جای خالی چاپ پارچه در جشنواره مد و لباس
۳۰۰ اثر مد و لباس بی‌حضور چاپ
یک هفته اواخر دی و اوایل بهمن در کاخ‌موزه هنرهای زیبای سعدآباد، یک‌هزار و سیصد اثر از طراحان مد و لباس ایرانی به نمایش گذاشته شد تا در دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر به رقابت بپردازند. پنجم بهمن نیز مراسم اختتامیه جشنواره با حضور وزیر ارشاد در تالار وحدت برگزار شد. در روز پایانی برگزیدگان جشنواره معرفی و تقدیر شدند. همچنین از ۲۹ ویژند (برند) در بخش «با افتخار ساخت ایران» تقدیر به عمل آمد.
علیرغم توسعه این جشنواره پس از دوازده دوره برگزاری، هنوز شناخت کافی از نقش صنعت چاپ در این حرفه به درستی شناخته نشده است و تأمین‌کنندگان و مجریان چاپ پارچه در این رویداد به چشم نمی‌آمدند.
وزیر فرهنگ در مراسم اختتامیه جشنواره مد و لباس از برگزاری بین‌المللی جشنواره مد و لباس با حضور بیش از ۲۰ کشور جهان در شیراز در سال آینده خبر داد. باشد که در دوره‌های بعدی شاهد حضور رنگین و چشم‌نواز چاپ در کنار مد و لباس باشیم.
برگزاری دوازدهمین جشنواره مد و لباس فجر نشان از پیگیری تولید پوشاک داخلی دارد. هرچند انگیزه کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور که برگزارکننده این رویداد است، همچنان که از عنوان آن پیداست، بیشتر از زاویه دید تعیین الگویی از پوشش، آن هم عمدتاً برای بانوان به موضوع می‌نگرند. در سخنان وزیر ارشاد و مسئولان و دست‌اندرکاران دیگر نیز شاهد تأکیدهای غلیظ و شدید بر عفاف و عفیفانه و آمیختن آن با جملاتی درباره جنگ فرهنگی و عباراتی از این دست بودیم، اما همان‌طور که کارشناسان اقتصاد و کسب‌وکار بارها بیان کرده‌اند، تنها با ایجاد بازار و گردش مالی چشمگیر می‌توان صنعت پوشاک را تقویت کرد. کاری که به هرحال طی ۱۲ سال تا حدی صورت گرفته است.
هم زاویه دید مسئولان کمی بازتر شده و تنوع رنگ و سبک پوشاک را با الهام از لباس اقوام و نواحی مختلف ایران پذیرفته‌اند و هم این رویداد را تا حدی واقعی‌تر به مد پیوند زده‌اند. البته هنوز تا رسیدن به یک اقتصاد پویا در حوزه پوشاک و مد و لباس فاصله زیادی در پیش است.
پارچه به‌عنوان ماده مصرفی اصلی پوشاک، جای ویژه‌ای در این بازار دارد. بنابراین تولید پارچه مسأله‌ای اساسی است. همان‌طور که در شماره‌های گذشته ماهنامه به کرّات اشاره شد، محدودکردن واردات پارچه، موجب راه‌افتادن مجدد کارخانه‌هایی شده که رو به خاموشی رفته بودند. اما پارچه برای این‌که به پوشاک بدل شود، باید رنگ و طرح داشته باشد و بخشی از پارچه‌ها فقط با چاپ شکل می‌گیرند.
علاوه بر چاپ با دستگاه‌های بزرگ سیلک‌اسکرین در فابریک‌های پارچه‌بافی و تکمیل، چند سالی است چاپ دیجیتال لارج‌فرمت نیز بازار محدودی پیدا کرده است. گذشته از چاپ رول پارچه، چاپ‌های موضعی روی لباس و به‌ویژه تی‌شرت، عمدتاً به چاپ دیجیتال روی آورده‌اند. بنابراین چاپ پارچه، شاخصی برای رونق صنعت ملی است. زیرا پارچه‌های رنگی و چاپ‌شده خارجی ممکن است به طریقی وارد کشور شوند و حتی برای در امان ماندن از جریمه و مصادره قانونی، رد وارداتی بودن آن‌ها را گم کنند، اما وقتی پارچه‌ای در ایران چاپ شود، دیگر پیداست که محصول داخل است یا دست‌کم بخشی از فرایند آن در کشور انجام شده است.
گزارش صداوسیما، در ادامه نقل‌قول از سخنگوی ستاد مقابله با قاچاق در مورد جمع‌آوری «پوشاک محرز قاچاق»، بیان می‌کند: «آمارها نشان می‌دهد سالانه بیش از یک میلیارد دلار یعنی چیزی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان پوشاک قاچاق وارد کشور می‌شود.»
با تأمل بر رقم یک میلیارد دلار می‌توان حدس زد که درصدی از آن باید سهم چاپ در تولید پارچه و پوشاک باشد. بنابراین توسعه چاپ پارچه می‌تواند شاخصی برای رشد تولید ملی در زمینه پارچه و پوشاک باشد و رشد ظرفیت و تنوع ماشین‌آلات و ارتقای کیفیت مواد مصرفی چاپ پارچه، علاوه بر گردش مالی و اشتغالی که در صنعت چاپ و پارچه ایجاد می‌کند، می‌تواند پشتیبانی قوی برای مد و لباس ایرانی و اقتصاد پوشاک در ایران باشد. جا دارد برگزارکنندگان جشنواره مد و لباس توجه ویژه‌ای به چاپ پارچه داشته باشند.
