مروری بر روند تحولات و چاپ با محدوده رنگی (گاموت)گسترده
چالشهای چاپ فراتر از چهار رنگ هگزاکروم یا رنگهای تکی؟
پژوهش ۶ استاد دانشگاه از دانشگاههای یونان؛ West Attica و Hellenic Open university)
هر روش چاپی ظرفیت و قابلیت معینی برای بازآفرینی رنگها دارد. کل رنگهایی که در طبیعت میبینیم، در گذر از مسیر پیش از چاپ و با استفاده از مرکب چاپ عیناً بازآفرینی نمیشوند. متخصصان رنگشناسی در صنعت چاپ، تلاشهای فراوانی کردهاند تا گاموت رنگ یا محدوده رنگی را در چاپ افزایش دهند و طیف هرچه بیشتری از رنگها را روی کارهای چاپی بنشانند.
در بسیاری موارد، برندها در کنار چاپ چهاررنگ CMYK، از یک یا دو رنگ تکی نیز استفاده میکنند تا هویت خود را در کارها با رنگهای اختصاصی نشان دهند. اما وقتی بخواهید تنوع رنگی را در همه تصاویر بالا ببرید و دهها رنگ دیگر را فراتر از چاپ چهاررنگ به دست آورید. معمولاً سراغ سیستم هگزاکروم میروید که علاوه بر چهاررنگ اصلی، دو رنگ دیگر نیز اضافه میشود. بدین ترتیب تفکیک رنگ فایل به جای ۴ رنگ، در ۶ رنگ انجام شده و ۶ پلیت به ماشین چاپ بسته میشود و با ۶ مرکب(CMYK+ نارنجی (O) + سبز (G) چاپ میشود.
حالا صحبت از چاپ ۸ رنگ تفکیکی و سیستم رنگ هپتاکروم(CMYK+OGV) یعنی CMYK + نارنجی و سبز و بنفش است که واقعاً گاموت رنگ چشمگیری در اختیار ما قرار میدهد.
چکیده
این تحقیق جدیدترین تحولات و پیشرفتهای چاپ چند رنگ را مرور میکند و اصلی ترین موضوع آن این است که آیا با استفاده از ۴ رنگ اصلی CMYKرنگهای بیشتری در چاپ چند رنگ، بهدست آوریم. مسئله این است: چطور میتوانیم به چاپ با گاموت (یا محدوده رنگ گسترده) دست پیدا کنیم؟
این تحقیق موضوعات و واژگان بیشتری مرتبط با چاپ چند رنگ را مورد بحث قرار میدهد، مثل رنگهای تنپلات و تکی، پردازشی، ترامگذاری و تصویرپردازی رستر، چاپ با محدوده بزرگ، جدول و جعبه رنگ (پالت رنگ)، بازتولید و چاپ چندرنگ، چاپ هگزاکروم(۶ رنگ) و هپتاکروم
(۷ رنگ CMYK + OGV یعنی چهاررنگ اصلی + نارنجی، سبز و بنفش) و غیره. تعریف این موارد و توصیف دقیق آنها را میتوان برای ایجاد چارچوبی در تحقیقات دیگر مورد استفاده قرار داد.
این پژوهش، علاوه بر بررسی مطالعات و تحقیقات انجام شده در موضوع چاپ با محدوده رنگی گسترده، خصوصیات فنی برخی روشهای اصلی چاپ را نیز برای کاربرد چاپ با محدوده گاموت بزرگتر، تجزیه و تحلیل میکند. بهطور خلاصه این مقاله تعدادی پیش نیازهای فنی، روش شناسی، و نتایج تحقیق ناشی از دو پروژه تحقیقاتی انجام یافته در یونان و آلمان در مورد چاپ با محدوده رنگی بزرگ را در چاپ سیلکاسکرین و فلکسوگرافی را مورد بررسی قرار میدهد. خروجی نهائی این دو پروژه بر حسب دستیابی به محدوده رنگی بزرگ در دو روش چاپی به کار رفته مورد مقایسه قرار گرفتهاند.
نتایج تحقیقات انجام شده نشان میدهد نه تنها در چاپ افست بلکه در چاپهای سیلکاسکرین و فلکسوگرافی نیز تا حدود ۹۰% طیف رنگ پنتون میتواند در چاپ با گاموت بزرگتر حاصل شود.
