پنج نوع مرکب و فرایند چاپ پارچه
نویسنده: دلی مک لیگان ؛ مدیر ارشد اجرایی شرکت Tex Intel
در سال‌های اخیر پیشرفت‌های فراوانی در عرصه تولید مرکبهای ویژه چاپ دیجیتال پارچه به‌دست آمده است. آیا شما جدیدترین اطلاعات را در اختیار دارید؟ این مقاله اطلاعات و بینش خوبی در مورد پنج نوع مرکب موجود ویژه چاپ دیجیتال پارچه، نحوه عملکرد آن‌ها ارائه می‌دهد و نوع پارچه مناسب هر یک را تشریح می‌کند.
تیم فنی ما پنج سری مرکب را که در چاپ دیجیتال پارچه به کار می‌روند و فرایند چاپی را که با هر کدام سازگار است، توضیح می‌دهد.
با دگرگون شدن و توسعه تکنولوژی هدهای جوهر افشان و مرکب‌ها، مجموعه مرکبهای جدیدی به بازار عرضه شده است. در جدول مرکب‌ها و تکنیک چاپی مورد استفاده برای انواع الیاف پارچه نمایش داده شده است.
در ادامه با جزئیات فنی هر یک از سری مرکبهای چاپ پارچه آشنا می‌شوید.
مرکبهای تصعیدی (Dye- Sub Ink Set)
تصعید (Sublimation) عبارتی علمی برای فرایندی است که در آن یک جسم جامد به گاز تبدیل می‌شود، بدون اینکه مرحله بینابینی جامد به مایع صورت بپذیرد، این فرایند به رنگ امکان می‌دهد تا روی پارچه‌های پلی‌استری با دقت تثبیت شده و نفوذ کند، زیرا مرکبهای تصعیدی در گاموت رنگ روشن و زنده‌ایی برخوردار هستند. پارچه‌های بدون پوشش (Un Coated) را می‌توان با استفاده از مرکبهای تصعیدی چاپ کرد.
فرایند
در چاپ تصعیدی، الگوی طرح موردنظر با استفاده از یک چاپگر جوهرافشان استاندارد روی یک کاغذ ترانسفر چاپ می‌شود. مرحله بعد قراردادن کاغذ روی پارچه در یک ماشین پرس (اطو) با درجه حرارت بالا است.
پس از انجام این کار، مرکب به بخار تبدیل شده و سپس روی پارچه منتقل می‌شود و رنگ‌های زنده و درخشنده با رزولوشن ایده‌آل روی پارچه نقش می‌بندد.
مرکبهای پیگمنتی (Pigment Ink Set)
مرکبهای پیگمنتی مرکب‌هایی هستند که در آن‌ها مواد رنگی از ذرات بسیار ریزی تشکیل شده که حل می‌شوند و در یک حامل به صورت معلق (سوسپانسیون) باقی می‌مانند. در این روش مرکب روی پارچه منتقل شده و هنگامی که مایع خشک می‌شود، ذرات رنگی به پارچه همانگونه که لکه‌های چربی می‌چسبند، می‌نشیند و تثبیت می‌شود. پیشرفت‌های فنی نوین، کارایی و شفافیت رنگ‌ها را بهتر و بیشتر کرده است. به همین خاطر از این مرکب‌ها اکنون می‌توان روی انواع پارچه‌ها استفاده کرد.
فرایند
در چاپ پیگمنتی مرکب و مایع حامل همزمان مستقیماً روی پارچه با استفاده از یک چاپگر جوهر افشان مستقیماً روی پارچه می‌نشیند. پارچه در حال چاپ خشک می‌شود و مرحله تثبیت مرکب تحت حرارت حدود ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد در یک دستگاه حرارتی (کوره) انجام می‌شود. پارچه‌هایی که در چاپ پیگمنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند قبل از چاپ باید کوتینک شده باشند، یعنی پوششی روی آن‌ها نشانده شده باشد (Pre Coat)
مرکبهای واکنشی (Reactive Ink Set)
مرکبهای واکنشی ترکیبات ارگانیکی هستند که از طریق یک پیوند کووالانسی، موادرنگی (dye) آن ها به جزیی شیمیایی از الیاف پارچه‌ای که چاپ می‌شود، تبدیل می‌شود.
