چاپ مستقیم روی فیلم (DTF) یا چاپ مستقیم روی پوشاک (DTG)
چاپ دیجیتال روی پوشاک بر سر دوراهی
چاپ دیجیتال روی پوشاک در سال‌های اخیر پیشرفت و توسعه فراوانی کرده است. در مقاله‌ای که می‌خوانید انواع روش‌های چاپ دیجیتال روی پوشاک معرفی شده و سمت و سوی این صنعت مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است.
در حال حاضر دو روش اصلی برای چاپ روی پوشاک معمول است. یک روش مستقیم روی فیلم یا
DTF (Direct To Film Printing) و دیگر مستقیم روی پوشاک یا
DTG) Direct To Garment Printing) است. هر دو روش مزایا و معایبی دارند و انتخاب یکی از این دو روش چالش‌برانگیز است.
چاپ DTF چیست؟
چاپ DTF روش نسبتا جدیدی است که این روزها هر چه بیشتر طرفدار پیدا می‌کند. در این روش رنگ‌ها با دقت و با جزئیات بهتری چاپ می‌شوند، دوام چاپ بیشتر است و ظاهر بسیار خوبی نیز دارد، دیگر مزایای روش DTF هزینه پایین‌تر تولید، گزینه‌های بیشتر رنگ و قابلیت چاپ روی پوشاک تیره و روشن است. این روش همچنین برای چاپ روی موادی مثل پلی‌استر، کتان، نایلون و پشم مناسب است.
در روش DTF ابتدا طرح روی یک فیلم ترانسفر از جنس PET با استفاده از مرکب‌های آب‌پایه چاپ می‌شود. سپس یک لایه کوتینگ با استفاده از پودر چسب روی مرکب افشانده می‌شود. در آخر طرح با استفاده از یک پرس گرمایی روی پارچه منتقل می‌شود.
با اینکه این روش چاپ به نظر زمان‌بر می‌رسد و از مراحل مختلف تشکیل شده است، زمان چاپ تنها به چند دقیقه برای هر لباس محدود می‌شود.
چاپ DTG چیست؟
در روش DTG، طرح مستقیم روی پوشاک چاپ می‌شود. مرکب مستقیما روی پوشاک و پارچه با استفاده از فناوری جوهرافشان منتقل می‌شود. کیفیت این نوع چاپ نیز بالاست. چاپ DTG نرم است، هوا را عبور می‌دهد و بسیار بادوام است. در این روش ابتدا سطح پوشاک (پارچه) آماده‌سازی می‌شود تا مرکب روی پارچه بچسبد. سپس لباس روی بستر چاپی چاپگر قرار داده شده و مرکب آب‌پایه روی آن افشانده می‌شود. در مرحله آخر، مرکب خشک و تثبیت (cure) می‌شود تا دوام چاپ زیاد شود.
مهم‌ترین مزیت این نوع چاپ قابلیت چاپ هر لباس به صورت تکی است و نیاز به تنظیم چاپگر و آماده‌سازی نیست. تنها ظرف چند دقیقه با استفاده از این روش می‌توان روی یک تی‌شرت طرحی را چاپ کرد. این روش چاپی نیز کم‌هزینه است. روش DTG برای چاپ روی پارچه‌هایی از جنس پنبه‌ای و نخی، بامبو و دیگر مواد طبیعی مناسب است.
برای تولید چاپی به صورت on-demand (درخواستی) معمولا از این روش چاپی استفاده می‌شود. ماشین‌آلات چاپ هیبرید DTF/DTG نیز در بازار موجود هستند که هنوز چندان فراگیر نشده‌اند. در سال‌های اخیر روش DTF طرفداران بیشتری پیدا کرده است و به نظر می‌رسد این روش در سال‌های آینده به فرایند غالب در چاپ پوشاک تبدیل شود. با این حال بسیاری از متخصصان معتقدند روش DTF برای چاپ تصاویر و طرح‌های گرافیکی کوچکتر مثل لوگو روی تی‌شرت، چاپ یک طرح روی کلاه، کیسه و کفش‌های ورزشی و اقلام دیگر مناسب‌تر است. در حالی که چاپ DTG حس و حال طبیعی‌تری دارد و پوشاک می‌توانند از ورای آن تنفس کنند زیرا مرکب جذب تار و پود پارچه می‌شود. در چاپ DTF مرکب روی الیاف می‌نشیند و حس و حالی پلاستیکی دارد و از آنجایی که تنفس‌پذیر نیست و شخص در لباس احساس آسایش ندارد و برای خیلی‌ها خرید جذابی نخواهد بود.
در نگاه مثبت، به فرایند DTF، می‌توان گفت: مرکب کمتری مصرف می‌کند، تجهیزات آن معمولا ارزان‌تر هستند و از آن می‌توان برای چاپ روی انواع پارچه‌ها استفاده کرد. همچنین این چاپ بسیار بادوام است. از سوی دیگر، شما می‌توانید به عنوان مثال روی یک ورق فیلم از لوگوهای گوناگون
چاپ کنید و بر اساس سفارش
(on-demand) هر لوگو را که خواستید روی یک تی‌شرت یا پوشاک به صورت تکی چاپ کنید.
به همین خاطر از لحاظ تولید چاپی بسیار کاربردی و مناسب است. یکی از موارد استفاده به عنوان مثال، نمایش قابلیت‌های DTF در نمایشگاه‌های تخصصی است. جایی که شما می‌توانید به بازدیدکنندگان نشان دهید چگونه تصویر روی فیلم چاپ می‌شود و سپس یک تی‌شرت یا کلاه یا اقلام دیگر چاپ کنید و به عنوان هدیه به بازدیدکنندگان بدهید.