شش استاد دانشگاه در کار مشترک پژوهشی، انواع گوناگون تاثیرگذاری روشهای چاپی مختلف بر فرآیند چاپ چند رنگ را بررسی میکنند. این عوامل عبارتند از: خصوصیات فنی ویژه فرآیندهای پیش از چاپ و چاپ، فرمول دادن و ساخت مرکب، استانداردسازی رنگ، چیدمان زوایای تصویرهای چهاررنگ، دقت و وضوح ترامگذاری جهت جلوگیری از پیچازی و تداخل رنگها، فناوری ترامگذاری، ساختار کلیشهسازی، کلیشهسازی دیجیتال و سطح چاپ شونده.
چاپ چند رنگ
چاپ چند رنگ را میتوان به عنوان فرآیندی برای وسیع کردن محدوده رنگی چاپی که با مرکبهای چهاررنگ اصلی، یعنی چهار رنگ CMYK چاپ میشوند، تعریف کرد. در زندگی روزمره، بیشتر تکنیکهای به کار رفته متمرکز بر چاپ رنگهای خاص بهعنوان رنگهای سفارشی یا تکی بوده است. بنابراین، چهار رنگ CMYK به علاوه یک یا چند رنگ سفارشی بیشتر، نیاز محدوده رنگی بزرگ تامین میکند.
با این حال، از آنجائی که CMYK به علاوه رنگ تکی، به سمت جهت معین تک رنگی وسعت مییابد، نمیتواند نیاز چاپی تصویری با محدوده رنگی بزرگ را که باید به سمت همه یا تقریبا همه جهتهای رنگی برود، تامین کند. در تصویر -۱ این مطلب را به روشنی ببینید:
چاپ چندرنگ با چاپ چهاررنگ به اضافه دو، سه، یا حتی چهاررنگ تکی، دیگر هم تحول یافته است.این فرآیندها را میتوان هگزاکروم (۶ رنگ)، هپتا کروم (۷ رنگ) چاپی از رنگها تعریف کرد. در ادامه این فرآیند، چاپ چند رنگ حاصل بهکاربردن CMYK + X ، یا CMYK + N رنگ است. در واقع در کنار ۴ رنگ اصلی، رنگهای اضافه با ترامگذاری و تصویرسازی ترامه، پردازش و پیادهسازی میشوند. این رنگهای اضافه یا نارنجی و سبز (در چاپ هگزاکروم ۶ رنگ) هستند، یا ۴ رنگ اصلی، بهاضافه نارنجی، سبز و بنفش، یا ۴ رنگ بهاضافه مرکبهای قرمز، سبز و آبی.
سیر تحول چاپ چند رنگ
چالشهای چاپ چند رنگ ترامه، انجام تفکیک رنگ مناسب با کلی کارهای آزمایشی و اجرای فرآیندهای پیچیده در پیش از چاپ و چاپ همراه بوده است (وهنوز هم هست). موارد بیشتری که باید حل میشد، عبارت بود از نوع مرکبها و ایجاد سری رنگهای خاص، ترتیب و توالی مراحل و دقت در کلیشهسازی یا کپی زینک. همچنین در فرایند چاپ، توالی و ترتیب رنگهایی که قرار است چاپ شوند. فقط برخی از موارد قابل ذکر هستند. با این حال، بزرگترین چالش پیشگیری از پیچازی و تداخل رنگها بود.
طرفهای ذینفع بسیاری در صنعت چاپ برای توسعه و پیشرفت چاپ چند رنگ با رنگهای ترامه تلاش کرده اند. انواعی از فرآیندها و تکنیکها در خلال دهههای گذشته بوجود آمدهاند و هنوز هم در حال پیشرفت هستند. برخی تولید کنندگان مرکب با تولید و ساخت سریهای ارتقا یافته مرکبهای ۴ رنگ در بزرگ کردن محدوده رنگی تلاشهای مهمی به انجام رساندهاند. برای مثال مرکبهای ۷۸۰۰ ( سیستم رنگهای هوشمند هوبر گروپ) که در سال ۱۹۹۸ معرفی شد. همینطور پیشرفتهای حاصل آمده همراه با مرکبهای سیستم رنگ HKS، مایکل هوبر، زیگ ورگ، دراک فاربن، هوستمن اشتینبرگ، و سازندگان ماشینهای چاپ مثل هایدلبرگ و مان رولند به منصه ظهور رسید.
