سه‌شنبه ۲۱ اسفندماه ۹۷ با حضور اندیشمندان تعلیم و تربیت جشنی در شرکت افست برپا بود؛ جشن اندیشه‌ورزان، به بهانۀ رونمایی؛ سه اثر از مجموعه‌ای با عنوان«اندیشه‌ورزان» که به معرفی سه چهرۀ صاحب‌نظر و باتجربه در زمینۀ آموزش و پرورش اختصاص دارند.
برگزاری چنین برنامه‌ای با محوریت و میزبانی شرکت افست، چهره‌ای نوین از این شرکت ۶۰ساله را به نمایش می‌گذارد که فراتر از چاپخانه‌ای پیشرفته و تکیه‌گاه اصلی چاپ کتاب‌های درسی کشور، به‌عنوان حامی دلسوز نظام آموزشی و نظریه‌پردازان با صلاحیت تعلیم و تربیت، نقش‌آفرینی می‌کند.
برای شرکتی که از روز اول با هدف چاپ کتاب‌های درسی بنا نهاده شده و در راستای انجام درست و باکیفیت این مأموریت تکامل یافته است، قدردانی از چهره‌هایی که سالها برای بهسازی روش‌های تعلیم و تربیت همت گماشته، اقدامی برازنده و اعتبارآفرین است.
شرکت افست با تأسیس انتشاراتی به همین منظور، عزم خود را برای کوشش در این امر مبارک و نیز انگیزه و معرفت این مجموعه را نسبت به کاری که می‌کند-یعنی چاپ کتاب‌های درسی- به نمایش گذاشته است.
رونمایی از سه کتاب جدید از انتشارات افست، با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان تعلیم و تربیت در روزهای پایانی سال ۹۷ رویدادی بود که دکتر غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سیدکاظم اکرمی وزیر اسبق آموزش و پرورش و دکتر عبدالرسول عمادی معاون وزیر آموزش و پرورش را هم به سالن همایش‌های این شرکت کشاند.
رونمایی سه کتاب با حضور سه چهره
استاد احمد صافی، استاد عبدالحسین نفیسی و استاد محمدحسین رفیعی در میان تشویق پرشور حاضران در سالن همایش‌های شرکت افست، در کنار یکدیگر روی صحنه آمدند و از سه کتاب نو پدید، پرده‌برداری کردند.
رونمایی سه کتاب و نوید سه اثر دیگر در سال ۹۸
سیدمحسن گلدانساز مدیرعامل شرکت افست در آغاز ضمن خوشامدگویی به میهمانان صاحب‌نظر و کارشناسان تعلیم و تربیت که برای رونمایی از سه کتاب جدید از مجموعۀ اندیشه‌ورزان حضور به هم رسانده بودند، تشکر کرد و با اشاره به اولین کتاب از این مجموعه با عنوان «در تمنای یادگیری» که به معرفی و بیان اندیشه‌های دکتر محمدرضا سرکارآرانی اختصاص داشت و دو سال پیش منتشر شد، از سه ویراست جدید و رسیدن آن به چاپ پنجم طی دو سال خبر داد که به گفتۀ او، نشان می‌دهد این مجموعه در طلیعۀ خود، خوش‌اقبال بوده است زیرا در شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کنونی کشور و اوضاع بازار نشر، موفقیت‌آمیز قلمداد می‌شود. به‌ویژه که مورد استقبال بسیاری از معلمان در سراسر کشور قرار گرفته است. گلدانساز سپس سه کتاب جدید انتشارات افست را به اختصار معرفی کرد:
۱- «معلم مصلح»؛ جلوه‌هایی از شصت سال پویش استاد احمد صافی در قلمرو آموزش و پرورش
۲- «در مسیر توسعه و آموزش»؛ نگاهی به نیم قرن تلاش استاد عبدالحسین نفیسی
۳- «جست و جوی راهی تازه»؛ جلوه‌هایی از زندگی و تجربه‌های تربیتی استاد محمدحسین رفیعی
وی در توضیح بیشتر دربارۀ چگونگی تدوین این کتاب‌ها گفت: «کتاب‌های مجموعه اندیشه‌ورزان از سه بخش اساسی تشکیل شده‌اند. اول زندگینامۀ چهره‌ای که کتاب به نام اوست و معمولاً به‌صورت روایی و داستانی بیان می‌شود. دوم گفت‌وگوهای کارشناسی که دیدگاه‌های او را بازتاب می‌دهد و سوم گزیده‌ای از آثار و مستندات و مدارک و عکس‌ها.
