۱۹ تا ۲۵ فروردین ۹۸ نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی ۲۰۱۹ میزبان چاپخانه‌های ایرانی بود. در این نمایشگاه که هر دو سال یک بار در ماه آوریل در محل نمایشگاههای بین المللی دبی برگزار می شود، معمولاً تعدادی از تولیدکنندگان و چاپخانه صادرکننده ایرانی در پاویون ایران، شرکت می‌کنند. امسال با وجود تحریم‌ها تعداد کمتری در پاویون ایران حضور داشتند ولی به هر حال نمونه کارهایشان مورد توجه بازدیدکنندگان قرار گرفت.
به گفته بابک عابدینی رییس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ، این پاویون پنجمین بار است که در نمایشگاه دبی برگزار می شود. در گزارش پیش رو که به این رویداد منطقه‌ای اختصاص دارد، وی و سایر چاپخانه‌دارانِ حاضر در این پاویون، برخی دیدگاه‌ها و ارزیابی‌های خود را درباره حضور در این نمایشگاه بیان می‌کنند.
مقدمه‌ای برای ورود به بازار منطقه
بابک عابدینی رییس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ که به‌عنوان مدیر چاپخانه صفا و گروه تجاری سایان_ایمان هم در پاویون ایران به‌عنوان بخشی از نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی ۲۰۱۹ شرکت کرده، در گفتوگو با ماهنامه صنعت چاپ راجع به برگزاری این نمایشگاه و برپایی پاویون ایران اظهار داشت:«چاپخانه‌های ایرانی برای پنجمین بارِ پیاپی، به همراه اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ ایران در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی که هر دو سال یک‌بار برگزار می‌شود، شرکت کردند. چاپخانه‌های ایرانی، همانند دوره قبلی نمایشگاه دبی، این بار هم تحت‌عنوان پاویون ایران حضوری هماهنگ داشتند. امسال پاویون ایران در متراژ ۱۲۰ مترمربع متشکل از مجتمع‌های چاپی: خانه چاپ چکاوک، همدان پک، چاپ صفا،گروه سایان ایمان و گروه نقش الماس بود.» وی افزود: «با تلاش‌های بی‌وقفه اتحادیه صادرکنندگان و پیگیری‌های بسیاری که در جهت اثبات کارآمدی این پاویون انجام داد، متراژ عنوان شده حتی می‌توانست بیشتر هم باشد. به دلایلی چون کاهش ارزش پول ملی و تورم شدید، هزینه سفر و برپایی غرفه در نمایشگاه دبی نسبت به دوره قبلی حدود چهار برابر شده بود. اگر این افزایش هزینه‌ها نبود بدون شک چاپخانه‌های ایرانی بیشتری در این پاویون شرکت می کردند. کما‌این‌که بسیاری از چاپخانه‌ها به دنبال اعتمادسازی اتحادیه صادرکنندگان، از پایان دوره قبل برای حضور در دوره کنونی اعلام آمادگی کرده بودند که متأسفانه با بحران اقتصادی پیش‌آمده توان حضور در این نمایشگاه را نداشتند. در هر صورت با وجود تمام مشکلات پیش آمده و تمام موانعی که در مقابل انجام مبادلات تجاری با دیگر کشورها وجود داشت و با این که بانک‌های ایرانی نمی‌توانند انتقال پول انجام دهند؛ ما از پا ننشستیم و با هدف معرفی توانایی‌های صنعت چاپ ایران، در این نمایشگاه شرکت کردیم.»