جلوداران چاپ چند رنگ در ترامگذاری به لحاظ قسمت پیش از چاپ و نرم افزار عبارت بودند از پنتون، هگزاکروم، مایکل ویل کوکس با ویل کوکس ۶، و دیگر ارائه کنندگان نرم افزار پیش از چاپ مانند VISU با نرم افزار ICISS .
یکی از معتبرترین مراکز پردازش رنگهای CMYK + X بدون شک مرکز پیش از چاپ «ادر رپرو» است؛ از بانیان پیشرفت پیش از چاپ در آلمان. ادر یکی از نخستین افراد در تفکیک رنگ CMYK + X با ارائه نرم افزار تفکیک رنگ Eder MCS بود. این نرم افزار در یک تصویر مشخص، تصویر اصلی TIFF یا EPS را به UCR یا GCR تبدیل میکند؛ تفکیک رنگهای قرمز، سبز، آبی را نرمافزار پردازش میکند. نهایتا دادههای پردازش شده CMYK ( با UCR یا GCR ) به عنوان ۷ رنگ نهائی تفکیکی (CMYK + RGB ) تبدیل میشوند. نرم افزار تفکیک چند رنگ Eder MCS در تصویر ۲ به نمایش در آمده است.
بیشتر این تکنیکها در چاپ افست به کار گرفته شدهاند. به تازگی شرکت Esko نرمافزار پیشروی EQUINOX را برای چاپ چند رنگ با جعبه رنگهای معین برای چاپ محدوده بزرگ فلکسوگرافی معرفی کرده است.
نتیجه پژوهش شش استاد در دانشگاه نشان میدهد که در سایر روشهای چاپی مثل سیلک اسکرین و گراور، کار زیادی در چاپ چند رنگ انجام نشده است.
هگزاکروم و چاپ افست
پنتون در سال ۱۹۹۵ هگزاکروم را که تفکیک ۶ رنگ است و در آن مرکبهای نارنجی و سبز برای بزرگ کردن محدوده رنگی را به CMYK اضافه شدهاند، ارائه کرد. هگزاکروم به نام روش چاپی CMYK + OG هم نامیده شده است. دقت و محدوده رنگ این سیستم نسبت به چاپ ترامه چهار رنگ به نحو چشمگیری بهبود یافته است.
سری مرکبهای خاصی که پنتون ارائه کرده، نسبت به سری مرکبهای سنتی خالصتر است و نسخه بهبودیافتهای از رنگهای کاهشی CMYK به اضافه، نارنجی زنده و سبز را شامل میشود. علاوه بر استفاده از سری ۶ رنگ برای چاپ هگزاکروم میتوان از اجزای تشکیل دهنده CMYK برای کارهای ۴ رنگ با نتایج مطلوبتر نیز استفاده کرد. هگزاکروم قادر به بازتولید و ساخت ۹۰ % رنگهای سیستم تطبیق رنگ خاص پنتون است. یعنی تقریبا دو برابر محدودهای که با استفاده از چاپ تصویر ۴ رنگ سنتی میشود به دست آورد. بدین ترتیب هگزاکروم به طور کلی نیاز به چاپ رنگهای خاص اضافی را از بین میبرد.
هگزاکروم از زمان شروع اجرای آن در سال ۱۹۹۵ در چاپ افست ورقی برای انواع گوناگون پروژههای بسته بندی و پوسترها موفقیت عالی داشته و از سال ۱۹۹۸ در چاپ افست رول برای پروژههایی مثل کاتالوگها در حجم بالایی مورد استفاده قرار گرفته است. در تصویر ۳ بزرگی وسعت محدوده رنگ هگزاکروم نمایش داده شده است.
در سال ۱۹۹۸ یک پایان نامه کارشناسی راجع به هپتاکروم یا چاپ ۷ رنگ انجام شد. یک دانشجوی خانم در دپارتمان فناوری هنرهای گرافیکی دانشگاه آتن پایان نامه لیسانس خود را «چاپ هپتاکروم» قرارداده بود.
این دانشجو با دو شرکت چاپ در یونان مجهز به پیش از چاپ و چاپ افست، روی کارهای پیش از چاپ سیستم کراسفیلد و ماشین چاپ افست ورقی چهار رنگ کوموری کار میکرد. بعد از کلی کارهای آزمایشی در فرآیند ترامگذاری، یک سری رنگها برای تفکیک رنگ، و چاپ انتخاب شدند. زاویه ترامهای هفت رنگ در جدول ۱ نشان داده شده اند.
