سرمایه‌گذاری و توسعه، علیرغم رکود و تحریم
گفتن ندارد که شرایط اقتصادی اصلا برای توسعه و سرمایه‌گذاری جدید مناسب نیست. درآمد پایین چاپخانه‌ها و سقوط ارزش پول ملی، ماشین‌های جدید را دور از دسترس عموم چاپخانه‌ها ساخته است.
با این‌همه اینجا و آنجا سرمایه‌گذاری‌هایی می‌شود. معدود چاپخانه‌های بزرگ پیشتاز این میدان هستند و ماشین‌های بزرگ و پرقدرت چاپ و پس از چاپ اروپایی را وارد می‌کنند، همچنین بخش‌های مختلف تجهیزات کنترلی و نرم‌افزاری واحدهای خود را گسترش می‌دهند. اما بسیاری از چاپخانه‌های دیگر، که امکانات خود را گسترش داده‌اند، اغلب حجم سرمایه‌گذاری آن‌ها چشمگیر نیست و بسیاری از آن‌ها خرید از داخل است.
در صفحات این شماره ماهنامه صنعت چاپ، گزارش‌هایی از چاپخانه فرارنگ آریا، نقش الماس و هودیس آمده است. سایر چاپخانه‌های بزرگ مثل ترام اصفهان نیز سرمایه‌گذاری سنگینی داشته‌اند. در زمینه تولید فیلم‌های خاص بسته‌بندی نیز شرکت داروپات شرق و گروه پِما خبرهای خوبی از سرمایه‌گذاری و توسعه دارند.
پاد الوان پاک از گروه پِما با تکمیل فازهای توسعه، حالا بخش قابل‌توجهی از ورق‌های تتراپک را برای صنایع لبنی و نوشیدنی تولید می‌کنند و خبرهایی از شرکت پاک لایه‌سان نیز در این شماره می‌خوانید.
خلاصه در زمینه تولید و چاپ و تکمیل بسته‌بندی‌های چندلایه خبرها بیشتر و سرمایه‌گذاری‌ها سنگین‌تر است، اما در زمینه چاپ و تبدیل، همچنان نقشینه تبریز در این گروه پیشتاز است.
در ادامه، گزارش‌هایی را از چند استان می‌بینید.
آذربایجان شرقی
گزارش سرمایه‌گذاری‌ها در آذربایجان شرقی و به‌ویژه شهر تبریز به‌عنوان قطب صنعت چاپ ایران، بسیار مختصر است. اما همین چند سطر، حکایت از بزرگترین سرمایه‌گذاری‌ها در مقایسه با استان‌های دیگر دارد. بخش قابل‌توجهی از این توسعه مربوط به چاپخانه‌های پیشرو در زمینه چاپ رول فلکسو و گراور و دستگاه‌های لمینیت و صنایع تبدیلی است.
با سپاس از جناب نوری وکیلی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی، این چند رقم فشرده که حاصل بررسی و جمع‌بندی ده‌ها مورد فعالیت چاپخانه‌های استان است، به خوانندگان ماهنامه صنعت چاپ تقدیم می‌شود.
سرمایه‌گذاری‌های استان واحدهای صنعت چاپ آذربایجان شرقی، جهت توسعه واحدهای چاپی افست بر اساس تعداد ورق خریداری‌شده از دیگر استان‌ها و واردات از خارج، برای سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۲۶ ورق و برای سال ۱۴۰۲ تا بدین تاریخ ۶۰ ورق، اضافه شده است.
سه واحد چاپ فلکسو و هلیو گراور نیز در شرف ترخیص و راه‌اندازی ماشین‌آلات وارداتی هستند. این ماشین‌آلات ۶ دستگاه است. دستگاه‌های چاپ هر کدام ۸ رنگ و ۱۰ رنگ هستند.
آذربایجان غربی
ارومیه و استان آذربایجان غربی، مثل مشهد، تبریز و اصفهان قطب چاپ کشور محسوب نمی‌شود ولی از بسیاری استان‌های کشور، در زمینه چاپ و بسته‌بندی قوی‌تر است. بنابراین بررسی آمار وضعیت موجود و گزارش سرمایه‌گذاری‌های آن می‌تواند به‌عنوان میانگین کل کشور قلمداد شود. این گزارش تمیز و مرتب را به لطف اکبر کاظمی حیدرلو، مسئول امور چاپ و نشر اداره‌کل فرهنگ و ارشاد استان آذربایجان غربی داریم.
استان آذربایجان غربی در مجموع دارای ۴۳۳ واحد چاپی فعال، به تفکیک حوزه‌ها و رسته‌های مختلف چاپ، از نظر تقسیمات کشوری در ۲۰ شهرستان و ۴۳ بخش و سه فرمانداری ویژه در شهرستان‌های مهاباد، میاندوآب و خوی، به تفکیک ذیل توزیع شده است:
تعداد چاپخانه‌های افست: ۹۵ واحد
تعداد چاپخانه‌های مجهز و فعال درحوزه چاپ کتاب: ۱۳ واحد (حوزه نشر کتاب و مطبوعات )
تعداد چاپخانه‌های دیجیتال: ۲۳۰ واحد
تعداد چاپخانه‌های صنعتی (فلکسو و هلیو گراور): ۱۵ واحد با اشتغال۳۴۰ نفر
تعداد کارگاه‌های سیلک‌اسکرین، تامپو و خاص: ۴۴ واحد
تعداد لیتوگرافی‌های استان: ۱۵ واحد
تعداد واحدهای صحافی و عملیات تکمیلی پس از چاپ: ۲۱ واحد
تعداد واحدهای چاپی مطرح در امور صادرات محصولات چاپی: ۴ واحد
تعداد تجلیل‌شدگان در۱۲ دوره برگزاری جشنواره استانی صنعت چاپ: ۱۸۳ نفر
تعداد تجلیل‌شدگان استانی در سطح ملی جشنواره ملی صنعت چاپ: ۶ نفر
پیش‌بینی صدور مجوز در صنعت چاپ تا انتهای سال ۱۴۰۲ به تعداد ۲۳ واحد جدید
جمع کل واحدهای چاپی: ۴۳۳ واحد
(با در نظر گرفتن ۲۳ واحد جدید در حال صدور ۴۵۶ واحد)
– ۲۲۳ چاپخانه در شهرستان ارومیه و ۴۱۰ چاپخانه در گستره ۲۰ شهرستان تابعه
خراسان رضوی
جدول زیر به‌صورت جمع‌وجور و روشن، واحدهایی را در مشهد که ماشین‌آلات جدید نصب کرده‌اند، با ذکر مبلغ سرمایه‌گذاری هر کدام، معرفی می‌کند. برای ارائه این آمار باید از جناب ایزدی و دفتر امور چاپ اداره کل ارشاد استان خراسان رضوی سپاسگزار باشیم.
سرمایه‌گذاری‌های جدید صورت‌گرفته در حوزه چاپ و بسته‌بندی از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ تاکنون (آبان ۱۴۰۲) استان خراسان رضوی
ظرفیت ورق موجود چاپخانه‌های افست: ۱۸۱ ورق
تعداد متقاضیان جدید برای تاسیس واحد چاپ: ۲۶ نفر
مجموع شاغلین مستقیم صنعت چاپ استان: ۱۴۵۰ نفر (شاغلین غیرمستقیم و مرتبط با صنعت چاپ از قبیل کاغذ فروشان ـ تعمیرکاران فروشندگان ملزومات مصرفی چاپ ـ دفاتر جذب سفارشات چاپی ـ طراحان ـ دفاتر مشاوره‌ای و تبلیغاتی و … بیش از ۲۸۵۰ نفر).
تعداد واحدهای نیمه‌فعال یا تعطیل به علت رکود کاری و مشکلات حاکم بر صنعت چاپ (بیمه، مالیات، عدم حمایت‌های بانکی و …): ۷۹ واحد
تعداد واحدهای چاپی معرفی‌شده به بانک‌های عامل، جهت بهره‌مندی از تسهیلات تبصره ۱۶ به تعداد ۱۲ واحد و مبلغ ۱۸ میلیارد ریال
تعداد واحدهای چاپی معرفی‌شده به بانک‌های عامل، جهت بهره‌مندی از تسهیلات تبصره ۱۸ به تعداد ۶ واحد و مبلغ ۲۸۰ میلیارد ریال