سیدکاظم اکرمی بحث خود را با واژۀ «اندیشه‌ورزان» آغاز کرد که عنوان این مجموعه کتاب انتشارات افست است و به اهمیت عقل و تعقل در فلسفه غرب و جهان اسلام پرداخت و از این زاویه به نظام آموزشی نگاهی انداخت و برخی کاستی‌های آن را برشمرد. وی ضمن تقدیر از دیدگاه آزاداندیشی، مصداق‌هایی از صاحبان این رویکرد را یاد کرد و با تأکید ویژه بر نقش علامه طباطبایی فلسفه‌دان و نظریه‌پرداز قرن اخیر در سپهراندیشۀ ایران، خواستار بازخوانی و ترویج آثار او شد.
دکتر حداد عادل ابتدا با خشنودی از پیشرفت و پویایی شرکت افست، انتشار کتاب‌های اندیشه‌ورزان را به فال نیک گرفت و اهمیت تداوم این کار خوب را یادآور شد. در همین ارتباط دربارۀ رشیدالدین فضل‌اله وزیر دانشمند ایرانی در دربار ایلخانان سخن گفت و با اشاره به وقفنامه‌ای که این حکیم بزرگ به خط خود، برای ربع رشیدی نوشته – و اکنون هم موجود است- به عظمت فضای آن موقوفه و اهداف آموزشی و علم‌پروری در آن دوران اشاره کرد و با تأسف از سرنوشت تلخ او، این پرسش را مطرح کرد که اگر آن کار بزرگ تداوم می‌یافت، امروز ایران کجا بود؟
دکتر محمدرضا سرکار آرانی با توجه به تجربه و سابقه مطالعه وتدریس در ژاپن، به اهمیت خوب شنیدن و نوشتن در کار آموزش اشاره کرد و عبارات «بی‌نوشتن نتوان آموخت» و «نانوشته نتوان معلم شد» را به‌عنوان باور رایج در آموزش و پرورش ژاپن، حائز اهمیت و سزاوار تأمل دانست. او ویژگی هر سه چهره‌ای را که در کتاب‌های انتشارات افست معرفی شده‌اند، همزبانی با سه طیف کارشناسان تعلیم و تربیت، سیاست‌گذاران آموزش و پرورش و دانشگاهیان عنوان کرد.
با دیدگاه‌های سه صاحب‌نظر آشنا شویم
برای آشنایی با دیدگاه‌ها و راه و رسم سه تن از کوشندگان تعلیم و تربیت که سالهاست بی‌وقفه در حال مطالعه و کنکاش و نیز ارائه نظرات و نقد و چالش بوده‌اند، گزیده‌ای از نظرات هر یک از آنها را تقدیم می‌کنیم:
استاد احمد صافی: معلم باید تمام‌وقت باشد.
در همۀ دنیا هم این‌گونه است که بازوی مشاور، معلم است. یعنی در امر تحصیل و یادگیری و موفقیت تحصیلی یا شکست تحصیلی، کسی‌که بیشترین نقش را دارد معلم است. لذا تیمی در مدرسه وجود دارد به نام«شورای راهنمایی مدرسه» که رکن آن معلم است. معنی تمام‌وقت هم همان است که در ژاپن مطرح است. ۴۴ ساعت معلم در مدرسه هست اما ۲۰ ساعت کلاس می‌رود. ۲۴ ساعت دیگر را ده‌ها کار انجام می‌دهد. معلم در هدایت تحصیلی خیلی نقش دارد، نقش مشاوران در هدایت تحصیلی بیشتر جمع‌بندی و هدایت است. در اصل کار که کشف استعداد و هدایت استعداد و خوب درس‌دادن برای موفقیت تحصیلی است، نقش معلم بیشتر است. لذا در خیلی از کشورها معلم در نقش هدایت‌گر تحصیلی است و این ضعیف‌ترین موضوع در سیستم ما بوده است. الان هم همین‌طور است. ولی ما چون فکر کردیم این‌گونه نیست، اصل دروۀ راهنمایی تحصیلی را زیر سؤال بردیم. (برگرفته از کتاب «معلم مصلح»)
استاد عبدالحسین نفیسی: دو آرزو برای نظام آموزشی
آرزو دارم روزی برسد که مسئولیت سامان‌دادن به آموزش و پرورش عمومی در کشورمان، به‌جای آنکه فقط وظیفۀ دولت شناخته شود، به‌عنوان کاراترین نوع سرمایه‌گذاری بلندمدت و تمدن‌سازی، از تکالیف حاکمیت جمهوری اسلامی ایران به شمار آید تا با این راهبرد، زمینه‌ای فراهم آید که نظام آموزشی کشورمان از مدیریتی پاسخگو، کارآ و باثبات، به دور از تعارضات و سیاست‌بازی‌های فرقه‌ای، از منابعی پایدار و مکفی و معلمانی فرهیخته و باانگیزه، برخوردار از منزلت اجتماعی بالا و سطح معیشتی مطلوب بهره‌مند گردد.