تحولی در فرآیند ترام گذاری ترام گذاری تصادفی (استوکاستیک)
طی ۱۰۰ سال گذشته یا بیشتر از آن، شیوه معمول ساخت هافتون و ترامهای تصویری، میزان کردن قسمت ترامه تصویر با تغییر اندازه ترامهای هافتون در یک طرح منظم در یک جای خاص تصویر بوده است. این شیوه ترام گذاری AM یا تنظیم محدوده نام دارد.
روش دیگر، ترام گذاری تصادفی (استوکاستیک) یا به بیان دیگر ترام گذاری FM در تلاش برای حل مشکلات کیفی نظیر پیچازی و تداخل رنگها (که ترامگذاری معمولی چهاررنگ معمولاً رخ میدهد) پدید آمد. در ترام گذاری تصادفی استوکاستیک، تصویر ترامه با ترامهای ۱۰ و ۲۰ میکرونی ساخته میشوند به نحوی که ترامهای هافتون به صورت شبه تصادفی قرار میگیرند، دانسیته ترامها مطابق با سطح خاکستری دلخواه، تغییر یافته و توزیع میشوند. با فناوری ترامگذاری تصادفی (استوکاستیک)، دیگر ترامگذاری سنتی چهار رنگ با محور زوایای معین برای هر رنگ اجرا نمیشود بنابراین تداخل رنگها در اثر ترام گذاری از بین میرود. و گل ترام هم ایجاد نمیشود. به دلیل اندازههای خیلی کوچک ترام هافتون، کیفیت محصول چاپی را میتوان با چاپ عکس مقایسه کرد. بسیاری چاپخانه داران تصور میکنند ترامگذاری تصادفی (استوکاستیک) انحصارا برای چاپ هفت رنگ استفاده میشود اما هگزاکروم اینطور نیست، به این ترتیب که دو زاویه ترام را تکرار میکند تا طرح پیچازی را که در ترامگذاری سنتی دیده میشود، از بین ببرد. نارنجی همزاویه با سایان و سبز همزاویه با ماژنتا چاپ میشوند.
ترام ـ رو ـ ترام
در گذشته برای رسیدن به چاپ بسته بندی باکیفیت، تفکیک رنگ هگزاکروم را همراه با ترامگذاری تصادفی (استوکاستیک) پیشنهاد میکردند. از این ترامگذاری استفاده کردند تا پدیده پیچازی را که در روشهای تفکیک رنگ با ترامهای AM رخ میدهد، حل کنند، بویژه در تکنیکهای چاپی که مستلزم استقرار بیش از ۴ محور برای ترامهای چاپی است (مثل سلولهای گراور، حکاکی آنیلوکس، توری چاپ سیلک اسکرین).گزینه دیگر پیشگیری از مشکلات پیچازی، عبارت است از چاپ تمام هافتونها با زاویه یکسان و چاپ ترامها روی یکدیگر. این تکنیک را روش ترام-رو-ترام مینامند. شرکت محصولات عکاسی چمکو در سال ۱۹۸۰ آن را به عنوان روش تفکیک رنگ برای چاپ روزنامهها به بازار عرضه کرد.
روش ترام-رو-ترام باز تولید و چاپ رنگ را بهبود بخشید و چاپ رنگ روی کاغذ روزنامه را یکنواخت تر کرد. استفاده از ترامگذاری خطی ظاهر مطلوب تری ایجاد کرد. عیب اصلی استفاده از روش ترام- رو- ترام خیلی روشن است : مخاطره زیاد منطبق نشدن رنگهای تفکیکی روی یکدیگر. عیب دیگر روش ترام ـ رو ـ ترام، این است که به دلیل قسمتهای سفید رها شده، رنگها، ضعیف و خفیف چاپ خواهند شد. توضیح راضی کننده این واقعیت آن است که جذب نور دو مرکبی که روی هم چاپ شده کمتر از مجموع جذب نور هر یک از مرکبهاست. با این وجود، گوناگونی رنگها در کاغذ چاپ روزنامه نسبت به کاغذهای مرغوب بسیار کمتر دیده میشوند زیرا سطح زیاد چاقی ترام در این روش چاپی، موجب تاری لبه ترام میشود. در ترامگذاری ترام-رو-ترام، زاویه ترام همه رنگها ۴۵ درجه ( یا هر زاویه دیگری بسته به روش چاپ) تعیین میشود.