برآورد بازار منطقه، برآورد توان تولیدی
رییس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ خاطرنشان کرد: در این دوره حدود ۱۵۰ نفر ایرانی از نمایشگاه بازدید به‌عمل آوردند. نمایندگیِ بسیاری از برندهای معتبر هم در نمایشگاه حضور یافتند. محمد رضا سزاوار نمایندگی نیلپیتر، سعید علیرضایی نماینده K.B.A و حمید صفری نماینده ساکورایی در ایران هم، در خارج از پاویون ایران در غرفه‌های مربوط به شرکت‌های خارجی حضور داشتند.». به گفته عابدینی برندهای معتبری چون زیراکس، بوبست، کانن، کونیکامینولتا، اچ‌پی، زایکون، کداک و … در نمایشگاه شرکت کرده بودند.»وی بابیان این مطلب ضمن اشاره به اهمیت حضور چاپخانه‌های ایرانی در کنار این برندهای معتبر، در تصریح موجه بودن این حضور به رغم موانع و دشواری‌های مطرح شده، گفت: در شرایطی که وضعیت اقتصادی دشواری داریم و ارزش پول ملی ما پایین آمده، می‌توان از طریق افزایش میزان صادرات، به رشد اقتصادی رسید و به مرور معضلاتی را که گاهی حتی در مقابل صادرات مانع ایجاد می کنند، از پیش‌رو برداشت. اهمیت توجه به تولید کشور و ضرورت تلاش در جهت رونق بخشیدن به آن ، عزم ما را برای حضور در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی جزم کرد.« وی دراین‌باره افزود: «ممکن است برخی چنین اقداماتی را لازم ندانند ولی با دقت در شرایط به‌وجودآمده متوجه می‌شویم راه‌حل ممکن اتفاقا اهمیت دادن به صادرات و معرفی توانِ صادراتی کشور است. در این نمایشگاه ما توانستیم به منطقه بفهمانیم چاپخانه‌های ایران توان تولیدی بالایی دارند. همچنین در این نمایشگاه به پتانسیل بازار منطقه و ظرفیت صادرات به هر کدام از کشورهای منطقه پی‌بردیم. اینکه از لحاظ صنعت چاپ چقدر مصرف کننده و چه میزان تولیدکننده هستند و اینکه روی کدام بخش از بازار و کدام کشورهای منطقه متمرکز شویم.» عابدینی دراین‌باره با برشمردن نسبت تولید به مصرف صنعت چاپ در این کشورها تصریح می‌کند: صنعت چاپ کشور ترکیه حدود ۳۰ درصد مصرف کننده و ۷۰ درصد تولیدکننده است. این نسبت برای بقیه کشورهای منطقه ۲۰ درصد تولید و ۸۰ درصد مصرف است. این نسبت‌ها برای صنعت چاپ ایران که ۵۰ درصد تولید و ۵۰ درصد مصرفی است، فرصت خوبی در بخش صادرات ایجاد می‌کند.»
رییس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ بابیان این توضیحات تأکید کرد: بنابراین حضور در نمایشگاه دبی به ویژه به شکل پاویون که به نوعی نماینده‌ای از کلیت صنعت چاپ کشور هم هست، فرصت ویژه‌ای برای نیل به اهداف عنوان شده، فراهم می‌کند.
پاویون ایران؛ حرکتی علیه تحریم
عابدینی با اظهار پاره‌ای توضیحات درباره طراحی و ساخت پاویون ایران، ضمن تأکید بر ضرورت برپایی پاویون، گفت: در این نمایشگاه غرفه‌های شرکت‌کننده در پاویون ایران مجزا نبودند و بازدیدکنندگان با ورود به پاویون ایران می‌توانستند از تمامی غرفه‌های ایرانی بازدید کنند. تجربه موفق پاویون ایران در دور قبلی، ما را راغب کرد در این دوره هم به صورت پاویون شرکت کنیم. برای دوره‌های بعدی هم این هدف پابرجاست.»
وی در ادامه اظهاراتش به مزیتی دیگر از حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاههای بین‌المللی اشاره کرد که مانع ایجاد ذهنیت‌های محدود‌کننده از سوی کشورهای منطقه ای نسبت به واحدهای تجاری صادراتی ایران می‌شود. وی در تصریح این مزیت عنوان کرد:« اینکه ایران در شرایط تحریم در نمایشگاههای بین‌المللی حضور دارد، باعث می‌شود در مبادله با عراقی‌ها، آنها نگویند شما در تحریم به سر می‌برید و نمی‌توانید معاملات خارجی انجام دهید. شرکت‌های خارجی در چنین شرایطی به مبادله با شرکت‌های ایرانی اعتماد می‌کنند و از سرمایه‌گذاری‌های خود نگران نخواهند شد. شرکت در نمایشگاه این ذهنیت را ایجاد می‌کند که وقتی چاپخانه های ایرانی در شرایط بحرانی و محدودیت هم فعال هستند در شرایط عادی بسیار فعال‌تر ولذا قابل‌اعتمادند.