آرزوی دیگرم این است که با تدبیر مسئولان متعهد و فرهیختگان، اقتصاد کشور از شر رانت‌ها و تصمیم‌های مردم‌فریب رها شود و با تکیه بر شایستگی‌های نیروی انسانی، کشور سر و سامان یابد و زمینه‌ای فراهم آید که جایگاه آموزش و تربیت فنی‌وحرفه‌ای در پیشرفت کشور به‌درستی شناخته شود و در یک گفتمان همگانی، نقش آموزش‌وپرورش عمومی به رسمیت شناخته شده، مشروعیت یابد؛ نقش بی‌بدیلی که به سبب کم‌توجهی به کیفیت آموزش پایه تاکنون مغفول مانده است. (برگرفته از کتاب«در مسیر توسعه و آموزش»)
استاد محمدحسین رفیعی: بچه‌ها را با طبیعت آشنا کنیم
در سفرهایی که با دانش‌آموزان می‌رفتیم، بچه‌ها را توجه می‌دادیم به کوه، دشت و بیابان و درخت و حیوان و این که اینها جزئی از محیط تو هستند. به اینها توجه کن، علاقه نشان بده. برای همین، بچه‌ها را تشویق می‌کردیم به طبیعت‌گردی، کوه رفتن، مسافرت رفتن، اطراف را دیدن، به آسمان توجه کردن، به زمین توجه کردن. من معتقد بودم که توجه به طبیعت خیلی آدم را تلطیف می‌کند. خیلی در روحیۀ آدم اثر مثبت دارد؛ اینکه آدم همیشه بخشی از وقت خودش را در ارتباط با طبیعت بگذراند؛ هرچه دور و برش هست، از آسمان گرفته تا زمین و غیره. البته ما یواش‌یواش از همۀ اینها محروم می‌شویم. ولی آدم باید کوه را ببیند، با گیاه سر و کله بزند، جاهای مختلف را ببیند، از مناظر زیبا استفاده کند. اینها به نظر من مهم بود؛ و اینکه اینها را دوست بدارد، با اینها ارتباط برقرار کند، نگهداری کند از آنها و توجه کند. به هر حال، همۀ اینها مورد توجه ما بود. یعنی من یک انسان متعادل را کسی می‌دانم که به همۀ اینها توجه کند. حالا در عمل ما به بچه‌ها می‌گفتیم تو باید شام و ناهارت را بخوری، به‌موقع هم بخوری، به‌اندازۀ کافی باید بخوری، باید بخندی و تا می‌توانی، شیطنت کنی. (برگرفته از کتاب «جست و جوی راهی تازه»)
توضیح و تقدیر
سیدمحسن گلدانساز مدیرعامل شرکت افست در گفت‌وگو با ماهنامه صنعت چاپ در توضیح فعالیت «انتشارات افست» یادآور شد، این انشارات بر مباحث تعلیم و تربیت و بهینه‌سازی روش‌های آموزشی تمرکز دارد و قصد تنوع‌بخشی عناوین و گسترش فعالیت‌های انتشاراتی را ندارد.
وی با بیان سپاسگزاری از سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، تقدیر ویژۀ خود را از دفتر انتشارات و تکنولوژی آموزشی، به‌ویژه محمد ناصری مدیر کل این دفتر ابراز کرد که نقشی اساسی در تدوین مجموعه اندیشه‌ورزان و به‌ویژه سه کتاب رونمایی شده و برگزاری این مراسم داشته‌اند.
