ایرج استاد علینقی رئیس هیات مدیره اتحادیه چاپخانهداران تهران روبروی ماست تا درباره چاپخانه‌هایی که این روزها خبر تعطیلی آن‌ها داغ‌شده است، صحبت کنیم. وی با اشاره به بحران فراگیر صنعت چاپ و خطر تعطیلی ۴۵۰ چاپخانه در آینده‌ای نه چندان دور، شمار چاپخانه‌های تعطیل‌شده را بیش از ۱۴۰ واحد عنوان میکند، اما از اعلام نام آن‌ها خودداری میکند و دلیل آن را التزام به رعایت اخلاق حرفه‌ای و ممانعت‌های قانونی برمی‌شمارد که رئیس اتحادیه را از افشای اسناد طبقه‌بندی شده اتحادیه، باز می دارد. او می‌گوید طبق قانون نمی‌تواند این اسامی را اعلام کند؛ چرا که اعلان نام این چاپخانهها علاوه بر اینکه شاید موجب نارضایتی صاحبان این چاپخانهها شود، ممکن است تبعات دیگری هم داشته باشد. با وجود این، بسیاری از پیگیران موضوع تعطیلی چاپخانهها با بررسی میدانی و پرس و جو از منابع آگاه، لیستی از چاپخانه‌های تعطیل شده تهیه کرده اند. از جمله مسعود جوانمردی تعمیرکار ماشین‌آلات چاپ که به سبب ارتباط با بسیاری از واحدهای چاپی مختلف، خود را آگاه از ماجرا می‌داند و لیستی متشکل از لیتوگرافی، صحافی و چاپخانه‌هایی تعطیل شده‌اند، به گزارشگر ماهنامه صنعت چاپ ارائه می‌دهد. وی که به جلسه خبرنگار ما و رئیس اتحادیه چاپخانهداران می‌پیوندد، یکی از مهمترین دلایل تعطیلی واحدهای چاپی را فشارهای وارد شده‌اند از سوی سازمان امور مالیاتی و ناتوانی چاپخانهداران در پرداخت مبالغ و جرایم تعیین شده از سوی ممیزان این سازمان عنوان کرده و با اشاره به بی‌دفاعی چاپخانهداران در این رهگذر، می‌گوید: «اگر اتحادیه حمایت‌های بیشتری از چاپخانهداران انجام می‌داد، شاید بسیاری از این چاپخانهها که امروز تعطیل شده یا در حال تعطیلی شدن‌اند، اکنون در حال کار بودند. اقدامات اتحادیه چاپخانهداران را در زمینه مسائل مالیاتی چاپخانهها از علینقی جویا می‌شویم. او در پاسخ ضمن تأکید بر پیگیری‌های خود در رابطه با مالیات چاپخانهها و مراجعات پی‌درپی به سازمان امور مالیاتی، تصریح میکند: «بنده بارها به همراه بسیاری از چاپخانهداران برای گرفتن تخفیف مالیاتی به سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده و پیگیر این قضایا بوده‌ام، به‌طوری که در سال ۹۶ برای چاپخانهها ۶۵ درصد تخفیف مالیاتی گرفته‌ام» وی با بیان این مطلب دلیل اجرا نشدن تخفیف‌های مالیاتی برخی از چاپخانهها و بخشیده نشدن برخی جرایم مالیاتی آن‌ها را، نداشتن دفاتر مالیاتی یا ناهماهنگی مندرجات دفاتر آن‌ها بااظهارنامه‌ها مالیاتی مشتریان‌شان عنوان میکند و می‌گوید: وقتی چاپخانه‌دار فاکتور سفارش چایی را در دفتر ثبت نمی‌کند، طبیعی است که جریمه سازمان امور مالیاتی را به‌دنبال خواهد داشت. وقتی دفترنویسی او ایرادات اساسی دارد، من نمی‌توانم از آن دفاع کنم. اتحادیه با مستندات می‌تواند از چاپخانه‌دار دفاع کند وقتی چاپخانه‌دار دفتر ندارد ما چطور می‌توانیم از آن دفاع کنیم؟ چه داریم که به سازمان مالیات بگوئیم؟ بسیاری از کسانی هم که دفتر دارند به دلیل اشتباهات بسیار در آن، ما را در دفاع ناتوان می‌کنند.
چاپخانه‌دار طمع میکند و سفارش خود را ثبت نمی‌کند آنگاه تقصیر را به گردن اتحادیه می‌اندازد. در مراجعات بسیاری به سازمان امور مالیاتی، با نداشتن یا اشتباه بودن دفتر چاپخانهها مواجه شده‌ام. رییس اتحادیه چاپخانهداران تهران خطاب به چاپخانهداران می‌گوید: اگر دفتر داشته باشید و آن را منطبق بر اصول قانونی پر کنید هیچ‌گاه جریمه نخواهید شد.
جوانمردی در توضیح چرایی اشتباهات موجود در دفتر مالیاتی چاپخانهها، از اهمال اتحادیه در آموزش چاپخانهها انتقاد میکند. علینقی در واکنش به این مدعا، به جلسات مکرری اشاره میکند که هر چهارشنبه در دفتر اتحادیه برگزار شده و با دعوت مدرس مسائل مالیاتی، چاپخانهداران را در نحوه پر کردن دفتر مالیاتی آموزش داده‌اند. وی می‌گوید: وقتی خود چاپخانهداران رغبت ندارند در این کلاس‌ها شرکت کنند. تقصیر اتحادیه نیست. چهارشنبه‌ها قرار بود چاپخانهدارها در کلاس آموزش مالیاتی شرکت کنند که فقط چند جلسه به طول انجامید و به دلیل عدم مراجعه چاپخانهدارها تعطیل شد.
در ادامه آسیب‌شناسی مالیاتی چاپخانهها موضوع معافیت مالیاتی و بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم معافیت مالیاتی تولیدکنندگان کالاهای فرهنگی به میان می‌آید که به موجب آن ناشران و چاپخانه‌هایی که کتاب چاپ می‌کنند از پرداخت مالیات معاف‌اند.
علینقی با تأکید برکارآیی این بند قانونی، تحقق آن را منوط به داشتن دفتر مالیاتی عنوان میکند و می‌گوید: «چاپخانهها در صورت داشتن دفتر می‌توانند با ثبت کتاب و کالاهای فرهنگی چاپ شده خود در آن، از معافیت مالیاتی بهره‌مند شوند.»
اما جوانمردی با انکار کارآمدی این قانون برای چاپخانهها می‌گوید چاپخانه‌ای را می‌شناسد که فقط کتاب چاپ میکند ولی از مالیات معاف نیست. وی با نام بردن از چاپخانه فرهنگ معاصر به عنوان چاپخانه چاپ کتاب که مشمول معافیت مالیاتی نشده در تماس تلفنی با داوود موسایی مدیر آن سعی در اثبات مدعای خود دارد. در این تماس تلفنی، موسایی به نداشتن دفتر اذعان میکند.
علینقی با مشخص شدن این موضوع در ادامه اظهاراتش می‌افزاید، چاپخانه‌هایی که دفتر ندارند تنها در صورتی می‌توانند از مالیات ارزش افزوده معاف شوند که ناشر هم باشند و فقط سفارشات خود را چاپ کنند. این ناشران بابت سفارشات چاپ کتابی که از ناشران دیگر می‌گیرند و چاپ می‌کنند، معاف از مالیات نمی‌شوند.
رئیس اتحادیه چاپخانهداران با یادآوری کلاس‌های این اتحادیه در راستای دفاع از چاپخانهها در مواجهه با مشکلات مالیاتی تأکید میکند: «چاپخانه‌هایی هستند که دفتر دارند و سفارشات خود را ثبت کرده‌اند. این چاپخانهها جریمه نشده‌اند و در همراهی اتحادیه توانسته‌اند تخفیف قابل توجه مالیاتی هم بگیرند.»