استحکام جایگاه منطقه‌ای با حضور دسته‌جمعی چاپخانه‌ها
وی با اشاره به برپایی پاویون ایران در نمایشگاههای بین المللی چاپ و بسته‌بندی، به‌عنوان مقدمه‌ای بر ورود دسته‌جمعی چاپخانه‌های ایرانی به بازارهای جهانی، خاصه در بازارهای منطقه، تصریح کرد: هر چه بیشتر به صورت دسته‌جمعی در بازاهای منطقه حضورداشته باشیم، نتیجه بهتری برای کسب این بازارها خواهیم گرفت. اگر چندین چاپخانه در بازاری حضورداشته باشند، نوعی بازار ایرانی تشکیل می‌دهند و آن بازار را با نام ایران معروف می‌کنند. بنابراین دیگر کشورها به دشواری خواهند توانست بازار را از دست ایرانی‌ها در بیاورند. اتفاقی که در بیشتر موارد به دلیل حضور نداشتن دسته‌جمعی ایرانی‌ها در بازارهای خارجی رخ می‌دهد.
وی با ارائه مثالی دراین‌باره افزود: چند سال پیش در بازار اربیل عراق با این عبارت مواجه می‌شدیم که اینجا در دست ترکیه‌ای‌ها است. چون آنها دسته‌جمعی در آن منطقه حضور داشتند و سد محکمی در برابر نفوذ چاپخانه‌های دیگر کشورها ایجاد کرده بودند. حضور هماهنگ ایرانی‌ها در بازارها نیز چنین تاثیری به جا خواهد گذاشت.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش با انتقاد از عدم شفافیت برخی چاپخانه‌های ایرانی، بابیان اینکه نباید از بیان اطلاعات بیم داشت، اظهار کرد: اگر حضور دست‌جمعی باشد و چاپخانه به جای اهداف شخصی به دنبال اهداف دسته‌جمعی و حضور گسترده ایران در بازارهای بین‌المللی باشند و آنگاه اطلاعات به اشتراک گذاشته شود، نقاط ضعف و قوت مشخص می شود و می‌توان در راستای رفع نواقص و تقویت قابلیت‌ها قدم برداشت.»
مزیت همسایگی با نمایشگاه آرایشی-بهداشتی
محمد دلیری مدیر عامل خانه چاپ چکاوک (آذر هولوگرام) یکی از شرکت‌های حاضر در پاویون ایران در ارزیابی کیفیت برگزاری نمایشگاه و نتایج حاصل از آن به خبرنگار ماهنامه صنعت چاپ گفت: نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی امسال از دوره قبل که دو سال پیش برگزار شد، بهتر بود. چرا که نمایشگاه آرایشی و بهداشتی هم در جنب این نمایشگاه برگزار شد که علاوه بر شلوغی نمایشگاه و افزایش تعداد بازدیدکننده‌ها، موقعیت بهتری برای فعالیت چاپخانه‌دارانِ حاضر در این نمایشگاه ایجاد می‌کرد.» وی افزود: از آنجایی که صنایع آرایشی و بهداشتی برای بسته‌بندی محصولات خود نیاز به واحدهای چاپ و بسته‌بندی دارند، همزمانیِ این دو نمایشگاه وهمسایگی آنها فرصتی ویژه در اختیار چاپخانه‌هایی می‌گذارد که توانایی تولید بسته‌بندی‌های دارویی و چاپ این بسته‌بندی‌ها را دارند، تا با مذاکره با تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی مشتری‌های بیشتری برای خود جذب کنند. بسیاری از بازدیدکنندگان نمایشگاه آرایشی و بهداشتی به نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی هم سر می‌دند که این ارتباط دو طرفه خوبی را برای انتقال نیازهای صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی در جهت دستیابی به بسته‌بندی ایده آل برقرار می‌کرد.
وی با اشاره به بهره‌مندی چاپخانه‌های ایرانی از قرابت دو نمایشگاه آرایشی و بهداشتی و چاپ و بسته‌بندی تصریح کرد:«چاپخانه‌های ایرانی که در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی بودند، از این مساله مستثنی نبوده و فرصت خوبی برای آنها ایجاد شده بود تا مشتری‌های منطقه‌ای در صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی را جذب کنند و حوزه صادراتی خود را گسترش دهند.
