ورق‌های اسپتیک و چالش‌های تولید
صنعت بسته بندی ورق‌های اسپتیک در ایران با وجود چالش‌های متعدد و مسیر پر افت و خیز، قدم‌هایی کوچک اما محکم درجهت تثبیت جایگاه خود در برابر محصولات وارداتی برداشته‌است. استانداردهای بالای این صنعت و حساسیت‌های متقاضیان این ورقا، ورود به این صنعت را فرایندی دشوار و هزینه‌بر و خروج از آن را، در نبود چترهای حمایتی، آسان کرده‌است. از میان تولید کنندگان بسیاری که عزم ورود به این صنعت را داشته‌اند امروز معدودی باقی مانده‌اند که البته پر توان‌تر از نسل‌های گذشته خود، آینده‌ای روشن در این حوزه را نوید میدهند. در این گزارش به مسیر ناهمواری که برخی از این شرکت‌ها طی کرده‌اند پرداخته می‌شود تا با چالش‌ها و فرصت‌های عرضه کنندگان این بازار بیشتر آشنا شوید.
پرویز مجد
مدیرفروش شرکت SAM
کسانی که آشنا به صنعت نباشند با سعی و خطا پیش می‌روند که منجر به از کار افتادگی ماشین آلات و شکایتشان از تامین کنندگان دستگاه‌ها خواهد شد
فناوری ورق چند لایه آسپتیک(Aseptic) موسوم به تتراپک(نام کمپانی سازنده) که در زمان خود انقلابی تلقی می‌شد، در اواسط سده بیستم توانست با کاهش وزن بسته بندی و بالا بردن شرایط کیفی و عمر مفید نگهداری محصولات به گزینه‌ای اصلی برای تولیدکنندگانی تبدیل شود که خواهان گسترش بازارهایشان بوده‌اند. روبن راوسینگ، بنیان گذار تتراپک، با درک نیاز بازار و ارائه پاسخی درخور توانست به سرعت در کارخانه‌ها و کشورها نقش محصولش را تثبیت کند تا جایی که این شرکت در سال ۲۰۲۲ با صادرات ۱۹۳ میلیارد بسته به بیش از ۱۶۰ کشور جهان به ارزش ۱۲.۵ میلیارد یورو به یکه تاز این صنعت تبدیل شد.
ورق تتراپک متشکل از آلومینیوم(۶%) ، پلی اتیلن(۲۴%) و مقوا(۷۰%) است که با توجه به نیاز با نسبتی متفاوت و معمولا تا ۸ لایه تولید می‌شود. آلومینیوم در این ترکیب برای جلوگیری از ورود اکسیژن و نور، پلی اتیلن برای حفاظت از کیفیت ماده بسته بندی شده و کاغذ برای کمک به استحکام بسته بندی در این ترکیب استفاده می‌شوند. امروزه از ورق‌های آسپتیک به گستردگی استفاده و تولیدات آن در بسیاری از کشورها انجام می‌شود.
در ایران اما علی رغم امکان دسترسی به بازار گسترده ۴۰۰ میلیونی منطقه و داشتن شرکت‌های بزرگ رقابتی در صنایع غذایی شاهد آنیم که صنعت بسته بندی همپای نیاز سایر بازارها رشد نکرده و کفاف تقاضای سایر بخش‌های صنعت را نمی‌دهد. در سال ۱۴۰۱ بیش از هفتاد میلیون دلار ارز برای واردات ورق‌های بسته بندی مواد غذایی هزینه شده است. پرویز مجد، مدیر فروش شرکت SAM، در گفت و گو با ماهنامه صنعت چاپ عنوان کرد که لزوم ورود بازیگران تاثیرگذار و بزرگ به این حوزه به شدت احساس می‌شود. هزینه بالای راه اندازی خط تولید، نبود نیروی انسانی ماهر برای کار با دستگاه‌ها و روند طولانی اخذ مجوزهای لازم از اصلی ترین دلایلی است که الزام می کند برای پا گرفتن این صنعت اولا سرمایه مناسبی جذب شود، دوما بازیگران حرفه‌ای که با چالش‌های این صنعت آشنا هستند وارد آن شوند و سوما به دلیل ظرافت‌های کار با ماشین آلات تخصصی، تمرکز ویژه‌ای بر آموزش نیروی کار شکل بگیرد.