ترامگذاری پلهای تکزاویه
روش دیگر ترامگذاری هافتون که به روش ترام- رو- ترام شباهت دارد، تکنیک وضعیت چیدمان پلهای تکزاویه است. این روش تغییر و اصلاح روش ترام-رو-ترام است که مزایای آن را نگه میدارد و معایب آن را حذف میکند. تکنیک چیدمان پلهای برای تفکیک هر چهار رنگ از زاویه ۴۵ درجه استفاده میکند، همراه با جابجائیهای مختصری در ابعاد افقی و عمودی تا ترامها را در گوشه هر یک از زوایای مربع بچیند به نحوی که در هر گوشه آن یک رنگ قرار بگیرد. تکنیک وضعیت چیدمان پلهای مزایای متعددی نسبت به هر دو روش ترام-رو-ترام روش ترامگذاری هافتون چندین رنگ دارد، زیرا :
- همان مزایای ترام گذاری ترام-رو-ترام را دارد.
- رنگ در سایهها را بهتر از ترام-رو-ترام و زاویه دادن سنتی حفظ میکند زیرا مرکب سیاه زیاد روی سایر رنگها قرار نمیگیرد.
- با هر شکلی از ترام کار میکند.
- نسبت به دیگر گزینههای ترامگذاری، رمز و کد کمتری نیاز دارد.
- مزیت دیگر روش چیدمان پلهای این است که ترتیب قرارگیری رنگها تاثیر کمی بر ظاهر رنگ میگذارد .
بیشترین ایراد گزارش شده از تکنیک چیدمان پلهای ترامها، همان تنوع رنگ یکسان به دلیل منطبق نشدن است. علاوهبر این، کاربرد محدودی در چاپ دارد زیرا وقتی پوشش قسمت مرکبهای ترکیب شده بیشتر از ۱۰۰% باشد، روی هم افتادن ترامها پیش میآید.
اجتناب از تداخل رنگی : زوایای ترامها برای چاپ چند رنگ
مناسبترین و متداول ترین شیوه در بهکارگیری زاویه صحیح ترامها در چاپ چند رنگ افست، رعایت این اصل کلی است که رنگهای مقابل هم را در زاویه یکسانی قرار دهید.به عبارت دیگر، برای ماژنتا و سبز، زاویه یکسانی انتخاب شده است (مثلا ۴۵ درجه). همچنین، زرد و آبی در زاویه یکسانی قرار داده شده اند ( مثلا ۹۰ درجه). سرانجام سایان و قرمز (یا نارنجی) هم در زاویه ۱۵ درجه یا ۶۰ درجه چیده شده اند. با این تکنیک، از تداخل رنگ یا پیچازی پیشگیری میشود و حفظ مقادیر پوشش تمام قسمتها TAC در میزان طبیعیشان امکانپذیر میشود. ( مثلا پوشش تمام قسمتها TAC 320% که برای چاپ چند رنگ لازم است، عمدتا با حذف رنگ زیری UCR (کاهش رنگ خاکستری) جایگزینی رنگ خاکستری GCR تحقق مییابد).
ملاحظات فنی چاپ برای محدوده رنگی (گاموت) گسترده
به کارگیری چاپ با محدوده رنگی گسترده در چاپ افست نسبتا آسان تر حاصل میشود . بیشتر به این دلیل که در پیش از چاپ و کپی زینک، کنترل بیشتر و فرآیند ترامگذاری هماهنگتر است. مقایسه با سه شیوه اصلی دیگر چاپ (سیلک اسکرین،فلکسوگرافی و گراور) نشان میدهد در خصوص پیش از چاپ، ترامگذاری و کلیشهسازی فاکتورهای بیشتری را باید لحاظ کرد.
این عوامل در چاپ سیلک اسکرین به کیفیت و درجه شبکه توری، در چاپ فلکسوگرافی به نورد آنیلوکس و کیفیت حکاکی آن و نیز در چاپگراور به کیفیت ترامگذاری از طریق کاکی سیلندر مربوط میشوند. این عوامل به نحوی بر فرآیند ترام گذاری تصویر در این سه شیوه چاپی تاثیر گذارند.
موضوع دیگر مرکبی است که استفاده میشود، که برای هر سیستم چاپی متفاوت بوده و با مرکب افست هم فرق دارند.
