بسته‌بندی کارتنی بازاری ۴۰۰ میلیارد دلاری که نیازمند استانداردهای جدید
مرور تجربه یک شرکت فروش انلاین در طراحی اختصاصی کارتن برای ارسال محموله‌ها
تجارت الکترونیک (E-Commerce) به سرعت در حال رشد است و باید هر چه بیشتر روی نیازهای بسته‌بندی مشتریان تمرکز کند. (در کشور خودمان ببینید در دیجی‌کالا هر روز چه تعداد کارتن ریز و درشت برای ارسال کالاهای خریداری شده، مصرف می‌شود!) جابه‌جایی و نقل و انتقال کالا برای تجارت الکترونیک با فروشگاه‌ها تفاوت فراوان دارد. به همین خاطر به نظر می‌رسد باید راه‌حل‌های خاص خود را نیز داشته باشد.
در مقاله‌ای که می‌خوانید دیوید زوانگ متخصص باسابقه صنعت چاپ و از دبیران تحریریه WhatTheyThink.Com به بررسی این راه‌حل‌ها پرداخته است.
نویسنده: دیوید زوانگ
گروه پژوهش
پیش‌زمینه
بازار بسته‌بندی کارتنی در سال ۲۰۲۲ ارزشی معادل ۲۷۶ میلیارد دلار داشته و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۲ ارزش آن به ۵/۴۱۰ میلیارد دلار برسد. بر اساس مطالعات شرکت پژوهشی Presence Research رشد این بازار تا سال ۲۰۳۲ معادل ۱/۴ درصد خواهد بود. در عین حال بیشتر رشد بسته‌بندی کارتنی مدیون رشد بازار E-Commerce است که به سهم خود ۸۷/۱۵ درصد رشد سالانه دارد. ارزش این بخش از بازار بسته‌بندی کارتنی تا سال ۲۰۲۷ به ۸۵۶/۹۸ میلیارد دلار خواهد رسید. ارزش بازار بسته‌بندی کارتنی برای تجارت الکترونیک در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۴/۳۵ میلیارد دلار بوده است. تجارت الکترونیک به سرعت در حال رشد است، به همین خاطر باید همگام با نیازهای بسته‌بندی مشتریان کالا، خود را هماهنگ کند.
بسته‌بندی کارتنی (مقوای کنگره‌ای) برای حفاظت از کالا در حین حمل‌ونقل از محل تولید کالا تا جایی که به دست مشتری می‌رسد، ضروری است. با بیش از صد سال سابقه برای حمل‌ونقل کالا به فروشگاه‌ها و مراکز خرید، حالا بسته‌بندی کارتنی در حوزه تجارت الکترونیک به سرعت در حال رشد است، در حالی که تجربه زنجیره تامین برای تجارت الکترونیک تنها سابقه‌ای ۲۰ ساله دارد و بیشتر این سابقه هم مربوط به ۱۰ سال اخیر می‌شود.
جابه‌جایی و حمل‌ونقل کالا در حوزه تجارت الکترونیک با فروشگاه‌ها تفاوت اساسی دارد و به نظر می‌رسد برای بسته‌بندی E-Commerce راه‌حل‌های خاص این حوزه تجاری باید ارائه شود. یکی از شرکت‌هایی که تصمیم گرفته با این چالش‌ها روبه‌رو شود، شرکت DS Smith است. این شرکت یکی از بزرگترین چاپخانه‌ها و تولیدکنندگان بسته‌بندی الیاف‌پایه (کاغذی و مقوایی) دوستدار محیط‌ریست در اروپا و آمریکاست که علاوه بر تجهیزات چاپ و تکمیلی، تجهیزات و ماشین‌آلات کاغذسازی و بازیافت نیز دارد. این شرکت بسته‌بندی‌های صددرصد قابل‌بازیافت می‌سازد و سایت‌های تولیدی متعددی در ۳۷ کشور جهان از آسیا تا اروپا و آمریکا دارد.