پیوند شیمیایی بسیار قوی است و رنگ‌های زنده و شاداب روی پارچه‌های کتانی، نخی و دیگر پارچه‌هایی که از مواد سلولزی ساخته شده‌اند تا چاپ می‌شوند تا این طرح‌ها با دوام و با طول عمر بالا جلوه بسیار خوبی دارند.
فرایند
فرایند مرکبهای واکنشی پیچیده است. چاپ با یک چاپگر جوهرافشان به طور مستقیم روی پارچه انجام می‌شود و مرکب‌ها در حین چاپ خشک می‌شند.
سپس رنگ‌های روی پارچه با استفاده از یک اطوی بخار، به تدریج و در دمای بسیار بالا نشست می‌شوند
در مرحله آخر پارچه شسسته شده و خشک می‌شود تا رنگ‌های اضافی پاک شوند و هیچ رنگی هنگامی که پارچه مجدداً شسته می‌شود، محو نشود.
روی پارچه‌های مورد استفاده در چاپ واکنشی باید قبل از چاپ، یک لایه کوتینگ شده باشد. (Pre Cout).
مرکبهای اسیدی (Acid Ink Set)
مرکبهای اسیدی معمولاً از نمک‌های سدیمی اسید سولفونیک تشکیل می‌شوند که مواد رنگی در آن از حلال‌پذیری بالایی برخوردند. همین ویژگی باعث ایجاد یک پیوند یونی با الیاف پارچه‌ای می‌شود که در حال چاپ شدن است.
معمولاً این مرکب تنها برای چاپ پارچه‌های پشمی، کشمیر، آنفوره، نایلون و ابریشم به کار می‌رود، عملکرد مرکب اسیدی روی این پارچه‌ها از نظر شفافیت و شادابی رنگ، دوام و شدت رنگ مثال‌زدنی است.
فرایند
فرایند چاپ مرکبهای اسیدی مثل مرکبهای واکنشی پیچیده است. ابتدا یک چاپگر جوهرافشان الگوی طرح را به طور مستقیم روی پارچه چاپ می‌کند و مرکب‌ها در حین فرایند چاپ خشک می‌شوند. سپس رنگ‌ها با استفاده از یک اطوی بخار به تدریج روی پارچه تثبیت می‌شوند. در نهایت پارچه شسته شد و خشک می‌شود تا رنگ‌های اضافی پاک شده و در شستشوهای بعدی هیچ رنگی شدت و زیبایی خود را از دست ندهد.
روی پارچه‌های ویژه چاپ اسیدی باید از قبل یک لایه کوتینگ نشانده شده باشد (Pre Coat)
مرکبهای پایه آب (Disperse Ink Set)
مرکبهای پایه آب پراکنه‌ای نوعی مواد رنگزا هستند که درجه حلالیت آن‌ها بسیار پایین است و عملاً در آب پراکنده شده‌اند. همین ویژگی به مواد رنگی امکان می‌دهد تا توسط روزنه‌های الیاف جذب شده، سپس هنگامی که در معرض حرارت قرار می‌گیرند، گسترش پیدا کرده و در الیاف، در سطح مولکولی محصور شوند. از این مرکب‌ها برای چاپ روی پارچه‌های پلی‌استر و استات که ـ دوام و استحکام رنگ‌ها روی آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است ـ به طور گسترده استفاده می‌شود.
فرایند
فرایند چاپ آب پایه مثل مرکبهای واکنشی پیچیده است. ابتدا یک چاپگر جوهرافشان الگو را به طور مستقیم روی پارچه چاپ می‌کند و مرکب‌ها در حین عملیات چاپ خشک می‌شوند. سپس رنگ‌ها در یک اطوی بخار به تدریج روی پارچه تثبیت می‌شوند. «مرحله آخر، پارچه شسته و خشک می‌شود تا رنگ‌های اضافی پاک شوند و در شست و شو‌های بعدی هیچ رنگی از آن محو نشود.»
روی پارچه‌هایی که در چاپ آب پایه مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید قبل از چا یک لایه کوتینگ نشانده شود(Pre Coat).