وی عنوان کرد چند شرکت بزرگ تولید کننده لبنی تمایلاتی برای ورود به این حوزه نشان دادند اما با برخورد کشور به بحران کرونا و انسداد تراکنش بین حساب‌ها در پی تحریم ها این افق بسته شد. بازیگران کوچکتر و محلی ای نیز بودند که برای ورود به این عرصه تلاش کردند اما به دلیل نداشتن دید درست نسبت به چالش‌های این صنعت راه به جایی نبردند. او می گوید در بسیاری از مواقع شرکت خارجی فروشنده ماشین آلات ترجیح می دهند از سود خود بگذرند به جای اینکه به نابازیگران این صنعت چند دستگاه فروخته شود چرا که به دلیل ضعف در نیروی انسانی و حساسیت کار با این دستگاه‌ها، کسانی که آشنا به صنعت نباشند با سعی و خطا پیش می‌روند که منجر به از کار افتادگی ماشین آلات و شکایتشان از تامین کنندگان دستگاه‌ها خواهد شد.
او ادامه می‌دهد که الگوی اقتصادی تتراپک و شرکت‌های حاضر در این صنف که در ترکیه و کشورهای اطراف ایران فعال شده‌اند صرفا به تولید ورق‌ها خلاصه نمی‌شود و تولید کننده می‌بایست به آن به دید جامع تری شامل تامین کالا، ماشین آلات و خدمات توجه کند. از آن جایی که بسته بندی در نهایت توسط شرکت‌های تولیدکننده نوشیدنی و لبنیات و غیره انجام می‌شود، این شرکت‌ها تمایل خواهند داشت تا ورق‌ها را از جایی تامین کنند که توانایی تامین ماشین آلات بسته بندی و ارائه خدمات سرویس و نگهداری آنها را نیز داشته باشد.
آغازگران تولید ورق اسپتیک در ایران
داوود یحیایی، مدیر فروش شرکت آلومینیوم هزار در همین رابطه می‌گوید قیمت بالاتر ورق‌های تولید شده داخلی به نسبت رقبای خارجی، تکنولوژی قدیمی در تولید، دشواری در تامین ماشین آلات بسته بندی، لزوم ارائه خدمات فنی برای کار با ماشین آلات، واردات مواد اولیه تولید و استانداردهای بالای صنایع غذایی، بخصوص لبنی از مهمترین چالش‌های تولید در این حوزه بوده است.
شرکت آلومینیوم هزار که از تولید کنندگان آلومینیوم در کشور است از اولین تولیدکنندگانی بود که در اواسط دهه هشتاد برای تولید ورق‌های اسپتیک در ایران اقدام کرد اما موفقیت‌های این شرکت پس از سال ٩١ رقم خورد و از آن موقع هرساله بر تولید خود افزود تا جایی که امروز از تامین کنندگان بزرگ پاکت‌های صنایع غذایی از جمله شرکت صنایع شیر ایران(پگاه) است. یحیایی با اشاره به راه طولانی و پر افت و خیزی که طی شده تاکید می‌کند که حساسیت استانداردهای این صنعت از عمده چالش‌های اعتماد صنایع لبنی و آبمیوه به تولید کنندگان ایرانی است.
شرکت صنایع شیر ایران که از سهامداران آلومینیوم هزار است با استفاده از پاکت‌های تولیدی به باز شدن جایگاهی برای این ورق‌ها در داخل کشور کمک شایانی کرده‌است. اما علی رغم سرمایه گذاری‌هایی که در این بخش صورت گرفته تنها حدود ٧ تولیدکننده عمده در کشور وجود دارند که مجموعا پاسخگوی نیاز بازار نیستند و به گفته یحیایی در خوشبینانه ترین حالت، ٦٠ درصد این بازار را پوشش میدهند. در میان تولیدکنندگان عملا رقابتی وجود ندارد و کانال‌های تامین مواد اولیه و غیره عموما ثابت است و رقابت اصلی این شرکت‌ها با واردکنندگان است. قیمت‌های بالاتری که به علت تحریم‌ها و محدودیت‌های واردات مواد اولیه به تولید کننده ایرانی تحمیل شده‌است رقابت موثر با تولیدکنندگان منطقه را پرچالش کرده‌است. علی‌رغم مزیت مکانی و امکان تعامل بهینه‌تر تولیدکنندگان داخلی با مشتریانشان نسبت به تولیدکنندگان خارجی، قیمت تمام شده ورق‌های داخلی از رقبای چینی و حتی بعضا اروپایی بیشتر است. واردات مواد اولیه برای تولید و عقب ماندن از فناوری‌های روز دنیا بخشی از دلایل بالا بودن قیمت تمام شده ورق‌های اسپتیک تولید داخل به شمار می‌آید.
