشت. علاوه بر این، قطعه دماغ‌گیر(Nose Pin) را نیز روی هر ماسک، نصب خواهد کرد. در کنار این ماشین، دستگاه کش‌گذاری نیز در کارگاه نصب خواهد شد. این خط تولید جدید، سرعت و کیفیت کار را به طور محسوسی بالا خواهد برد.»
صلاحی با بیان این سخنان، یادآور می‌شود «این مجموعه به روال معمول و بر اساس سنت پدرم، درآمدش را صرف توسعه خود کارگاه و رفاه کارکنان می‌کند.
ما به جای خرید اتومبیل و سکه و مسکن، ترجیح دادیم درآمد این کار، در راه توسعه همین کار صرف شود. همچنین به جبران سال گذشته، علاوه بر حقوق قانونی و اضافه‌کاری‌ها، پاداش‌های خوبی به کارکنان پرداخت شد.
به روال معمول، توسعه امکانات چاپ صلاحی، متکی به خود و با حمایت تیم حرفه‌ای مسئول و سخت‌کوش صورت می‌گیرد. ما تاکنون حتی یک ریال از بانک‌ها وام نگرفته‌ایم و هیچ کمکی از دولت دریافت نکرده‌ایم. اساساً اگر در این شرایط می‌خواستیم دنبال گرفتن وام یا کمک مالی از دولت باشیم، تا سال دیگر هم نمی‌توانستیم ماسک تولید کنیم. ما معتقدیم با همت و تلاش و توکل همه مشکلات حل می‌شود. ما در این راه به سرمایه اجتماعی چاپ صلاحی و حمایت کارکنان این واحد دلگرم هستیم که از هر سرمایه و وام و حمایتی بالاتر است.»
از چاپ صلاحی تا مترو
صلاحی در ادامه یادآور می‌شود: «خیر این کار به شمار زیادی از افراد خانواده‌ها، خارج از این چاپخانه هم می‌رسد، از جمله مراکز دوخت و نصب کش (که زیر نظر وزارت بهداشت در مراکز دیگر و در شهرستان‌ها انجام می‌شود)، بخش حمل و نقل، بسته‌بندی، توزیع و چاپ.»
وی در توضیح بیشتر می‌افزاید: «هر ۵۰ عدد ماسک در یک جعبه مقوایی جا می‌گیرد. بنابراین حجم قابل توجهی کار چاپ و جعبه‌سازی ایجاد می‌شود. یکی از همکاران هرچند روز ۱۰ هزار جعبه مقوایی چهار رنگ برای بسته‌بندی این ماسک‌ها تولید می‌کند. ماشین‌هایی که در حمل و نقل این ماسک‌ها شرکت دارند و کارگرانی که در شهرستان‌ّها به نصب کش اشتغال دارند، همه در این چرخه فعالیت دارند.»
در واقع کار ما فعلاً به تولید بدنه ماسک محدود می‌شود، اما همین تولید موجب اشتغال و گردش مالی بیش از ۳۰۰ نفر دیگر را فراهم می‌سازد.
صلاحی تأکید می‌کند که بخش عمده‌ی ماسک‌های تولیدی چاپ صلاحی در اختیار مترو قرار می‌گیرد تا آنها را با قیمت مناسب در اختیار مسافران قرار دهد.
بخش کوچکی از تولید ماسک‌ها نیز به چاپخانه‌داران و همکاران اختصاص دارد که با قیمتی ارزانتر از بازار، در اختیار آنها قرار می‌گیرد. صلاحی یادآور می‌شود، با شروع تولید در فروردین امسال، تعداد ۵۰ هزار ماسک سه‌لایه بهداشتی به کارگران چاپخانه‌ها اهدا کردیم که از طریق اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران بین چاپخانه‌ها توزیع شد.
چشم‌انداز آینده؛ صادرات
«صلاحی به آینده خوشبین است، او آرزو می‌کند با رعایت اصول بهداشتی توسط مردم، شاهد شکست کرونا باشیم و در آینده نزدیک انشاالله کسب و کارها راه بیفتد و خوشحال است که با تولید ماسک سه‌لایه بهداشتی، سهمی در محافظت از هموطنان در مقابله با ویروس کرونا دارد. به قول خودش، حتی اگر این فعالیت، تنها یک نفر را از مرگ نجات دهد، موجب خشنودی است.»
او درباره شرایط کار و تولید نیز خوشبین است: «خوشبختانه با حضور پتروشیمی‌ها و تولید مواد اولیه، مواد لازم برای تولید پارچه‌های بی‌بافت در کشور فراهم است و همکاری مسئولانه و منضبط کارخانه بافتینه، موجب دلگرمی ماست. این شرکت پارچه لازم برای تمام سازندگان ماسک را تولید می‌کند. حتی لایه میانی ماسک سه‌لایه موسوم به Melt Blown – ماده‌ای تخصصی که هیچگونه مایع یا رطوبتی از آن عبور نمی‌کند- نیز در دسترس ما قرار می‌گیرد. لازم است از کارخانه بادران یزد هم تشکر کنم که پارچه‌های بی‌بافت مخصوص ساک خرید را تولید می‌کند و با ما همکاری بسیار خوبی دارد. از نظر فناوری و دانش فنی و مهارت و آموزش پرسنل هم به روز هستیم.»
و سرانجام حرف پایانی صلاحی موجب دلگرمی است:
«مجموعه امکانات و شرایطی که برشمردیم، ما را قادر می‌سازد تا برای صادرات ماسک برنامه‌ریزی و بازاریابی کنیم. خوشبختانه بررسی‌های ما نشان می‌دهد که تقاضای خوبی در کشورهای همسایه وجود دارد و محصول ما با کسب استانداردها و گواهی‌نامه‌های بین‌المللی، به راحتی در بازارهای صادراتی منطقه و حتی اروپا، راه خواهد یافت. البته اولویت ما نیازهای داخل است ولی کسب آمادگی برای حضور در بازار جهانی نیز از جمله اهداف ماست. در صورت کاهش مشکلات انتقال ارز، در صادرکردن ماسک هم تجربه خوبی را رقم خواهیم زد.»