این شرکت توسط دو پسر عمو با نام‌های دیوید گابریل اسمیث و دیوید سولومون اسمیث در سال ۱۹۴۰ برای تولید و چاپ جعبه‌های مقوایی پایه‌گذاری شد. سهام این شرکت برای اولین بار در دهه ۵۰ در بازار بورس لندن عرضه شد. از آن زمان تاکنون DS Smith به رشد ارگانیک از طریق خرید شرکت‌های دیگر ادامه داده است و در دسامبر سال ۲۰۱۷ سهام این شرکت در شاخص ۱۰۰ بورس اوراق بهادر فاینشنال تایمز (FTSE100) ثبت شده است. این شاخص بازار سهام از ۱۰۰ شرکت بورس لندن با بالاترین ارزش بازار است. در سال ۲۰۲۲ درآمد این شرکت حدود ۸ میلیون پوند انگلیس بود. تعداد کارمندان آن نزدیک به ۳۰ هزار نفر است.
نسل جدید بسته‌بندی E-Commerce
شرکت DS Smith تصمیم گرفت به نگرانی‌های فزاینده‌ای که از طرف سایت‌های E-Commerce و تولیدکنندگان FMCG (کالاهای زودمصرف) مطرح می‌شد، پاسخ دهد. این دسته از مشتریان بسته‌بندی نیاز به بسته‌بندی ویژه خود داشتند. آنها تصمیم گرفتند با مشتریان تعامل کرده و با آنها صحبت کنند تا از این طریق راه‌حل‌های مناسب برای رفع مشکلات پیدا شود. آنها پی بردند که روش‌های معمول پیشین برای تست بسته‌بندی -که بر اساس ردگیری چند بسته‌بندی نمونه صورت می‌گرفت- بهترین راه برای کسب اطلاعات مورد نیاز جهت حل مشکلات نیست. بر اساس آن سناریو، شما امیدوار بودید که یک نفر که بسته را دریافت می‌کند، از آن عکس بگیرد؛ آن را از کامیون یا ون برداشته و همه جنبه‌های آن را وارسی کند. ولی نتایج به دست آمده چندان رضایت‌بخش نبود، زیرا مثلا از میان ۱۰ جعبه، دو تا خرد شده بود و بقیه سالم بودند.
متخصصان DS Smith می‌خواستند درک بهتری پیدا کنند، ولی در فاصله بین خروج بسته از مرکز تولید تا رسیدن آن به مقصد نکات نامعلوم و ناشناخته‌ای وجود داشت. اگر نیازهای زنجیره تامین فروشگاه‌هایی را که تولیدات FMCG عرضه می‌کنند، در نظر بگیرید، یک مشتری ممکن است بگوید من یک پالت که روی آن ۶ ردیف کارتن، هر کدام به وزن چندین کیلو، دریافت کردم، آنگاه شما دقیقا متوجه می‌شوید به چه سطحی از کارایی نیاز دارید و پی می‌برید که این پالت که در یک محیط مجهز به سیستم خنک‌کننده برای دو هفته انبار می‌شود، چه مسافتی را طی می‌کند و موارد دیگر.
سپس می‌فهمید که به چه میزان از مقاومت کارتن در برابر فشار عمودی نیاز دارید و درک درستی از پارامترها پیدا می‌کنید. ولی در یک فروشگاه اینترنتی، کالا تنها هنگامی که خریداری می‌شود، از انبار بیرون می‌آید و ممکن است جعبه به پهلو افتاده باشد. در این حالت ۵۰ درصد از کل کارایی کارتن را از دست می‌دهید. اضافه کردن کاغذ و دیگر مواد برای پر کردن فضای خالی بین کالا و بسته‌بندی، باعث افزایش استحکام بسته‌بندی نمی‌شود.
چند سال پیش متخصصان DS Smith به این نتیجه رسیدند که باید عمیق به مساله بنگرند، به همین خاطر سراغ فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های معمولی رفتند. گاوین مونس مدیر اجرایی این پروژه و از متخصصان سابق DS Smith میگوید: “کارخانه ما طی ۱۵ ماه گذشته با همه توان فنی خود برای یکی از بزرگترین فروشگاه‌های اینترنتی اروپا کار کرده است. آنچه در طول این ۱۵ ماه یاد گرفتیم، کاملا تصور ما را در مورد آنچه ارزش یک بسته‌بندی را تعیین می‌کند، تغییر داد. نیازهای تجارت الکترونیک و سرعت حرکت آن با راه‌حل‌های کپی‌برداری‌شده از سیستم زنجیره تامین فروشگاه‌های معمولی و غیر اینترنتی، هماهنگی ندارد. ما باید همگام با نیازهای تجارت الکترونیک حرکت کنیم. ما باید راه‌حل‌های متکبرانه‌ای ارائه دهیم. به همین خاطر ما کل فرایند تولیدی خودمان را مورد پرسش قرار دادیم.”
نگاهی نو
متخصصان DS Smith پنج نوع از بلاهایی را که ممکن است سر کالا و بسته‌بندی در زنجیره تامین E-Commerce بیفتد، شناسایی می‌کردند؛ سقوط آزاد، ضربه، لرزش ناگهانی (شوک)، خرد شدن و تکان خوردن. این یافته‌ها کمک فراوانی کرد، زیرا این متخصصان هرگز یک نقطه شروع برای حرکت نداشتند. هنگامی که درخواست یک مشتری دریافت می‌شد، آنها درک کاملی از زنجیره تامین برای شناسایی جزییات آنچه اتفاق افتاده و در کدام نقطه از زنجیره تامین رخ داده است، نداشتند. به همین خاطر آنها یک نقشه کامل از کل زنجیره تامین تهیه کردند. این نقشه شامل نقاط تماس مختلف و نحوه‌ای که این نقاط به یکدیگر پیوند می‌خورد، می‌شد.
سپس آنها این اطلاعات را به آزمایشگاه‌های تست منتقل کردند. از آنجایی که متخصصان اکنون نگاه تازه‌ای به موارد مختلف پیدا کرده بودند، آنها یک آزمایشگاه ویژه در یکی از مراکز تولیدی کوچک خود برپا کردند. آنها از مشتریان خود دعوت کردند با کالا و بسته‌بندی خود به آزمایشگاه بیایند و با چشم خود تاثیر دستاوردهای آزمایشگاه را که بر اساس درک جدیدی از نقل و انتقال در زنجیره تامین E-Commerce به دست آمده بود، ببینند. سپس در همان آزمایشگاه همکاری خود را با مشتری آغاز کرده، طراحی را در حضور خود او انجام دهند. در این صورت مشتریان اطلاعات خود را با آنها در میان می‌گذاشتند و در مورد نقاط آزاردهنده (Pain Points)در طول زنجیره تامین و نحوه اجتناب از آنها، بحث و گفت‌و‌گو می‌کردند. این روش آنقدر طرفدار پیدا کرد که آزمایشگاه کوچک جوابگوی تقاضاها نبود. از این رو DS Smith چندین مرکز آزمایشگاهی با نام PackRight Centers، مجهز به سیستم تهویه مطبوع در بریتانیا و اروپا تجهیز کرد. از آن زمان تاکنون چندین PackRight Centers در سراسر جهان از جمله آمریکا راه‌اندازی شده است. در این مراکز مشتریان و متخصصان صنعت تولید کارتن گرد هم می‌آیند و تجارب خود را با یدگیر به اشتراک می‌گذارند.
متخصصان DS Smith یک فرایند کاملا جدید ارائه کردند که نقطه شروع آن مصاحبه وگفت‌وگو با مشتریان در مورد نقاط آزاردهنده بود. به این منظور که قبل از آمدن مشتریان به آزمایشگاه درک درستی از مشکلی که باید حل کنند، به دست آورند. یکی از مهم‌ترین مزایای این روش در مقایسه با روش‌های تست گذشته این است که به جای فرستادن و دریافت کردن نمونه بسته‌ها که می‌توانست چندین هفته به طول بیانجامد، نتایج تست را می‌توان بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت به دست آورد و به مشتری ارائه داد و به سرعت نقاط آزاردهنده را شناسایی کرد. آنها می‌توانند تفکرات، تجارت و داده‌ها را با یکدیگر تبادل کنند. مشتریان می‌توانند محصولات و کالاها را با خود به آزمایشگاه آورده و طرح اصلی بسته‌بندی را در ظرف یک یا دو ساعت دریافت کنند. آنها می‌توانند پروتکل سقوط آزاد کالا را عملا انجام دهند و با چشمان خود نتیجه تست را ببینند. هیچ چیز بهتر از اینکه مشتری عملا با چشمان خود کارآیی بسته‌بندی را ببیند، نیست.
تداوم یادگیری
افراد زیادی در بازار هستند که می‌گویند فلان بسته‌بندی برای شیشه‌های نوشیدنی و یا هر چیز دیگر ایده‌آل است، ولی هیچ چیز بهتر از این نیست که مشتری با چشمان خود ببیند چگونه یک بسته تکان‌ها و ضربه را بدون اینکه به کالا صدمه‌‌ای برسد، جذب می‌کند. از طریق این فرایند متخصصان DS Smith و مشتریانشان چیزهای زیادی در مورد موارد مختلف (مثل انتقال لرزش‌های ناگهانی به کالا و یا اینکه اگر بسته‌بندی بیش از حد محکم و بی‌انعطاف باشد، ممکن است کالای درون آن بشکند)، یاد گرفته‌اند. بسته، شوک را جذب کرده و آن را به کالا منتقل می‌کند. مونس میگوید: “حرکت بالقوه در یک بسته‌بندی کنترل‌نشده می‌تواند مخرب باشد، ولی از طریق حرکت کنترل‌شده، مانند کاهش شتاب لرزشی، شما می‌توانید نقاط ضربه‌گیر درون بسته‌بندی ایجاد کنید.”
اکنون مشتریان با آغوش باز از متخصصان بسته‌بندی استقبال می‌کنند. مونس میگوید: “حالا مشتریان می‌گویند شما متخصص بسته‌بندی هستید و آنها می‌خواهند که نه تنها در تولید بسته‌بندی، بلکه در کل زنجیره تامین به آنها کمک کنید. ما سراغ مشتریان می‌رویم و به آنها نشان می‌دهیم طراحی چگونه انجام شود. ما با استفاده از دوربین، فیلم‌های ویدیویی تهیه کرده و به آنها نشان می‌دهیم که این نوآوری‌ها چگونه باید انجام شود. اگر مشتریان نتوانند افرادی را که در بسته‌بندی کردن کالا فعالیت دارند با خود همراه کنند، کار انجام نمی‌شود. پس آنها و کسانی که در زنجیره تامین نقش دارند نیز باید در جریان این نوآوری‌ها قرار بگیرند. به‌عنوان مثال شما نمی‌توانید یک دسته کارتن خالی آماده بسته‌بندی (Blank) را خیلی بزرگ بسازید، زیرا میزهایی که بلنک‌ها روی آن قرار می‌گیرند، ابعاد و فضای کوچکی دارند. از این رو شما باید آگاه باشید که مشتریان میزهای بسته‌بندی نسبتا کوچکی در محل کار خود دارند و شاید نیاز به یک ایستگاه چسب‌زنی اتوماتیک و موارد دیگر نیز داشته باشند. در انتها، کل زنجیره تامین باید بخشی از راه‌حل باشد و شما باید با مشتریان ارتباط داشته باشید و با آنها همکاری کنید تا بتوانید یک راه‌حل جامع ارائه دهید.”
تکلیف هزینه/فایده چه می‌شود؟
بر اساس گفته مونس چالش‌های روش‌های کار، ریشه در محاسبه هزینه/فایده دارد. او میگوید: “در حال حاضر ما راه‌حلی ارائه کرده‌ایم که بیشتر به درد زنجیره تامین E-Commerce می‌خورد، ولی در عین حال با بهره‌گیری از دانش و بینشی که کسب کرده‌ایم، ورق کارتن کمتری استفاده می‌شود. در حقیقت این یک راه‌حل بسیار کارآمد است.”
با استفاده از این روش مشتریان به یک راه‌حل جدید که هزینه اضافی ندارد و کارایی بهتری هم دارد، دست پیدا می‌کنند. در حقیقت در برخی موارد میزان مصرف ورق کارتن تا ۷۵/۱۴ درصد کاهش پیدا کرده و کارایی زنجیره تامین ۳۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند. با در نظر گرفتن وضعیت فعلی جهان، مردم به دنبال راه‌حل های پایدار و دوستدار محیط‌زیست هستند و در عین حال به دنبال کاهش هزینه هم هستند. به همین خاطر DS Smith می گوید برای اینکه جای پای محکمی در نوآوری‌های E-Commerce پیدا کنیم، نباید هزینه بسته‌بندی را افزایش دهیم. باید هوشمندانه‌تر عمل کرد. پژوهش، توسعه و نوآوری ما را در این راه یاری می‌دهد.
