منبع: نشریه : Labels&Labeling
گروه پژوهش
بسته‌بندی انعطاف‌پذیر، با رشد سالیانه ۵ درصد، یکی پر سرعت‌ترین نرخ‌های رشد را در بین تمام بخش‌های چاپ دارد. خبر خوب برای آن دسته از تولید کنندگان لیبل که علاقه دارند به عرصه تولید بسته‌بندی انعطاف‌پذیر وارد شوند، این است که بازارها و عوامل رشد و پیشرفت در هر دوی این بخش‌های صنعت بسته‌بندی یکسان است. چون در اکثر موارد، مشتریانی که برای سفارش لیبل به چاپخانه سفارش می‌دهند، متقاضی بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر هم هستند.
مشتریان بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر همیشه به دنبال پیدا کردن راه حل‌های اثربخش و مقرون به صرفه تر هستند؛ تحویل سفارش سریع‌تر، چاپ اطلاعات متغیر و شماره زنی محصولات در خط تولید، چاپ بر اساس تقاضا و سفارشی و کاهش هزینه‌های تولید، همه فرآیند تولید تا تحویل سفارشات را اثربخش تر می‌کند، چیزی که تولیدکنندگان لیبل‌های پشت چسبدار، مدت‌هاست که از مزایای آن برخوردار هستند. روی آوردن چاپخانه‌های لیبل به تولید بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر، به این معنی است که این بسته‌بندی‌ها می‌توانند در زمان کوتاه‌تر و در حجم کوچک‌تر تولید شوند، و همچنین می‌توان از مزایای خط تولید چاپگرهای هیبریدی (دیجیتال – فلکسو) برای شخصی‌سازی، تولید نسخه‌های مختلف از یک نوع محصول و شماره زنی و چاپ اطلاعات متغیر بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر استفاده کرد. تنوع و کوچک‌تر شدن تناژ کارها به این معنی است که بسیاری از این نوع سفارشات، دیگر نمی‌تواند توسط ماشین‌های عریض فلکسو و گراوور چاپ شود و این فرصت برای ماشین‌های کم عرض و عرض متوسط، فراهم می‌شود که این قسمت از بازار رو به رو رشد را به دست بگیرند. چاپخانه‌های فرمت عرض کم و متوسط (مخصوصا با طیف بین ۴۳۰ تا ۴۵۰ میلی متر) دیجیتال و سنتی، می‌توانند هم برای خود و هم برای مشتریانی که برای چاپ بسته‌بندی انعطاف‌پذیر با ابعاد کوچک به مشکل برمی‌خورند، بازار تازه‌ای را ایجاد و هدایت کنند. علاوه‌بر این، در گذشته فرآیند تولید تا تحویل سفارش در چاپ‌های سنتی فلکسو فرمت عریض و گراور، تا ۴۰ روز طول می‌کشید، اما امروزه با چاپ دیجیتال و فلکسوی کم عرض، این مقدار به ده روز و کمتر رسیده است.
ماشین‌های چاپ کم عرض و عرض متوسط، از فناوری‌های مختلفی استفاده می‌کنند (ماشین‌های سروو درایو در فرمت‌های کم‌عرض) که می‌توانند به راحتی از پس چاپ و تولید محصولات با ابعاد کوچک‌تر بربیایند، فناوری سروو درایو، یکی از بزرگترین چالش‌هایی را که بازار چاپ فلکسو با آن رو به رو بوده است، یعنی اثر دنده بر روی چاپ (gear marking) را حل کرده است. همچنین فناوری‌های پیشرفته کنترل دما و ویژگی‌های رول کاغذ در ماشین‌آلات کم عرض، چاپ بر روی فیلم‌های ظریف و نازک را راحت‌تر و دقیق‌تر کرده است.
افزایش جمعیت طبقه متوسط و افزایش تقاضا برای محصولات زود مصرف در تمام زمینه‌ها، یکی از مهم ترین عوامل رشد بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر به حساب می‌آید. بازار اصلی بسته‌بندی انعطاف‌پذیر، صنایع غذایی و نوشیدنی، محصولات مصرفی خانگی، بسته‌بندی غذای حیوانات خانگی، لوازم بهداشتی و دارویی، خوراکی‌های آماده و نیمه‌آماده، محصولات کشاورزی و دانه‌ها، محصولات آرایشی، بهداشتی و مراقبتی است که اغلب این قسمت‌ها، می‌توانند توسط چاپخانه‌های کم عرض و متوسط لیبل، خدمات‌رسانی شوند. هدف از این کار، بیشتر از اینکه برای گسترش بازار و افزایش مشتریان چاپخانه‌های لیبل باشد، برای این است که نیاز مشتریان موجود را به بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر بر حسب تقاضا، سفارشی و شخصی سازی شده، برآورده کند و این امکان را برای آن‌ها فراهم بیاورد که از ارزش افزوده چاپخانه‌های لیبل برای این نوع محصول هم، بهره‌مند شوند.
خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها
برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که بسته‌بندی انعطاف‌پذیر غذا و نوشیدنی، هم در بخش خرده فروشی و هم سازمانی، ۶۰ درصد از سهم کل بسته‌بندی انعطاف‌پذیر تولیدی و ۸۰ درصد از سهم بازار را دربرمی‌گیرد. البته در این تحقیقات مشخص نشده که آیا لیبل‌های شرینک اسلیو هم در این درصد سهم دارند یا نه. و آیا گستره این تحقیقات، شامل کاربردهای صنعتی و سازمانی هم می‌شود یا نه.
جواب هرچه باشد، نشان می‌دهد که صنایع خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها، همان‌طور که در قسمت تولید لیبل، بزرگترین و بیشترین سهم را دارند، در بخش بسته‌بندی انعطاف‌پذیر هم به همین منوال هستند. همین موضوع، بهترین فرصت را برای چاپخانه‌های فرمت کم عرض و عرض متوسط فراهم می‌آورد. در واقع، افزایش تقاضا برای غذاهای آماده، دانه‌های خوراکی، دونات‌ها و اسنک‌ها، نسکافه و‌هات چاکلت‌های دارای بسته‌بندی‌های آماده، انواع شیرینی‌ها، کیک‌ها و چیپس‌ها، و در کل تمایل عادت‌های مردم جهان به سمت خوراکی‌های فوری، این بازار را از گذشته پر رونق تر و رقابتی تر کرده است.
بسته‌بندی‌های کیسه ای و بالشتکی انعطاف‌پذیر، از رایجترین انواع بسته‌بندی‌ها در بخش خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها هستند. قیمت پایین، امنیت و بهداشت بالا و هزینه‌های حمل و نقل پایین، از مهم ترین مزایای این نوع بسته‌بندی است. بسته‌بندی انعطاف‌پذیر در مقابل نفوذ رطوبت و اکسیژن، از محصول محافظت می‌کند و برای نگهداری از غذاهای پروسس شده و افزایش عمر آن‌ها، مفید است.
فیلم‌های پلاستیکی نازک که با حرارت بر روی اطری‌ها و ظروف شرینک می‌شوند هم از انواع بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر محسوب می‌شوند، که بیشتر برای محصولات تازه و زود مصرف به کار می‌روند. این فیلم‌ها که از نفوذ اکسیژن و دیگر آلودگی‌ها به محصول جلوگیری می‌کنند، اغلب شفاف هستند و محصول از پشت آن‌ها قابل مشاهده است تا مشتری بتواند قبل از خرید، میزان تروتازگی محصول را با چشم ببنید. از این نوع فیلم‌ها برای بسته‌بندی میوه و سبزیجات، انواع دسرها و انواع لبنیات استفاده می‌شود.
سلامت، بهداشت و مراقبت
محصولات آرایشی بهداشتی و مراقبتی هم محصولاتی هستند که در گروه بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر سهم عمده‌ای دارند. بسیاری از بسته‌ها، کیسه‌ها و بسته‌بندی‌های چندلایه انعطاف‌پذیر که با تنوع بالا چاپ می‌شوند، به کارخانه‌های محصولات آرایشی بهداشتی و بسته‌بندی انواع شامپوها، کرم و لوسیون، ژل، محصولات آرایشی و… فرستاده می‌شوند.
محصولات غیر خوراکی، محصولات خانگی و کشاورزی
بر اساس تحقیقات، ۱۰ درصد از تمام سهم بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر، متعلق به محصولات غیرخوراکی و کشاورزی است؛ شوینده‌های لباس و ظروف، انواع صابون‌ها، انواع محصولات مربوط به بهداشت آشپزخانه مثل تمیزکننده‌ها و پودرها، انواع آفت کش‌ها، کود و تقویت کننده‌های شیمیایی خاک، دانه‌های کشاورزی و غیره جزو این دسته از محصولات محسوب می‌شوند. البته بسیاری از این محصولات، در بسته‌بندی‌های بزرگ عرضه می‌شوند که توسط چاپخانه‌های فرمت کم عرض تولید نمی‌شوند. اما بسته‌بندی‌های کوچک‌تر که برای محصولات کوچک‌تر مثل بذرهای کشاورزی و صابون‌ها استفاده می‌شوند، توسط همین چاپخانه‌ها تولید می‌شوند.
کاربردهای صنعتی
تحقیقات نشان می‌دهد که تقریبا ۶ درصد از بسته بندهای انعطاف‌پذیر، برای مصارف صنعتی تولید می‌شوند که همین هم برای چاپخانه‌های لیبل، مخصوصا آن‌هایی که از قبل در بخش صنایع، مشتریان لیبل دارند، فرصت‌های خوبی فراهم می‌کند. کاربردهای صنعتی بسته‌بندی انطاف‌پذیر، شامل کیسه‌ها و بسته‌های روغن، مواد شیمیایی، انواع لاک و وارنیش، پودرها و بُراده‌های صنعتی وغیره می‌شود.
استفاده حداکثری از فرصت‌ها
همان طور که در این مقاله توضیح داده شد، چاپخانه‌های لیبل می‌توانند با وارد شدن به زمینه تولید بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر، طیف محصولات خود را گسترده تر کنند و با ترکیب دو فناوری فلکسو و دیجیتال، کیفیت چاپ بسته‌ها و کیسه‌های در ابعاد کوچک‌تر را بالا ببرند. امروزه چاپخانه‌های لیبل موفق و پیشرو، از تمام مزایای فناوری‌های فرمت کم عرض و عرض متوسط استفاده می‌کنند تا با پذیرش سفارشات بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر با کیفیت بالا و اندازه‌ها و مدل‌های مورد نیاز و سلیقه مشتری، زمان تحویل سفارش را هم کوتاه تر کرده و مدل تازه ای از خدمات رسانی به مشتری را ارئه دهند.