تعریف چاپ با محدوده رنگی گسترده
در این رویه چاپی محدوده رنگی بزرگتری از تمامی طیف رنگ نسبت به چاپ چهار رنگ پوشش داده میشود. بنابر اظهارشرکت Esko : ” چاپ با محدوده بزرگ بدین معنی است که کارهای چاپی با نیازهای خاص رنگی در بسته بندی با CMYK و مرکبهای تکی (Spot) برای چاپ لازم نمیشوند، بلکه ماشینهای چاپ با CMYK + 2 / 3 یعنی برای چهار رنگ اصلی بهاضافه دو یا سه رنگ دیگر (مثلا نارنجی، سبز، بنفش) استاندارد میشوند. با افزودن رنگهای دیگر به محدوده رنگ CMYK معمولی، چاپخانه داران میتوانند رنگهای بیشتر و بهتری بهدست آورند.”
چالشهای چاپ با محدوده رنگی بزرگ
طبق اظهار سایت Colorvlarity.net، ” محدوده رنگی (گاموت) گسترده همهمه و آوازه سال است، با بحثهای بیپایان نکات فنی عالی در چاپ با محدوده رنگی بزرگ، اما در طوفان نکات و ریزهکاریهای آن، شاید از مشکل سختی در چاپ با محدوده رنگی بزرگ غافل شویم: ثبات کنترل فرآیند. همانطوریکه در این مقاله بیان شده است، به منظور دستیابی به نتیجه مطلوب موفقیت آمیز در چاپ با محدوده رنگی بزرگ، پیش نیازها و خصوصیات فنی معینی را باید خیلی جدی در نظر داشت. که درمیان آنها برخی از این پیش نیازها و خصوصیات فنی عبارتاند از: کلیشهسازی پیشرفته، مرکبهای CMYK با دانسیته زیاد، ترام FM پیشرفته یا به کارگیری ترام گذاری هایفای. بنابراین، یکی از بزرگترین چالشها، درگیر شدن مستمر چاپخانه دار است .”
چاپ با محدوده رنگی بزرگ پیشرفت هیجان انگیزی است و بسیاری قسمتهای آن تازه دارند جا میافتند: سیستمهای مدیریت رنگ پیچیده، گردش کار بهینه، سیستمهای نمونه گیری دقیق، فناوری کلیشهسازی پیشرفته، و سیستمهای ترامگذاری عجیب و غریب. اما همه این موارد بر اساس یک فرایند کنترل تثبیت شده و دقیق مبتنی است. و مشکل اساسی چاپ با محدوده رنگی بزرگ هم، همین جاست.
محدوده رنگی بزرگ در چاپ فلکسوگرافی
صاحبان شرکتهای چاپ فلکسوگرافی راجع به بهرهوری بهتر و راندمان بالاتر و حاشیه سود بیشتر در استفاده از تکنیکهای چاپ محدوده رنگی بزرگ بهجای گردش کارچهاررنگ بهاضافه رنگ تکی که در حال حاضر بر صنعت چاپ فلکسوگرافی امریکا غلبه و تسلط دارد، مطالبی میشنوند. چاپ محدوده رنگی بزرگ ۲۰ سالی هست که شروع شده اما محدود به چاپ افست باقیمانده و این به دلیل محدودیت تاریخی شیوه چاپ فلکسوگرافی بوده است. اما همه چیز تغییر کرده است، چرا که ماشینهای چاپ بهتر شدهاند؛ تجهیزات و ماشینآلات کلیشهسازی پیشرفت کردهاند و همینطور خود رنگ به دلیل فناوریهای کامپیوتر به کلیشهسازی CTP، خلاقیت در کلیشههای فلکسو و پیشرفتهای بهبود تولید محصولات چاپی، همگی فرآیند محدوده رنگی بزرگ را برای چاپخانه داران کوچک و متوسط مجهز به سیستمهای فلکسو، اقتصادی و مقرون به صرفه کرده است.
بهکارگیری چاپ با محدوده رنگی (گاموت) بزرگ نرم افزار Equinox
راه حل شرکت Esko برای عملیاتی کردن چاپ با محدوده رنگی (گاموت) بزرگ، ارائه نرم افزار Equinox است. این نرم افزار ماشین چاپ را برای استفاده مرکبهای ۵ و۶ و ۷رنگ آماده و استاندارد میسازد. Esko مدعی است که با استفاده از این نرم افزار در چاپ فلکسوگرافی صرفه جوییهای قابل توجهی در مرکب (و به تبع آن کلیشه) در چاپ بسته بندی ایجاد میشود بعلاوه کار تعویض و تغذیه و بارگیری رولهای خام روی ماشین چاپ حین تعویض و جابجائی سفارشات چاپی فقط به عوض کردن کلیشههای چاپ کاهش مییابد.