بسیاری از این عملیات چاپ در نمایشگاه که به‌طور زنده انجام می‌شود، بسیار جالب است. با این حال در بسیاری از این موارد تنها آماده‌سازی فایل طرح که به صورت معکوس روی فیلم چاپ می‌شود و پس از مرکب‌زنی روی فیلم به نمایش در می‌آید ولی دو مرحله دیگر (یعنی پاشیدن پودر پلی‌آمید که نقش چسب را بازی می‌کند و مرحله حرارت دادن فیلم) نشان داده نمی‌شوند.
هنگامی‌که بیشتر در مورد روش DTF کندوکاو می‌کنید، متوجه می‌شوید آن چنان هم که به نظر می‌رسد ساده و آسان نیست. برخی از سازندگان تجهیزات DTF پیشنهاد می‌کنند فیلم آغشته به مرکب خیس را درون یک دستگاه شیکر (Shaker) قرار داده تا از طریق لرزش پودرهای اضافی از روی فیلم زدوده شوند. در مرحله نهایی به یک کوره برای پخت پودر روی فیلم نیاز است. تمام این مراحل از لحاظ اقتصادی می‌تواند مقرون به‌صرفه باشد. ولی کلیه فرایند را باید در نظر گرفت. مثل بسیاری از کاربردهای چاپی خرید چاپگر تنها اولین قدم است.
آیا پودر پلی‌آمید سمی است؟
این پرسش را به این خاطر مطرح کردیم که برخی از تولیدکنندگان پوشاک که به روش DTG کار چاپ را انجام می‌دهند، از آوردن سیستم‌های DTF به کارگاه خود سر باز زده‌اند زیرا گمان می‌کنند ذرات پودر پلی‌آمید را در هنگام فرایند نمی‌توان کنترل کرد و ممکن است استنشاق این ذرات سلامت کارگران و کارمندان شرکت را به خطر بیندازد. به همین خاطر در صورت سفارش کار چاپی به روش DTF آن را برون‌سپاری می‌کنند.
بر اساس پژوهشی که در ابتدای سال جاری میلادی توسط کتابخانه ملی دارو (National Library of Medicine) انجام شده است، این مورد می‌تواند واقعیت داشته باشد. بر اساس پژوهش و آزمایش این نهاد بر روی موش‌ها، پودر پلی‌آمید می‌تواند مضر باشد. علاوه بر افزایش فشار خون، عوارض دیگر مثل گشادی مردمک چشم و بسته شدن شریان رحم را نیز به دنبال دارد. از سوی دیگر بر اساس این گزارش پژوهشی، استنشاق نانوذرات پلی‌آمید باعث عوارض تورمی، تحریک غدد درون‌ریز و مشکلات قلبی عروقی نیز می‌شود. این یافته‌های جدید باعث می‌شود تا درک بهتری از سمی بودن ذرات پلاستیک پیدا کنیم.
این یکی از مواردی است که هنگام مذاکره با سازندگان دستگاه‌های DTF و دیگر متخصصان، قبل از اینکه دستگاه DTF را وارد چاپخانه خود بکنید باید در نظر بگیرید. در عین حال برخی از سازندگان در حال توسعه و ساخت دستگاه DTF بدون پودر هستند. در این تجهیزات به جای پلی‌آمید از چسب مایع استفاده می‌شود.
چالش‌های دیگر
شرکت پژوهشی WTIN که مقر آن در انگلیس است، در مورد استفاده از تجهیزات DTF چالش‌های دیگری را نیز مطرح می‌کند که یکی از آنها ویسکوزیته مرکب سفید است. بر اساس مقاله‌ای که به تازگی این شرکت منتشر کرده، بسیاری از سخت‌افزارهای DTF برای استفاده مرکب سفید سازگار شده‌اند (مثل هم‌زدن مرکب و به جریان انداختن مجدد آن). با این حال از جنبه توسعه و ساخت، مرکب باید به گونه‌ای ساخته شود که دارای “خاصیت ته‌نشین شدن نرم” باشد. یعنی اینکه رسوب نرم مرکب در مخزن ته‌نشین شود، به گونه‌ای که بتوان آن را بار دیگر وارد مایع مرکب کرد. فرمولاسیون ضعیف مرکب باعث می‌شود رسوبات آن، سخت و ضخیم شوند به گونه‌ای که نتوان آن را بار دیگر در مرکب مایع پراکنده کرد. در چنین حالتی رسوبات در نهایت وارد هد چاپگر شده و ایجاد گرفتگی در نازل می‌کنند. البته مرکب سفید همواره با چالش روبه‌رو بوده است و همانگونه که WTINSS در مقاله خود به آن اشاره می‌کند، بیشتر سازندگان این نوع چاپگر، سیستم هم‌زن و به جریان انداختن مجدد را برای حل این معضل در تجهیزات خود به کار گرفته‌اند.
و اما دستگاه‌های هیبرید
اگر شما قصد دارید وارد عرصه DTF یا DTG شوید، احتمالا خرید یک دستگاه هیبرید تصمیمی منطقی‌تر است. زیرا با استفاده از یک ماشین می‌توانید از هر دو فرایند چاپی بهره‌مند شوید. اگر شما تولیدکننده تابلوها و بنرهای پارچه‌ای تبلیغاتی هستید، استفاده از ماشین‌های هیبرید می‌تواند یک گام منطقی باشد زیرا شما از قبل، در چاپ روی پارچه تجربه و تخصص دارید و مشتریانی نیز دارید که می‌توانید این خدمات اضافی را به آنها ارائه دهید؛ مشتریانی که احتمالا این خدمات را از شرکت دیگری می‌گیرند.