داوود یحیایی
مدیر فروش آلومینیوم هزار
در میان تولیدکنندگان عملا رقابتی وجود ندارد و کانال‌های تامین مواد اولیه و غیره عموما ثابت است و رقابت اصلی این شرکت‌ها با واردکنندگان است
فویل آلومینیوم ۷میکرون، مساله اینست!
یحیایی اضافه می‌کند که حتی با وجود تولید آلومینیوم در شرکت آلومینیوم هزار، برای این شرکت هم به صرفه نیست که ورق‌های نازک آلومینیوم لازم برای تولید پاکت‌های اسپتیک را تولید کند و بخش عمده آن وارد می‌شود. او ادامه می‌دهد «با وجود اینکه آلومینیوم هزار از تولیدکنندگان آلومینیوم کشور است، قیمت نهاد ه‌های تولید از جمله آلومینیوم به صورت نامعقولی بیشتر از رقبای خارجی است. البته تولیدکنندگانی پا به عرصه گذاشته‌اند که خط تولید ورق‌های نازک ٦ و ٧ میکرون به راه بیاندازند اما فعلا پاسخگوی نیاز بازار نیستند. یحیایی اشاره می‌کند که «سلطه تتراپک نه صرفا از طریق خود محصول بلکه به واسطه خدمات و تامین ماشین آلات بسته بندی بوده است. کارخانه‌هایی مانند کاله و صنایع شیر اگر ٥ دستگاه بسته بندی داشته باشند، ٣ تای آن از تتراپک تامین شده‌است. زمانی که شرکت دستگاه را در اختیار کارخانه قرار می‌دهد آنها را ملزم به تامین ورق از خودش می‌کند.»
او می‌گوید با ورود چین به این حوزه این معادلات تا حدی تغییر کرد. در بخش خدمات نیز شرکت آلومینیوم هزار با آموزش نیروهای متخصص تلاش کرده تا ضعف در این حوزه را پوشش دهد و کادر مجربی ایجاد کند اما هنوز ضعف های زیادی در این حوزه وجود دارد. به گفته یحیایی طی سالهای گذشته هر ساله حجم تولید، کیفیت محصول و خدمات آلومینیوم هزار رشد داشته و با وجود مشکلات زیاد کشور، تولید کنندگانی که باقی مانده‌اند جایگاه خود را تثبیت کرده و به دنبال گسترش بازارشان هستند.امروزه مشکلات متعدد مربوط به تامین قطعات برای ماشین‌های بسته بندی تا حدی با ورود چین کمتر شده، اما کیفیت پایین آن و رقابت جهانی بالا در این حوزه باعث شده تا این چالش در مجموع به قوت خود باقی بماند. یحیایی در این رابطه می گوید سرعت پیشرفت تکنولوژی از توانایی تولید کننده برای تامین آن بیشتر است و این کندی در تامین مایحتاج صنعت از وزنه‌هایی است که بر پای پیشرفت این صنعت سنگینی می‌کند.
علیرضا آراسته
مدیر عامل پاد الوان پاک
کوتاه کردن زمان تامین مواد اولیه از مهمترین ارکان موفقیت ما بوده است.
تولید ورق اسپتیک؛ از آمار تا واقعیت
وزارت صمت در «راهنمای کسب و کار صنعت چاپ وبسته بندی، کاغذ ومقوا»، ۱۹ بنگاه در حوزه تولید ورق‌های اسپتیک با ظرفیت اسمی تولید ۱۷۷ هزار تن را ثبت کرده است. با جست و جوی عمیق تر در آمار منتشر شده توسط این وزارتخانه جدول ۱ به دست می‌آید. این جدول به گفته وزارت صمت نشان دهنده واحدهای صنعتی فعال در تولید ورق‌های اسپتیک تا آخر مهرماه سال ۱۴۰۱ است.