علاوه بر این، طبق اظهارات شرکت Esko دیگر لازم نیست چاپچیها مرکب رنگهای تکی و خاص را برای هر کار چاپی بستهبندی تغییر دهند، لذا فارغ از شستشوی پیاپی مرکبدان، قادر میشوند بهرهوری ماشین چاپ شان را افزایش داده و درعین حال هم هزینه مرکبهایشان را کاهش دهند و همزمان انجام کار را. علاوه بر این، کیفیت و ثبات رنگ هم بهبود مییابد – یعنی دقیقا نیاز صاحبان برند و مشتریهای کارخانههای چاپ فلکسو را که به دنبال کم شدن هزینهها بدون از دست رفتن رنگهای دقیق و حتی بهبود کیفیت چاپ هستند، تامین میکند. ولی دستیابی به این مزایا تنها با استفاده از مرکبهای هگزاکروم میسر نمیشود و باید همه شرایط را از پیش از چاپ تا شرایط مناسب برای انجام چاپ را فراهم آورند.
چاپ رنگ ثابت / پالت رنگ
عبارت پالت رنگ، در دهه گذشته همچنین توسط مراکز پیش از چاپ اِدِر در آلمان و از پیشگامان تفکیک چهاررنگ + رنگهای خاص در نرم افزار ” Fixcolor + MCS 4c ” نسخه ۲.۵ مطرح شد بروشور تفکیک رنگی کارهای چند رنگ، لاینو تایپ هل آلمان نیز آن را به کار برد. امروزه Esko این واژه را برای نرم افزار Equinox خود بهعنوان بسته ثابت رنگی آورده و فرآیندی را معرفی میکند که طی آن سری همسان مرکبها به کار برده میشوند و تفکیک رنگهای ۶ و ۷ و ۸ تایی را امکانپذیر میسازد.
صفحه روی جلد مجله فلکسو و چاپ گود Flexot Tief Druck با استفاده از همین نرمافزار و شیوه چاپ هپتاکروم (۷رنگ) انجام شد.)
رویکرد روش شناسانه در تحقیق چاپ فلکسو با محدوده رنگی بزرگ
مقصود از چاپ فلکسوی هپتاکروم عبارت بود از باز تولید و انتقال تجربه و تخصص چاپ بهدست آمده در افست، به چاپ فلکسوگرافی، به منظور بسط و گسترش محدوده رنگی چاپ تجاری پر کیفیت.
جاناتان ویلهلم پس از تجزیه و تحلیل عمیق و جامع ظرفیتهای سیستم چاپ رنگی هپتاکروم، چاپ فلکسوی ۴رنگ و ۷ رنگ را از میان ۳۲ رنگ انتخاب شده پنتون مقایسه کرد. وی با به کار گیری ۷ رنگ، فرم استاندارد تستشیت اسکو، و یک اسپکتروفتومتر، تفاوت رنگی تمام ۶۴ رنگ هدف را ـ که بجای انجام چاپ جداگانه طبق فرمولاسیون پنتون، با چاپ ۷ رنگ چاپ شده بودند ـ اندازهگیری کرد.
حل مشکلات تداخل رنگ
پیش از چاپ، ترامگذاری، و بازتولید رنگ برای تحقیق محدوده رنگی بزرگ در در چاپ هفت رنگ فلکسو، تداخل رنگها به دلیل روی هم چاپ شدن متوالی هفت تا مرکب با زاویههای مختلف، و زاویه حکاکی سلولهای آنیلوکس پدید میآید که منجر به پیچازی میشود.
به منظور پیشگیری از پدیده تداخل رنگها سری مرکبها با زوایای مشخص تعریف شدهاند.
(جدول۳)
C=7.5 , O=7.5 M=37.5 , G37.5
Y=82.5
K=67.5 ,B=67.5
همانطوری که میبینید در این روش مرکبها دوبهدو، زاویه ترام همسانی دارند C+O M+G B+K در حالیکه زرد با ۱۵ درجه اختلاف زاویه با حکاکی سلولهای آنیلوکس قرار میگیرد. ترامگذاری که در این تحقیق استفاده شد Lpi 178 (یا dpi 70 ، خط در سانتیمتر) بود.
