هلدینگ پِما؛ درختی پربار و برندی پراعتبار در خانواده چاپ و بسته‌بندی
روایتی امیدبخش از زبان مدیر هلدینگ پما PMA
چه خوب شد که «امیرحسین گیوه‌چی» جوان، از صنعت نساجی به صنعت فیلم‌های بسته‌بندی کشیده شد و چه نیکو اتفاقی که تعاونی ماکارونی ایران سال ۱۳۶۸ تداوم شرکت ثبت‌شده پلاستیک ماشین الوان را به این مهندس مکانیک و ارشد صنایع سپرد و چه همکاران دانش‌پژوه و خوش‌فکری گرد او جمع شدند و ایده‌های خلاقانه خود را به هم گره زدند تا پلاستیک ماشین الوان (پِما) ستون هلدینگی باشد که ده شرکت پویا و نوآور را زیر چتر خود گرفته است. خانواده چاپ و بسته‌بندی ایران می‌تواند به خود ببالد که چنین گروه فناورانه، خالق و جسوری دارد که سدشکن محدودیت‌ها و حا‌می صنایع دیگر به‌ویژه صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی است.
گروه صنعتی پما علیرغم همه محدودیت‌ها و فاصله چشمگیر شاخه‌های تخصصی چاپ و بسته‌بندی ما با کشورهای اروپا، شیردلانه و آگاهانه و پیگیر، پروژه‌های مهمی را به نتیجه رساند. یکی از اساسی‌ترین محصولات این شرکت، پاکت‌های اسپتیک است که سالیان سال، به نام تتراپک مهر شده بود و کمتر تصور می‌رفت که سازنده دیگری در جهان بتواند طلسم تتراپک را بشکند، حال مدت‌هاست که شرکت پاد الوان پاک؛ عضو این گروه صنعتی، نیمی از مصرف بسته‌بندی‌های اسپتیک کشور را با بهترین کیفیت تولید می‌کند و در بعضی رشته‌ها مثل تولید فیلم‌های پلی‌اتیلن و CPP دست بالا در تولید و ارائه فیلم‌های تخصصی دارد.
هلدینگ پما حالا در صنایع سلولزی هم جای پای خود را سفت کرده و خارج از مقوله چاپ و بسته‌بندی، در صنعت دارو نیز با تولید داروهای بیماری‌های خاص، نا‌می پرآوازه را کسب کرده است.
هر یک از این شاخه‌ها، قصه‌هایی دارد. اکنون زیر سایه درخت پرشاخ و برگ و سرسبز پِما، امیرحسین گیوه‌چی، قصه این درخت پُربار و برند پُراعتبار را برای ما روایت می‌کند.
من از حوزه نساجی آمده‌‌ام. پدرم نساج بود در کارخانه‌های ایرانصوف و درخشان، کمابیش با این رشته آشنایی داشتم، پس از فارغ‌التحصیلی در رشته مهندسی مکانیک حدود سال ۱۳۶۸ وارد کارخانجات درخشان قم شدم و در همان حال ارشد مهندسی صنایع را هم تمام کردم. دیدگاه‌های مهندسی و نوگرایانه‌ای داشتم که با بعضی مدیران آن مجموعه سازگار نبود. به فکر کار دیگری بودم که از یکی از دوستان شنیدم که به‌تازگی تعاونی ماکارونی ایران، کارخانه‌ای برای تولید CPP جهت تأمین مواد بسته‌بندی ماکارونی تأسیس کرده و شرکتی به نام پلاستیک ماشین الوان به این منظور ثبت شده و چند پروفرما از یک شرکت کره‌ای برای دو دستگاه تولید فیلم CPP و چاپ و لمینت گرفته‌اند. ظاهراً شرایط تعاونی طوری بود که نمی‌توانستند آن کارخانه را به سرانجام برسانند. سال ۱۳۷۳ بود که خانواده گیوه‌چی سهم تعاونی ماکارونی ایران را خریده و اداره شرکت پلاستیک ماشین الوان را به دست گرفتم.
با توجه به نیاز تجهیزات پزشکی به این فیلم‌ها، ابتدا بعضی فیلم‌های موردنیاز تجهیزات پزشکی مثل فیلم فورمینگ، کاغذ مدیکال، لفاف دستکش‌های پزشکی، نخ سوزن و غیره را شروع کردیم.
آیا در آن زمان اساساً فیلم CPP در ایران تولید می‌شد؟ و این دستگاه‌ها به درستی انتخاب شده بودند؟
اولین تولیدکننده CPP در ایران ما بودیم. در عمل متوجه برخی کاستی‌های این دستگاه‌ها شدیم و بعد در سفری به اروپا، یک دستگاه تولید فیلم رفرنهایزر آلمانی خریداری شد و توانستیم محصول باکیفیت‌تری را تولید کنیم. در همان سال‌ها شرکت پوشینه هم شروع به تولید CPP کرد.
مدیران پوشینه هم از خانواده نساجی آمده بودند. این شرکت ابتدا BOPP تولید می‌کرد. قسمت بود که در زمینه تولید فیلم همکاری مشابه داشته باشید؟
بله؛ برادران نجفی که قبلاً زمینه کاری مشترکی با ما داشتند، قبل از ما وارد این صنعت شده بودند و BOPP تولید می‌کردند، بعد تصمیم گرفتند CPP هم تولید کنند. حدود ۸ ـ۷ سال فقط ما دو شرکت تولیدکننده CPP بودیم.
شما فرمودید که خط تولید پلاستیک ماشین الوان برای تولید مواد مصرفی بسته‌بندی ماکارونی تأسیس شد. پس چرا همه محصولاتی که برشمردید، در حوزه تجهیزات پزشکی بود؟
چون ابتدا موفق نشدیم فیلم مناسب با مشخصات فنی موردنیاز بسته‌بندی ماکارونی را تولید کنیم، ابتدا فیلم CPP را در صنعت تجهیزات پزشکی وارد کردیم و اوایل دهه ۸۰ با خرید دستگاه‌های اروپایی این امکان فراهم شد و از آن به بعد امکانات چاپ و لمینت ما هم بهتر و قوی‌تر شد.
در واقع در مرور سرگذشت پلاستیک الوان ماشین، باید اعتبار ویژه‌ای به دست‌اندرکاران صنعت ماکارونی بدهیم که هم در تأسیس آن نقش داشتند و هم بعدها با مطالبه فیلم‌های مورد نیاز خود، مسیر توسعه شرکت را جهت دادند.
بله، دقیقا.ً قبل از اینکه خط تولید CPP اروپایی در پلاستیک ماشین الوان راه‌اندازی شود، معمولاً برای بسته‌بندی ماکارونی، دو فیلم OPP را لمینه می‌کردند.
بعد که ماشین‌های با سرعت بالا پُرکن ماکارونی آمد، آنالیز اصلی برای لایه داخلی، از CPP استفاده کنند. همین باعث شد که تولید CPP رشد قابل ملاحظه‌ای داشته باشد.
احتمالاً به جز ماکارونی مصارف دیگری هم به توسعه CPP دامن زد. درست است؟
بله، در حال حاضر برای بسته‌بندی‌های مختلف به‌ویژه مواد صلب و سنگین مثل حبوبات، نبات و حتی پیچ و مهره و مصارف گوناگون از CPP استفاده می‌شود. CPP به خاطر خاصیت کشسانی بالا برای چنین کاربردهایی مناسب است، زیرا در برابر پارگی مقاوم است.
به این ترتیب در سرزمین ماکارونی نیز تحولی ایجاد شد و ماشین‌های پرسرعت به کار گرفته شدند. ابتدا با کدام برندهای ماکارونی شروع کردید؟
ما با لرد ماکارون شروع کردیم. البته فیلم‌ها را به چاپخانه‌ها می‌دادیم چون کار چاپ و لمینت در چاپخانه‌ها انجام می‌شد.
پس از راه‌اندازی خط CPP جدید، توسعه شرکت چه مسیری را پیمود؟
راستش من زیاد سفر می‌رفتم و در نمایشگاه‌های مختلف و بازدید از کارخانه‌ها، در کشورهای دیگر به‌ویژه ایتالیا و آلمان با کنجکاوی، روند جدید صنعت چاپ و بسته‌بندی انعطاف‌پذیر را زیر نظر داشتم.
یکی از دوستان صاحب‌نظر خارجی، مرا به بازدید یک کارخانه و خط تولید فیلم‌های بادی برد (BLOWING). همان‌جا ایده شرکت پوشان پلاستیک شکل گرفت. این شرکت ابتدا با تولید کیسه فروشگاهی (Shopping bag) شروع کرد ولی بعد، دیدیم این شاخه مناسب کسب‌وکار ما نیست و وارد تولید فیلم‌های تخصصی پلی‌اتیلن و استرچ شدیم. امروز در صنعت پلی‌اتیلن، با ظرفیت روزانه ۵۵ تن، تولیدکننده اول فیلم پلی‌اتیلن هستیم. کارخانه پوشان پلاستیک در قم قرار دارد.
لطفاً در چند کلمه توضیح دهید که بیشترین مصرف فیلم‌های پلی‌اتیلن در چه مواردی است و چه خاصیتی به بسته‌بندی می‌افزاید؟
بیشترین مصرف فیلم‌های پلی‌اتیلن در صنعت لمینت است. کاربرد پلی‌اتیلن در چندلایه‌ها به خاطر فودگرید بودن و سیل‌پذیری (یعنی دوخت‌پذیری) بسیار خوب آن است. بنابراین به عنوان لایه داخلی لفاف بسته‌بندی غذایی، بیشترین کاربرد را دارد. بیش از ۷۰ درصد ضخامت ساشه‌های موجود در بازار را فیلم پلی‌اتیلن تشکیل می‌دهد.
می‌دانیم که تولیدکنندگان فیلم‌های پلی‌اتیلن در ایران کم نیستند. مزیت محصولات پوشان پلاستیک چیست؟
بله، تولیدکننده زیاد است. دلیل اینکه بیشترین سهم را در بازار داریم، باید کیفیت بالا و تولید فیلم‌های تخصصی باشد؛ مثل فیلم‌های ایزی‌پیل که راحت باز می‌شود یا فیلم‌های خاصی که در تیوپ خمیردندان و غیره کاربرد دارد.
چون شما تولیدکننده اول فیلم‌های پلی‌اتیلن هستید، جا دارد در مورد بازیافت آن هم بپرسیم، آیا جنبه‌های محیط‌زیستی این محصول، دغدغه شما هست یا در کشور ما فکری برای آن شده است؟
ببینید در واقع تولید فیلم‌های پلیمری زیست‌تخریب‌پذیر در ایران جایگاه قابل‌توجهی ندارد. چون چنین کاری مثل بسیاری از کشورها، حمایت دولت را طلب می‌کند. تخریب‌پذیرشدن انواع فیلم‌ها هم بدون حمایت دولت در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست زیرا مستلزم افزودن موادی در فرایند تولید است که این مهم را ایجاد نماید. چنین موادی هزینه قابل‌توجهی ایجاد می‌کند. ما در این مورد مطالعاتی انجام دادیم و از شرکت‌های اروپایی اطلاعات مربوطه را دریافت کردیم ولی استفاده از این مواد، قیمت تمام‌شده ما را بالا می‌برد. در حالی که شرکت‌های دیگر چنین کاری را نمی‌کنند، اگر ما فیلم پلی‌اتیلن سازگار با محیط‌زیست تولید کنیم، قدرت رقابت در بازار را نخواهیم داشت. چون ظاهر فیلم‌ها تفاوتی ندارد. ما ضمن پیگیری این مساله و در جستجوی راه‌حلی برای تولید فیلم‌های پلی‌اتیلن سازگار با محیط‌زیست، به سازمان بازیافت مراجعه کردیم ولی دیدیم هیچ‌گونه حمایتی نمی‌کنند.
در شرایط کنونی بدون حمایت دولت، هیچ شرکتی از نظر اقتصادی نمی‌تواند چاره‌ای بیاندیشد. ظاهراً زیست‌تخریب بودن فیلم‌های پلیمری و اساساً ملاحظات محیط‌زیستی در اولویت‌های دولت جایی ندارد. همان‌طور که جایگزینی اتومبیل بنزینی با برقی اولویت نیست و بسیاری از اتومبیل‌هایی که به بازار می‌آیند، کم‌مصرف نیستند، در نتیجه شاهد آلودگی شدید هوا در بسیاری از شهرهای ایران هستیم. اینگونه مسائل بدون برنامه‌ریزی و حمایت دولت حل نمی‌شوند. ما به سهم خود داریم مطالعه می‌کنیم و در فرایند تولید خود، شیوه‌هایی را که حتی‌المقدور آسیب کمتری به محیط‌زیست بزند و ردپای کربن کمتری داشته باشد، انتخاب می‌کنیم.
در حال حاضر در کشورهای اروپایی استانداردهای سفت و سختی برای رعایت مسائل محیط‌زیستی اعمال می‌شود و شاهد کوچ صنایع بسته‌بندی از مواد پلاستیکی به سوی مصرف مواد سلولزی هستیم. آیا چنین گرایشی را در ایران نیز باید انتظار داشته باشیم؟
بله در اروپا بسیاری از بسته‌بندی‌ها به سوی سلولزی شدن می‌رود. ولی در ایران همچنان از PE- PP و PET مصرف می‌شود و حجم قابل‌توجهی از این مواد، سرانجام به خاک و رودخانه‌ها وارد می‌شود.
با این توضیحات علیرغم روند جهانی که اشاره کردید و محدودیت‌هایی که در کشورهای اتحادیه اروپا برای فیلم‌های بسته‌بندی و چندلایه‌ها اعمال می‌شود، شما همچنان ناچار هستید به توسعه فیلم‌های بسته‌بندی و چندلایه‌ها ادامه دهید، درست متوجه شدم؟
بله، ما تابع تقاضای بازار هستیم و در حرفه تولید فیلم و لمینت و چاپ لفاف، مجموعه‌ای توانمند ایجاد کرده‌ایم و برای حفظ بازار هم باید طرح‌های توسعه خود را اجرا کنیم. تغییر این روند و شیفت کردن به سوی مواد سلولزی یا تمهیدات دیگر، همان‌طور که گفتم، از این یا آن شرکت ساخته نیست و حمایت دولت و فرهنگ‌سازی را نیاز دارد.
به نظر می‌رسد هلدینگ پلاستیک ماشین الوان (پما) هم در راستای همسویی با روند جهانی، به ایجاد خط تولید سلولزی اقدام کرده است. شرکت کاغذ پاپیروس کاوه عضو جدید هلدینگ شما، چه ویژگی‌هایی دارد و توسعه آن به چه سمتی است؟
شرکت کاغذ پاپیروس هم مثل اغلب شرکت‌های عضو هلدینگ پما، با هدف تولید محصولات جهت صنعت بسته‌بندی آغاز به کار کرده و بخش مهمی از محصولات آن برای تأمین نیازهای سایر واحدهای هلدینگ به کار خواهند آمد. اکنون دو سال از شروع به کار کاغذ پاپیروس می‌گذرد و تولید مقوای مخصوص بسته‌بندی‌های اسپتیک را هم در دستور کار دارد که مورد نیاز یکی از شرکت‌های هلدینگ ماست.
جدای از شیفت کردن از فیلم به سوی مواد سلولزی، در صنعت فیلم‌های پلیمری نیز شاهد گرایش خاصی برای تولید فیلم مونومتریال یا تک‌پایه هستیم. آیا این روند در ایران هم مشاهده می‌شود؟
من همین یک ماه پیش از چند نمایشگاه خارجی در ارتباط با کار خودمان بازدید داشتم و دیدم که تقریباً PET (پلی‌استر) کم‌وبیش کنار گذاشته شده و آنچه از فیلم‌های بسته‌بندی تولید می‌شود، عمدتاً با گرید خاصی از پلی‌اتیلن ساخته می‌شوند و تولید چندلایه‌های متفاوت به شدت کاهش یافته است.
این روند در کارخانه‌های تولید فیلم در ایران، هنوز رایج نشده و اگر هم باشد، بیشتر در حد مطالعات واحد R&D است.
ضمن صحبت‌ها، اشاره کردید که شرکت‌های گروه پِما، معمولاً محصولات تخصصی و جدیدی تولید می‌کنند. ممکن است توضیح بیشتری در این زمینه بدهید؟
رسالت اصلی و استراتژی ما در صنایعی که داریم کار می‌کنیم، این است که محصولات ویژه و جدید تولید شده، تمام محصولاتی که تا این ساعت در گروه پلاستیک ماشین الوان تاکنون تولید کرده‌ایم، معمولاً انحصاری هستند یا دست‌‌کم ما اولین تولیدکننده آنها بوده‌ایم.
تمام درب ژله‌هایی که می‌بینید مثل فرمند و غیره، لفاف‌های آلوآلو، زیر قرص‌ها و کپسول‌ها، بیلیسترهای غذایی و دارویی تولید پلاستیک الوان ماشین است، که به نوعی انحصاری‌ست.
ما عموماً فیلم‌های مخصوص بسته‌بندی‌های تخصصی را مهندسی معکوس می‌کنیم و با کسب دانش فنی لازم، آنها را تولید و به بازار معرفی می‌کنیم.
آیا وجود پتروشیمی به‌عنوان صنعت بالا دستی در ایران، به این معنی است که شما می‌توانید همه مواد اولیه خود را از پتروشیمی‌ها دریافت کنید؟
خیر؛ پتروشیمی صنعتی بسیار گسترده است و طیف محصولاتی که صنایع مختلف از پتروشیمی‌ها تقاضا دارند، بسیار وسیع و متنوع است و نمی‌توانند یا نمی‌صرفد که همه‌چیز را تولید کنند. بنابراین بخشی از مواد اولیه پلیمری خاص در کشور ما هنوز هم وارداتی است. مخصوصاً در زمینه تولید اسپتیک در شرکت پاد الوان نیاز به بعضی گریدهای ویژه داریم که الزاماً باید از خارج کشور وارد شوند.
شما چند قلم محصول تولید می‌کنید؟
ماCPP ، فیلم‌های پلی‌اتیلن و استرچ تولید می‌کنیم، علاوه بر این‌ها، یک محصول مهم ما پاکت اسپتیک است (که اغلب به اسم تتراپک می‌شناسند)، تقریباً ۵۰ درصد مصرف این پاکت‌ها در کل کشور را ما تولید می‌کنیم. ترموفرمینگ‌ها، فیلم فرمینگ‌های پزشکی و کاغذ مدیکال هم در زمره محصولات انحصاری ماست.
آیا فیدبک درستی از مشتری دارید و موارد نارضایتی مشتریان رسیدگی می‌شود؟ آیا جنس مرجوعی هم دارید؟ از این پرسش‌ها عمدتاٌ کیفیت ورق‌های اسپتیک پاد الوان موردنظر است؟
ما به صدای مشتری خیلی اهمیت می‌دهیم و چنانچه مشکلی گزارش شود، به سرعت مورد بررسی قرار می‌گیرد. مورد مرجوعی به خاطر ندارم علت شاید این باشد که ما کنترل کیفیت (QC) بسیار خوبی داریم که هم مواد اولیه و هم فرایند تولید را طبق استانداردهای معتبر جهانی، کنترل و بازرسی می‌کند.
هرگاه کمترین اشکالی در محصول مشاهده شود، آن را از مسیر تولید کنار می‌گذاریم. همچنین در صورت صحت ادعای مشتری، آن را مرجوع می‌کنیم ولی تا آنجا که من به یاد دارم، اشکالی از این نوع گزارش نشده است. به جرات می‌توانم بگویم که پاکت‌های اسپتیک پاد الوان از بالاترین کیفیت برخوردار است.
لطفاً توضیحی در مورد تولید پاکت‌های اسپتیک در مجموعه پاد الوان بدهید. چه عملیاتی را شما انجام می‌دهید و چه عملیاتی در کارخانه‌های لبنیات و آبمیوه و غیره صورت می‌گیرد.
آنچه مربوط به لمینت، تولید ورق، چاپ و خط‌زنی (Crease) است در کارخانه پاد الوان پاک انجام می‌شود. در نهایت رول چاپ‌شده و خط‌خورده، حاوی مثلاً ۵ هزار بدنه پاکت، تحویل کارخانه لبنی یا نوشیدنی می‌شود. سپس در خط تولید آن کارخانه‌ها، هنگام عملیات پرکنی (Filling)، پاکت‌ها یکی‌یکی، جدا شده و بر اساس خط‌تا یا Crease خود، فرم می‌گیرند و پر می‌شوند که پس از دوخت و سیل شدن، وارد مسیر بسته‌بندی چندتایی قرار می‌گیرند.
به نظر می‌رسد که مصرف ظروف اسپتیک رشد چشمگیری دارد. از نظرم فرم و اندازه نیز تنوع زیادی در محصولات به چشم می‌خورد. آیا شما هر نوع ظرف اسپتیکی را تولید می‌کنید؟ و آیا می‌توان گفت دیگر نیازی به واردات آن نیست؟
اینکه رشد مصرف ظروف اسپتیک قابل‌توجه است، حرف درستی است ولی ما همه نوع آن را تولید نمی‌کنیم، می‌دانید که قالب خط‌تا یا Crease هر یک از کارها بر اساس ابعاد و شکل آنها متفاوت است. مثلاً ظرف ۱۲۵، ۲۰۰، ۲۵۰ و ۱۰۰۰ سی‌سی و غیره و غیره. روی هر یک از پاکت‌ها در قفسه فروشگاه‌ها می‌توانید نشان تجاری سازنده آن مثلاً پاد الوان یا تتراپک و غیره را ببینید. عمده سایزها را ما داریم.
لطفاً در مورد سازوکار واحد R&D در مجموعه پما هم توضیح دهید.
هر یک از شرکت‌ها تیم D&R خاص خود را دارد. عمده کار این واحدها به مهندسی معکوس تولید برخی محصولات اختصاص دارد. در مواردی هم تحقیقات R&D بر تولید محصولی با فرمولاسیون جدید و اختصاصی متمرکز بوده که دستاوردهای خاص خود را داشته‌اند.
آیا این محصولات ابداعی پلاستیک ماشین الوان ثبت شده یا در ژورنال‌های معتبر خارجی معرفی شده‌اند؟
تاکنون چنین کاری نکرده‌ایم ولی در حال حاضر چند شرکت عضو گروه پما در حال دانش‌بنیان شدن هستند. در زمینه ترموفرمینگ و بعضی فیلم‌های ایزی‌پیل دستاوردهایی داشته‌ایم ولی هنوز هم جای کار در این زمینه بسیار است.
بد نیست چند کلمه‌ای هم درباره استانداردهای تولید و به‌ویژه با توجه به مصرف محصولات گروه پما در صنایع غذایی و دارویی، در مورد استاندارد GMP بگویید.
دو شرکت گروه پما که در کار تولید پاکت‌های اسپتیک و بسته‌بندی تجهیزات پزشکی فعالیت دارند، استاندارد GMP را گرفته‌اند. البته استانداردهای مختلف ISO را هم برای واحدهای مختلف گرفته‌ایم، مثل ۹۰۰۱ISO، ۲۲۰۰۰ISO و ۱۳۴۸۵ISO که برای محصولات غذایی و تجهیزات پزشکی هستند.
استاندارد GMP را از شرکت KAS سه سال پیش گرفته‌ایم و هر سال با حضور بازرس اعزا‌می و نماینده ایرانی این شرکت، بازبینی و تأیید می‌شود.
آیا از سهم خود در بازار داخل و میزان موفقیت در بازارهای خارجی راضی هستید؟
ما سهم قابل‌ملاحظه‌ای در بازار داخل داریم، حدود نیمی از بازار پاکت‌های اسپتیک را در اختیار داریم. روی صادرات هم خیلی فعال شده‌ایم، ظرفیت‌ها را افزایش می‌دهیم، تقریباً ۱۵ درصد تولید کل شرکت‌های ما صادر می‌شود. به احتمال زیاد برای سال آینده بین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش سهم صادرات خواهیم داشت. پاکت‌های اسپتیک پاد الوان در بازارهای صادراتی منطقه، تقاضای خوبی دارد ولی استراتژی ما فعلاً صادرات بیشتر نیست. فیلم‌های CPP، پلی‌اتیلن و استرچ هم به مقدار قابل‌توجهی صادر می‌شوند.
با توجه به ظرفیت علمی و تراکم تجربه و دانش فنی در گروه پما، ظرفیت کافی برای ایجاد مرکز آموزشی هنرستانی یا علمی-کاربردی وجود دارد. آیا تمایلی به این کار دارید؟
تاکنون به این مورد فکر نکرده بودیم. چنین کارهایی هم باید توسط دولت صورت گیرد و ما حمایت کنیم. البته ما در امر مدرسه‌سازی در کنار دولت، کمک‌هایی داشته‌ایم که از نوع اقدامات خیریه محسوب می‌شود، نه مستقیماً مشارکت در آموزش.
آیا پایان‌نامه‌های دانشجویی در رشته پلیمر و رشته‌های مرتبط، با همکاری گروه پما انجام شده است؟
بعضی پایان‌نامه‌های دانشجویی در صنعت داروسازی داشته‌ایم، ولی در حوزه چاپ و بسته‌بندی نه. شاید دلیلش آن باشد که رشته چاپ، در آموزشگاه عالی جایگاه مناسبی پیدا نکرده است.
دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های داروسازی و پلیمر، با ما همکاری داشته‌اند و بعضی از آنها در مشاغل مختلف در کارخانه‌های گروه پما جذب شده‌اند، تعدادی در واحدهای R&D، در فروش، در کنترل کیفیت و غیره با ما همکاری دارند.
شرکت دارویی در مجموعه پما، قدری دور از سایر فعالیت‌ها در زمینه چاپ و بسته‌بندی به نظر می‌آید. با توجه به اینکه قبلاً فرمودید شرکت‌های مختلف برای تأمین نیازهای یکدیگر توسعه یافته‌اند، رو آوردن به داروسازی چه توجیهی داشته است؟
سال ۱۳۸۴ یکی از دوستان از من پرسید که با توجه به مشکلات تأمین برخی اقلام داروهای خاص و همچنین تحریم‌ها چرا شما در این زمینه سرمایه‌گذاری نمی‌کنید؟ بیماران MS از این بابت خیلی رنج می‌کشند. به هر حال سخن حق ایشان ما را برانگیخت و به اتفاق ایشان سفری به انگلستان داشتیم و دانش فنی و لیسانس یک شرکت تخصصی انگلیسی را گرفتیم. در محل پارک علم و فناوری دانشگاه تهران شروع به کار کردیم. پس از ۴ سال موفق شدیم اولین داروی تخصصی MS را تولید کنیم. تا امروز پیوسته کارهای مطالعاتی و تخصصی در این شرکت دارویی به نام «زیست دارو دانش» جریان دارد و اکنون بالای ۳۰ قلم داروی تخصصی MS ، داروی ضدسرطان و داروی اورفان را در سبد محصولات این شرکت داریم. همه درآمدهای این شرکت، برای توسعه خود شرکت و امور خیریه صرف شده است. تقریباً از ۲۲۰ نفر پرسنل این شرکت، حدود ۳۵ داروساز هستند. ساختمانی حدود ۴۰۰ متر در نزدیکی دانشگاه تهران بهR&D شرکت زیست دارو دانش اختصاص دارد که بعضی دانشجویان برای انجام کارهای تحقیقاتی خود، به آنجا مراجعه می‌کنند. البته کارخانه داروسازی هم در شهرک صنعتی بهارستان مستقر است. دانشجویان به رایگان از امکانات این مرکز استفاده می‌کنند، بعضی از آنها هم جذب شرکت می‌شوند.
چه می‌شد اگر چنین خدماتی به دانشجویان رشته چاپ هم می‌دادید که در شرکت‌های تخصصی چاپ و بسته‌بندی پایان نامه خود را بگذرانند و آموزش تخصصی ببینند!
چنین فرصتی فراهم نیامده، شاید در آینده ان‌شاء‌الله بتوانیم شیوه مناسبی برای حمایت از دانشجویان چاپ در بعد علمی و تجربی پیدا کنیم. البته بزرگان صنعت چاپ حتماً پیش از ما پیش قدم خواهند شد.
سپاس از نکته‌ها و توضیحات تخصصی شما.
خواهش می‌کنم. صحبت‌های من بیشتر بیان خاطرات بود. امیدوارم نکته‌هایی برای خوانندگان ماهنامه صنعت چاپ در بر داشته باشد.
زمینه فعالیت و اشتغال
بیش از یک هزار نفر به صورت مستقیم در زمینه تولید فیلم و چندلایه و چاپ و نیز بسته‌بندی مواد غذایی، بهداشتی، دارویی، همچنین تولید دارو، کالای خواب، کاغذ، مقوا و مرکب در شرکت‌های عضو گروه پما مشغول به کار هستند.