مدیرعامل آذر هولوگرام با تأکید بر فواید پاویون ایران واقع در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی گفت: حضور پاویون ایران در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی ضمن معرفی هر چه بیشتر توانایی و قابلیت‌های چاپخانه‌های صادرکننده ایرانی، تاثیر قابل توجهی در افزایش میزان صادرات کشور خواهد داشت. به ویژه در شرایط بحرانی اقتصاد کشور که نیاز به صادرات بیشتر احساس می‌شود.» وی افزود: در واقع در شرایط کنونی اقداماتی که در راستای افزایش حجم صادرات کشور در حوزه‌های مختلف مفید باشند، باید در اولویت ویژه‌ای قرار گیرند.
دلیری بابیان دستاوردهای این نمایشگاه خاطرنشان کرد: «خانه چاپ چکاوک در این نمایشگاه مذاکراتی با برخی شرکت‌های منطقه ای داشت و امیدواریم این مذاکرات به نتیجه برسد و ما هم در افزایش صادرات کشور سهمی داشته باشیم.»
دستاورد نمایشگاه؛ عبور صادرات از مرز شعار
پوریا رنجبران مدیرعامل همدان‌پک، دیگر غرفه‌دار پاویون ایران نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی، با ابراز رضایت از نتایج حضور در این نمایشگاه در گفتوگو با ماهنامه صنعت چاپ گفت: نمایشگاه فقط برای فروش نیست و هدف زودبازده ندارد. مهمترین نتیجه نمایشگاه، ایجاد ارتباط و تبادل اطلاعات بین بازدیدکنندگان و غرفه‌داران است. ما از قبل، مشتری‌هایی از کشورهای هند، چین، کشورهای افریقایی و حاشیه خلیج فارس داشتیم که در این نمایشگاه به ما سر زدند و از غرفه‌های پاویون ایران هم دیدن کردند. از مهمترین دستاوردهای حضور در این نمایشگاه برای همدان پک این بود که مشتری‌های جدیدی از دبی و عمان پیدا کردیم. از برخی کشورهای افریقایی هم سفارشات و پیشنهادهایی داشتیم. همچنین برای خرید مواد اولیه از هند پیشنهادهای خوبی به ما شد.
وی بابیان اینکه شرایط اقتصادی کشور نامساعد است، بر ضرورت توجه هر چه بیشتر به بخش صادرات و افزایش توانِ صادراتی تأکید کرد و دراین‌باره گفت: در این اوضاعِ به هم ریخته اقتصادی و تجاری کشور، باید به دنبال صادرات بود. صادرات می‌تواند به حلِ این شرایط کمک کند. در واقع شاید تنها راه برون رفت از این معضلات توجه هر چه بیشتر به صادرات باشد. اکنون صادرات توجیه منطقی دارد: پول ملی کاهش یافته و این موقعیت خوبی برای صادرات ایجاد می‌کند. صادرات نباید در حد شعار باقی بماند باید در جهت افزایش حجم صادرات اقداماتی انجام داد.» وی با اعلام این نظر، حضور در نمایشگاههای بین‌المللی را مقدمه‌ای قابل اتکا و اثربخش برای ورود به عرصه صادرات و تقویت توان صادراتی کشور، خاصه در حوزه چاپ و بسته‌بندی دانست و دراین‌باره تصریح کرد: باید در نمایشگاههای بین‌المللی شرکت کرد و مشتری‌های جدید پیدا کرد. باید بازار را به ورای مرزهای داخلی کشاند. نمایشگاه کمک زیادی به انجام این رویکرد می‌کند.
رنجبران تفاوت قابل‌توجه بین کارآمدی نمایشگاههای داخلی و خارجی برمی‌شمارد: «نمایشگاههای داخلی تاثیر زیادی در کسب بازارهای خارجی ندارد. در نمایشگاههای داخلی فقط مشتری ها را با هم عوض می کنیم. مشتری ها ثابت هستند و فقط در بازار داخلی بین چاپخانه ها منتقل می شوند. باید به دنبال مشتری جدید خارجی بود. آنچه به‌عنوان نمایشگاه در جذب مشتری بین المللی تاثیر دارد، نمایشگاه خارجی است و نه داخلی‌ها که تنها شرکت کنندگان خارجیِ آن چینی‌ها و ترک‌ها هستند که خود آنها به دنبال مشتری می‌گردند و مشتری های چاپخانه های ایرانی را از چنگ انها در می آورند. اما نمایشگاههای خارجی ضمن معرفی توان چاپخانه های ایرانی در جذب مشتری های خارجی و افزایش سهم ایران در بازارهای بین المللی مفید است.»
شرکت دایاموند؛ سرمایه‌گذاری جدید نقش الماس در امارات
به گزارش ماهنامه صنعت چاپ مجتمع چاپ و بسته‌بندی نقش الماس در راستای سرمایه‌گذاری منطقه‌ای و افزایش مستقیم سهم صادراتی گروه نقش الماس اقدام به تاسیس چاپخانه‌ای با نام دایاموند در دُبی کرده است. سعید حاجیلو مدیر دایاموند اظهار کرد شرکت دایاموند در خارج از پاویون ایران حضور یافته است، اما به‌عنوان مدیر یک شرکت ایرانی با پاویون ایران همکاری داشته و در این پاویون حضورداشته است. وی که در دوره قبلی نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی هم در این نمایشگاه شرکت کرده بود، معتقد است نمایشگاه امسال نسبت به دوره قبل ازلحاظ بازدیدکننده خلوت‌تر بود و به‌رغم حضور نمایندگان برندهای معتبر در این نمایشگاه، بازدیدکننده زیادی از آن دیدن نکردند.
وی بابیان اینکه قرار بوده پاویون ایران بزرگتر ازآنچه در این دوره برپا شد، برگزار شود، به وضعیت اقتصادی کشور و افزایش چشمگیر هزینه غرفه گذاری اشاره کرد و گفت: «خیلی از شرکت‌هایی که برای حضور در نمایشگاه دبی در پاویون ایران ثبت‌نام کرده بودند، به دلیل افزایش هزینه‌ها از شرکت کردن در این دوره نمایشگاه انصراف دادند؛ زیرا توان مالی برای حضور در این رویداد مهم را نداشتند و متأسفانه پاویون ایران کوچک‌تر از دوره قبل برگزار شد. اما به‌هرحال نسبت به وضعیت بغرنج اقتصادی، حضور قابل قبولی از سوی چاپخانه‌داران ایرانی مشاهده شد.»
وی با اشاره به تفاوت زیاد بین کیفیت برگزاری نمایشگاههای ایرانی و خارجی تأکید کرد: آنچه در ایران به‌عنوان نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی رخ می‌دهد ازنظر کیفی و کارآمدی کمتر از یک‌دهم نمایشگاه دبی است.»
درس‌هایی برای نمایشگاههای داخلی
سعید بهنام‌جو مدیر سلطان چاپ که به‌عنوان بازدیدکننده در نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی شرکت کرده بود در گفتوگو با ماهنامه صنعت چاپ گفت: قصد خرید دستگاه تیغ‌زنی داشتم و در این نمایشگاه اطلاعات مفیدی دراین‌باره کسب کردم. همچنین مذاکراتی در این نمایشگاه برای خرید دستگاه انجام دادم. وی راجع به نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی دبی ۲۰۱۹ و مشاهداتش از محتوای فناوری این نمایشگاه و نحوه برگزاری آن تصریح کرد: ماشین‌آلات جدید و خوبی در این نمایشگاه بود و هماهنگی جالبی بین حوزه‌های مختلف چاپ وجود داشت؛ چیزی که متأسفانه در ایران یافت نمی‌شود. در نمایشگاههای ایران غرفه‌ها را به هر متقاضی که دلشان بخواهد واگذار می‌کنند؛ متأسفانه در کنار تولیدکننده تجهیزات چاپ، تولیدکننده سررسید قرار دارد. حضور ناهمگن غرفه‌ها موجب شده بازدیدها هم ناهمگن و غیر‌تخصصی باشد و این باعث ناکارآمدی نمایشگاه می‌شود. در نمایشگاه دبی اما نظم و ترتیب وجود داشت و غرفه‌هایی که در کنار هم قرار داشتند، کاملاً همگن بودند.
وی درباره مسائل رفاهی و جانبی نمایشگاه هم اعلام رضایت کرد و گفت:« دوره‌های آموزشی خوبی برگزار شد که به دلیل کمبود وقت نتوانستم در آنها شرکت کنم.»