دادههای رنگ سنجی برای تحقیق چاپ با محدوده رنگی بزرگ در چاپ فلکسو هفت رنگ
به منظور مقایسه اهداف رنگی که با تفکیک رنگ پنتون، CMYK و هپتاکروم چاپ شده بودند برای تفاوتهای رنگ (ΔD) از یک اسپکتروفتومتر استفاده شد.
در میانگین ۲۳ رنگ از ۳۲ رنگ هدف (بعضی ۷۲% موارد) ΔD کمتر از ۳ بود در حالیکه در ۲۶ رنگ از ۳۲ رنگ هدف (۸۲%) که با هپتاکروم (CMYKOGB) چاپ شدند، حداقل میانگین تخمین ΔD برای پنتون C 186 ΔD = 0.42 و حداکثر میانگین تفاوت رنگی ΔD برای پنتون C 2100 ، ۷.۲۴ = ΔD بود.
در میانگین ۲ رنگ از ۳۲ رنگ هدف(۶%) E D کمتر از ۳ بود در حالیکه در ۱۰ رنگ از ۳۲ رنگ هدف (۳۲%) که با چاپ مرسوم CMYK چاپ شدند Δ Dکمتر از ۵ بود.حداکثر میانگین ΔD برای پنتون C 2040، ۱.۹۱ = ΔD بود و حداکثر میانگین ΔD تفاوت رنگ برای پنتون C 286، ۱۵.۰۱ = ΔD بود.
ثابت شد که فرآیند چاپ فلکسو هپتاکروم (CMYKOGB) بازتولید و چاپ رنگ بهتری (ΔD پایین تری) نسبت به رنگهای تکی پنتون دارد.
دستاوردهای چاپ با محدوده رنگی (گاموت) بزرگ
هر دو پروژه تحقیقاتی ثابت کرد که حصول محدوده رنگی (گاموت) بزرگ برحسب دقت بازتولید و چاپ رنگ در مقایسه با پنتون افست هگزاکروم و راهنمای رنگهای تکی پنتون بدست آمده است. چاپ با محدوده رنگی بزرگ در هر دو پروژه چاپی موفق بود، در حالیکه سایر عوامل ( مثل مرکب، سوراخهای شابلون اسکرین، آنیلوکس نورد مرکب فلکسو و غیره) بهینه شده باشند.
در جدول ۴، چاپ با محدوده رنگی بزرگ با زاویه ترام متفاوت برای هر روش چاپی ارائه شده است.
جمعبندی و نتیجه گیری
کاربرد چاپ با محدوده رنگی (گاموت) بزرگ
با وجود اینکه در چاپ چند رنگ جدید نیست، اخیرا دوباره در کانون توجه قرار گرفته است، زیرا پروژههای مستقل متعدد و کاربریهای تجاری گوناگون به این نتیجه رسیده اند که چاپ با محدوده رنگی بزرگ، روندی است که ارزش تحقیقات بیشتر را دارد. به منظور خلاصه کردن برخی جنبههای اصلی آن، میتوان موارد زیر را بر شمرد :
– چاپ چند رنگ با فن آوری ترام گذاری پیشرفته و نرم افزار مربوط به آن برای رنگهای x + CMYK در شیوههای چاپ ۶ و ۷ و ۸ رنگ تحقق یافته است.
– هدف چاپ چند رنگ در بزرگ کردن محدوده رنگی چاپ به سمت بیشتر یا تمامی جهات طیف رنگی است.
– کاربرد تجاری چاپ با محدوده رنگی بزرگ را میتوان با سری معینی از رنگها / مرکبها استاندارد کرد، به این منظور که بیشترین تعداد رنگهای تکی (پنتون) را بتوان با سری رنگهای هگزا کروم (۶ رنگ) و هپتاکروم (۷ رنگ)، بهدست آورد.
– کاربرد تجاری محدوده رنگی بزرگ مستلزم به کارگیری فناوری پیشرفته و انطباق با خصوصیات فنی معین و حضور فعال و قابل اتکای چاپچیها است.
پروژههای مستقل نشان داده و ثابت کرده اند که چاپ با محدوده رنگی بزرگ را میتوان با موفقیت نه تنها در افست بلکه در دیگر روشهای چاپی مثل سیلک اسکرین و فلکسوگرافی هم مورد استفاده قرار داد.
البته برای استفاده از چاپ با محدوده رنگی بزرگ در چاپ گراور و دیجیتال باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد.