تاثیر طرح صیانت از فضای مجازی بر صنعت چاپ و بستهبندی
آرش نیکدست، کارشناس ارشد مدیریت صنایع چاپ و مدیریت کسب و کار و همچنین عضو انجمن علمی بازاریابی ایران از جزئیات « طرح صیانت از فضای مجازی» و همچنین وضعیت کسب و کارها بهویژه در عرصه صنعت چاپ با اجرایی شدن احتمالی این طرح، سخن گفت و به پرسشهای مطرح شده از سوی شرکتکنندگان، پاسخ داد. این برنامه در سهشنبه ۱۹مردادماه از صفحه ماهنامه صنعت چاپ، به صورت زنده منتشر شد.
این طرح صیانت دقیقا چیست؟
طرح صیانت از فضای مجازی از حدود ۳سال پیش، مطرح شد و همه پیگیریها و بررسیهای این طرح تقریبا، مخفیانه بوده است. تا بیست روز پیش که بهطور علنی مطرح شد. خلاصه این طرح در یک کلام، جمعآوری اینترنت است. یعنی چیزی یا بستری که ما الان بهراحتی از آن استفاده میکنیم بعد از تصویب این طرح، دیگر موجود نخواهد بود. طبق آمار حدود ۷۰درصد از پهنای اپراتورهای همراه، توسط ۳برنامه تلگرام، اینستاگرام و واتسآپ استفاده میشود، این حجم دیتای قابل توجهی است که جابهجا میشود و قرار است این برنامهها بومیسازی شوند. قرارنیست چیزی دقیقا فیلتر شود بلکه قرار است از سرعت آنها کاسته شود و درنهایت مسدود شوند. این طرح، سرعت این اپلیکیشنها را کاهش میدهد بهطوری که درنهایت پیامها با تاخیر مواجهه می شوند و درست منتقل نمیشوند.
درصورتی که این طرح اجرایی شود آیا امکان دارد، برنامههای داخلی و مشابه همین پیامرسانها جایگزین شوند؟
بله احتمال دارد اپلیکیشنهای جایگزین روی کار بیایند، اما امکان ارتباط از همان طریق با مخاطبین در خارج از کشور ممکن نخواهد بود. یعنی این اپلیکیشنی که جایگزین میشود تنها در داخل کشور پاسخگوی نیازهای ما خواهد بود. شما دیگر نمیتوانید به دوستان یا اعضای خانوداه خود در خارج از کشور پیامی بفرستید. گفتنی است که برنامههایی که جایگزین میشوند پهنای باند بیشتری از اینترنت را میتوانند استفاده کنند برای مثال اینستاگرام اصلی، تنها ۵درصد از پهنای باند را استفاده خواهد کرد که عملا مخاطب را برای استفاده از آن خسته میکند. و اپلیکیشنهای خارجی تنها درصورتی که شرکتهایی در ایران تاسیس کنند و تعهد دهند که دیتای کاربران ایرانی را به خارج از کشور منتقل نکنند، میتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. اما چنین چیزی غیرممکن است چراکه بازار ایران برای این اپلیکیشنها دربرابر بازار بینالمللی اهمیتی ندارد. ما تجربه استفاده از برنامههای مختلفی داشتهایم که درفضای باز رقابتی فعالیت کردهاند و موفقیت چندانی هم نداشتهاند. البته مردم مجبور میشوند این اپلیکیشنها را نصب کنند. درصورتی که این طرح، اجرایی شود طبق بازه زمانی تعیین شده (۶ماه تا یکسال)، اپلیکیشنهای داخلی مثل اینستاپلاس که الان در حال طراحی است، ساخته میشوند. بازهم تاکید میکنم درصورتی که این طرح، اجرایی شود امکان انتقال دیتا به کاربران خارج از کشور وجود نخواهد داشت.
کمی بیشتر از ابعاد اجتماعی این طرح، برای ما بگویید. تاثیری که علاوه بر کسب و کارها در روابط اجتماعی و روزمره مردم خواهد گذاشت؟
یک بخش ماهیت و روح این طرح است و یک بخش دیگر، اجرائیات این طرح است. روح این طرح، اشکال دارد کسی که نخواهد از این طرح تبعیت کند، اگر مجرم شناخته شود، جریمه میشود. برای مثال شما اگر یک دانشجو یا استاد دانشگاه باشید، برای استفاده از اینترنت و بقیه برنامهها باید احراز هویت شوید و بعد به شما یک فیلترشکنی خواهند داد که تنها بتوانید از یک سِری سایت علمی مشخص استفاده کنید. این راهم باید درنظر بگیریم که همه ما به یک سبک زندگی با اینترنت عادت کردهایم و با ما عجین شده است. در همین داستان کرونا، خیلی از ما روابط مان با خانوادهمان را از همین طریق مجازی حفظ کردهایم. جدا از آن کسب و کارهای بسیاری هستند که از کار، بیکار خواهند شد و افرادی که بهویژه دردوران کرونا به این شکل کسب و کار روی آوردهاند، آسیب خواهند دید.
چه اتفاقی برای کسب و کارهای چاپی میافتد؟
درحال حاضر بسیاری از دوستان ما هستند که مشغول سرمایهگذاری و کار در حسابهای اینستاگرام مجموعههای خود هستند که خیلی به پیشرفت کارشان کمک میکند. اما اگر این طرح اجرا شود دیگر این امکان وجود ندارد و تبلیغات در این اپلیکیشنها و فضاها جرم محسوب میشود. درحال حاضر هم بسیاری از بزرگان کسب و کارهای آنلاین در ایران مثل دیجیکالا، اسنپ و دیوار مخالفت خود را بیان کردهاند. اصلا سوال اینجاست که چرا این طرح باید تا این اندازه مخفیانه بررسی شود؟ بهتر است قوانینی وضع شود که هم به نفع حکمرانی باشد و هم دولتهای ما. درحال حاضر بسیاری از دوستان ما هستند که همچنان به روش سنتی خود در اداره مجموعههای شان پایبند هستند اما خیلی از فعالان صنعت چاپ، الان وارد فضای وب شدهاند و درحال استفاده از آن برای فروش محصولات، تبلیغات و سفارشات هستند. ناگفته نماند که اگر طرح اجرا شود و یک واحد صنعتی بدون احراز هویتی از درگاههای وبسایتهایشان، داده وارد کند باید مالیات پرداخت کند این در صورتی است که حجم دادههای شما از میزان معین شده بیشتر شود. و درنهایت باید بگویم برای رنکینگ و سئوی جهانی برندها و محصولات شما، از بین خواهد رفت و فقط در جستجوگرهای داخلی، امکان بالا آمدن وجود خواهد داشت که تازه این هم امکان بزرگی نیست چون رقابتی برای بهتر شدن و بالا آمدن در موتورهای جستجوگر وجود نخواهد داشت و ممکن است شما بتوانید با پرداخت هزینهای به صاحبان این جستجوگرهای داخلی، سئو یا رتبهای را برای خود خریداری کنید.