بررسی ماهنامه صنعت چاپ مشخص کرد که ۵ واحد از ۱۹ واحد ذکر شده فعال هستند و سایرین یا تولید کننده نیستند و یا اطلاعات اشتباهی از آنها در جدول و اینترنت ثبت شده است. از طرف دیگر نام تولیدکنندگانی مانند آلومینیوم هزار در این بخش به چشم نمی‌خورد و با تحقیق بیشتر مشخص می‌شود که تولیدات این کارخانه ذیل عنوان لفاف‌های غذایی دارویی در بخش دیگری ثبت شده است. در مجموع با اطمینان می‌توان تصور ظرفیت ۱۷۷ هزار تن تولید اسمی در کشور را رد کرد. برای بررسی بیشتر به سراغ شرکت پاد الوان پاک رفتیم.
تولید کننده تازه نفس ورق اسپتیک
از مهمترین تولید کنندگان رول پاکت‌های اسپتیک در ایران، شرکت پاد الوان پاک از مجموعه‌های تحت مدیریت هلدینگ پما(پاک مدیران آزاد) است. پما کار خود را از دهه هفتاد در شهرک صنعتی اشتهارد آغاز کرد . در ادامه با احداث کارخانه پوشان پلاستیک با تمرکز بر تولید فیلم‌های پایه پلی اتیلن پلاستیک در شکوهیه قم به سمت توسعه توانایی شرکت در تولید فیلم‌های شرینک، ال ال دی و استرچ پیش رفت. این هلدینگ در مجموع شامل ۷ کارخانه است که پلاستیک ماشین، پوشان پلاستیک و پاد الوان و کاغذ پاپیروس در حوزه بسته بندی فعالیت دارند. پاد الوان پاک بزرگترین و جدیدترین کارخانه این مجموعه است که سال ۹۴ کلنگ آن زده شد. پاد الوان پاک سه فاز توسعه داشته است. فاز اول در امتداد پلاستیک ماشین الوان در جهت تولید محصولات سافت پکیجینگ یا کانورتینگ بوده. این مجوعه شامل دستگاه چاپ روتوگراور، لمینیت حلالی و غیر حلالی و سیستم بسته بندی بوده است. درادامه ایده ورود به حوزه تولید رول پاکت‌های اسپتیک مطرح و پیش گرفته شد.
در مصاحبه با علیرضا آراسته، مدیر عامل پاد الوان پاک، از فرصت‌ها و چالش‌های این حوزه پرسیدیم. در پاسخ مطرح کرد که در زمان ورودشان به عرصه تولید پاکت‌های اسپتیک حدود شش یا هفت شرکت در ایران به تولید در این زمینه مشغول بودند اما به دلایل مختلفی از جمله نبود تکنولوژی مناسب و برآوردهای اشتباه، بسیاری از این شرکت‌ها در ادامه راهشان ناموفق بودند. پاد الوان با تمرکز بر تعدادی از انواع بسته بندی مورد نیاز بازار ایران از جمله یک لیتری اسکوئر و یک لیتری اسلیم کار خود را آغاز کرد. آراسته در رابطه با نحوه ورودشان به بازار می‌گوید:«با ورود به بازار ایران، مشاهده شد که مصرف کنندگان اتکای زیادی به تتراپک دارند. چنین باوری وجود داشت که از محصولی غیر از تتراپک نمی توان استفاده کرد.» وی در ادامه ضمن اشاره به نوع قراردادهای الزام آور و محدود کننده تتراپک اضافه می‌کند که “برخی از تولیدکنندگان اعتماد مشتریان را سلب کرده بودند. برخی، کار با کیفیت پایدار ارائه نکردند. بعضا بار نامناسب برای مشتری ارسال شده بود. از این جهت اعتماد به محصول ایرانی کم بود. پاد الوان پاک با ورود به این عرصه، به کرات تلاش کرد تا با شرکت‌های بزرگ وارد کار شود. در ابتدا موفقیتی حاصل نشد. اما خرد خرد با چشم پوشی از برندهای بزرگتر، با برندهای کوچکتر کار آغاز شد. پس از توافق با آنها، به تدریج نیرو‌ها فرستاده شدند تا در چین آموزش ببینند و از چین نفرات متخصص آمدند تا کادر شرکت را آموزش دهند. در مقطعی نیروهای چینی(برای آموزش کادر) در کارخانه مشغول بودند.”
پگاه ،دامداران،پاک،سن ایچ ، کاله و چند شرکت دیگر از جمله برندهای معتبری هستند که با شرکت پاد الوان همکاری دارند و برآورد می‌شود که ۳۵ تا ۴۰ هزارتن مصرف سالیانه انواع پاکت اسپتیک در ایران باشد. هدف گذاری کوتاه مدت پاد الوان، تامین ۸ تا ۱۰ هزارتن از این مقدار است و نیم نگاهی به بازارهای اطراف مثل عراق، افغانستان، ترکمنستان و اخیرا روسیه نیز داشته‌اند.
آراسته می‌گوید در زمان آغاز به کار این مجموعه تمام مواد اولیه لازم برای تولید وارداتی بود اما با افزایش ظرفیت‌های شرکت، قراردادهایی با پتروشیمی‌های کشور برای تامین پلی‌اتیلن لازم بسته شد تا جایی که امروز برخی از پلی‌اتیلن لازم از پتروشیمی‌های کشور تهییه می‌شود. اما در رابطه با فویل آلومینیوم مورد نیاز برای تولید چالش‌های بسیاری وجود دارد. فویل تولیدی در ایران از کیفیت لازم برای استانداردهای این حوزه برخوردار نیست اما با این وجود عطف به مقررات عدم واردات کالایی که در داخل کشور تولید می‌شود، مشکلات بسیاری برای واردات فویل آلومینیوم وجود داشته است که طبق گفته آراسته به صورت مقطعی طی مذاکراتی طولانی فعلا رفع شده‌است.
وی در ادامه می‌گوید:«نکته دیگری که وجود دارد این است که ما و همکارانمان مجموعا توانایی رقابت با تتراپک را نداریم. تتراپک مزایایی دارد که بسیاری از بزرگان صنعت همچنان مایلند با آن کار کنند. ضمن اینکه توان اسمی ما ممکن است بالا باشد اما توان عملیاتی پایین‌تر از آن چیزی است که در ایران مصرف می‌شود، هیچوقت این فضای ذهنی نه ایجاد شد و نه گذاشتند ایجاد شود که برویم جلوی واردات این محصول را بگیریم. بنابراین همچنان محصولات تتراپک وارد می‌شود.» از چالش‌های دیگر در این حوزه، منابع انسانی‌است. آراسته مطرح می‌کند که نسبت به گذشته به دلیل سطح بالای مخارج، جوانان کمتری مایل به کار کارگری هستند. از این جهت تمرکز شرکت بر تقویت اتوماسیون بوده‌است.
چالش های تولیدکننده ایرانی
آراسته در رابطه با مزیت نسبی محصول تولید داخلی می‌گوید تعرفه و قیمت بالای مواد اولیه امکان رقابت قیمتی را فراهم نکرده. حجم بازار کوچک، هزینه‌های تامین مواد اولیه را بالا برده است. اما «متقاضی برای تامین تتراپک، باید از سه ماه قبل حجم بالایی سفارش بدهد. زمانی که شیر یا خامه وارد کارخانه می‌شود، باید پاکت آماده باشد وگرنه محصول از بین می‌رود و آن را به صنایع پایین دست منتقل می‌کنند تا به ماست یا سایر انواع محصولات لبنی تبدیل شود که محدودیت‌هایی دارد. بنابرین ما باید قدم به قدم جلو می‌رفتیم و نظر طرف مقابل را جلب می‌کردیم. می‌بایست مواد اولیه سفارش مشتری تا پایان سال آماده می‌بود تا به او ضمانت فروش داده شود. امکان این وجود نداشت که مشتری منتظر رسیدن مواد اولیه نگهداشته شود. از این جهت به جز سرمایه اولیه لازم برای راه‌اندازی، چندین برابر آن سرمایه در گردش لازم است برای تامین مواد اولیه. چرا که مواد اولیه وارداتی است و از وقت ثبت سفارش تا دریافت کالا حداقل چهار تا شش ماه زمان می‌برد. اگر زمان لازم برای ثبت سفارش و تخصیص ارز و غیره را هم به آن اضافه کنیم، این زمان بیشتر می‌شود. از این جهت ما باید چهار، پنج ماه مواد اولیه در انبار داشته باشیم تا بتوانیم به مشتری قول بدهیم. از این جهت کوتاه کردن زمان مورد نیاز برای تامین مواد اولیه از مهمترین ارکان موفقیت ما بوده است. اگر برنامه ریزی نداشته باشیم نمی‌توانیم پیشرفت کنیم. از دلایل جذب مشتریان می‌توان به چند مورد اشاره کرد. اول اینکه می‌توانستیم در بخش‌های کوچک، جنس عرضه کنیم. دیگر لازم نبود مشتری از سه ماه جلوتر نقدینگی خودرا بلوکه کند . دوم اینکه انبارهای این دوستان به انبارهای مواد اولیه ما منتقل شد. سومین نکته نیز تثبیت کیفیت است. برای تثبیت کیفیت، لازم بود به فرمولاسیونی دقیق دسترسی پیدا کنیم. از این جهت در دو سال اخیر روی ماشین آلات کارخانه تمرکز بیشتری صورت گرفت و تجهیزات دوزینگ اضافه شد. در نتیجه این امکان فراهم آمد که به فرمولاسیون تسلط پیدا کنیم. این‌ها از دلایل اصلی رشد شرکت پاد الوان پاک بوده است.»
علاوه بر این موارد حضور به موقع، با امکانات کافی در جای درست نیز در موفقیت شرکت پاد الوان نقش داشت. آراسته تعریف می‌کند که همزمان با شروع بیماری کووید در اواخر اسفند ۹۸ تعدادی از شرکت‌های بزرگ لبنی سفارشات سنگینی گذاشتند. در این دوران تقاضا برای شیر در پاکت‌های کم حجم کاهش یافته بود و تولید کنندگان شیر تمایل داشتند که محصولات با امکان نگهداری طولانی مدت و در حجم بزرگ تهیه کنند. حضور به موقع و متعهدانه پاد الوان در این مقطع نقش آن را بین شرکت‌ها پررنگ کرد. اما ناآرامی‌های اقتصادی، تحریم‌ها و بسته بودن ظرفیت‌های ارتباط مالی با سایر کشورها موانعی هستند که توسعه پیوسته و تثبیت جایگاه تولیدکنندگان ایرانی را در داخل و در منطقه دشوار کرده‌اند.
صنعت پاکت اسپتیک در ایران، با گرایش به توسعه و نوآوری، امکانات رشد فراوانی را با خود به همراه داشته است. با این حال چالش‌هایی همچون وابستگی به مواد اولیه وارداتی، نوسانات بازار و مقیاس کوچک بازار داخلی از پیشرفت این صنعت ممانعت می‌کنند. افزایش توانمندی تولید، تسلط بر زنجیره تأمین، بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و همکاری فعال با صنایع مرتبط می‌تواند برای مقابله با این چالش‌ها اقدامات کارآمدی باشد. علاوه بر این، انتقال تجربیات موفق از شرکت‌های پیشتاز و ایجاد استراتژی‌های بازاریابی هوشمندانه، می‌توانند به توسعه پایدار این صنعت کمک کرده و آن را به سوی بازارهای داخلی و خارجی هدایت نمایند. تنها با تمرکز بر این عوامل و بهره‌گیری از فرصت بازارهای خارجی، می‌توان امید داشت قابلیت رشد و تقویت جایگاه این صنعت در صحنه‌های بین‌المللی و ملی فراهم شود.
علاوه بر این موارد حضور به موقع، با امکانات کافی در جای درست نیز در موفقیت شرکت پاد الوان نقش داشت. آراسته تعریف می‌کند که در اواخر اسفند ۹۸ تعدادی از شرکت‌های بزرگ لبنی سفارشات سنگینی گذاشتند. در این دوران تقاضا برای شیر در پاکت‌های کم حجم کاهش یافته بود و مردم تمایل داشتند که محصولات با امکان نگهداری طولانی مدت و در حجم بزرگ تهییه کنند. حضور به موقع و متعهدانه پاد الوان در این مقطع نقش آن را بین شرکت‌ها پررنگ کرد. اما ناآرامی‌های اقتصادی، تحریم‌ها و بسته بودن ظرفیت‌های ارتباط مالی با سایر کشورها موانعی هستند که توسعه پیوسته و تثبیت جایگاه تولیدکنندگان ایرانی را در داخل و در منطقه دشوار کرده‌اند.
علیرضا سعادتمند
مدیرعامل شرکت پاک لایه سان
برخی تولید کنندگان بدون توجه به نیاز بازار، درخواست منع واردات میدهند درصورتی که کالای تولیدی به هیچ وجه قابلیت پاسخگویی به نیاز صنعت را ندارد
منع واردات کالای تولید داخل، تقویت یا تضعیف تولید؟
علیرضا سعادتمند، مدیرعامل شرکت پاک لایه سان، از تولیدکنندگان مهم ورق اسپتیک در ایران در اظهار نظری کوتاه تاکید می‌کند: «مواد اولیه لازم برای صنعت در داخل کشور به ندرت تولید می‌شود. قراردادهایی برای تامین پلی‌اتیلن از پتروشیمی‌های داخلی بسته شده‌است اما از نظر کیفیت به هیچ وجه قابل مقایسه با نمونه خارجی نیست.» وی در رابطه با چالش‌های این صنعت با اشاره به قانون منع واردات کالای تولید داخل کشور، اضافه می‌کند:«برخی تولید کنندگان بدون توجه به نیاز بازار، عطف به این قانون درخواست منع واردات میدهند درصورتی که کالای تولیدی به هیچ وجه قابلیت پاسخگویی به نیاز صنعت را ندارد.» سعادتمند می‌گوید بار آلومینیوم وارداتی را عطف به همین مقررات چند ماه است که در گمرک نگه داشته و ترخیص نمی‌کنند. به گفته وی این مشکل خاص پاک لایه سان نیست و عموم تولیدکنندگان با این مسئله درگیر هستند. سیاستگذار باید توجه داشته باشد که با این دست اقدامات علاوه بر اینکه تولید داخل قوت نمی‌گیرد، در مقابل رقبای خارجی تضعیف شده و قابلیت رقابتش را از دست می‌دهد. وی تاکید می‌کند:«امروز از نظر کیفیت ما قابلیت رقابت با تتراپک را داریم اما چالش‌های متعدد سیاستگذاری کشور، چابکی صنایع برای رقابت را تضعیف کرده‌است.»
صنعت ورق‌های اسپتیک در ایران، با گرایش به توسعه و نوآوری، امکانات رشد فراوانی را با خود به همراه داشته است. با این حال چالش‌هایی همچون وابستگی به مواد اولیه وارداتی، نوسانات بازار و مقیاس کوچک بازار داخلی از پیشرفت این صنعت ممانعت می‌کنند. افزایش توانمندی تولید، تسلط بر زنجیره تأمین، بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و همکاری فعال با صنایع مرتبط می‌تواند برای مقابله با این چالش‌ها اقدامات کارآمدی باشد. علاوه بر این، انتقال تجربیات موفق از شرکت‌های پیشتاز و ایجاد استراتژی‌های بازاریابی هوشمندانه، می‌توانند به توسعه پایدار این صنعت کمک کرده و آن را به سوی بازارهای داخلی و خارجی هدایت نمایند. تنها با تمرکز بر این عوامل و بهره‌گیری از فرصت حضور در بازارهای خارجی، می‌توان امید داشت قابلیت رشد و تقویت جایگاه صنعت تولید ورق اسپتیک در صحنه‌های بین‌المللی و ملی فراهم شود.
سرمایه‌گذاری ۱۲ میلیون دلاری تتراپک درعراق
شرکت بین‌المللی فراوری و بسته‌بندی مواد غذایی تتراپک با شرکت عراق السد قراردادی به مبلغ ۳/۱۲ میلیون دلار امضا کرده است. بر اساس این قرارداد تتراپک یک کارخانه پیشرفته و مجهز به آخرین تجهیزات مدرن برای آماده‌سازی و بسته‌بندی گوجه‌فرنگی و لوبیا در عراق می‌سازد. برای بسته‌بندی ابن مواد غذایی از جعبه‌های Tetra Recart استفاده می‌شود. این پروژه در سال ۲۰۲۴ راه اندازی می شود.
این قرارداد در طول نمایشگاه گلف خود در دوبی امضا شد. نیلز هوگارد مدیرعامل شرکت Tetra Pack Arabia می‌گوید: “این قرارداد یک راه‌حل بسته‌بندی دوستدار محیط‌زیست است و استفاده از آن بسیار آسان است. این بسته‌بندی گزینه ای کاربردی، ایمن و طبیعی در مقایسه با قوطی فلزی است.”
غسان صبیع مدیرعامل السد می‌گوید: پروژه Tetra Recart یک نقطه عطف برای السد در عرضه تولید مواد غذایی است. این پروژه به ما امکان می‌دهد از جدیدترین سیستم‌های بسته‌بندی در جهان استفاده کنیم.”
